Endonezya'da zincirleme felaket

Mentawai takımadalarını etkileyen tsunaminin yarattığı tahribatın boyutları havadan çekilen görüntülerle daha net anlaşılmaya başlandı. Kurtarma ekipleri, dev dalgaların silip süpürdüğü 13 köye ulaşırken, 11 yerleşim merkezine ayak basmayı henüz başaramadı. 2004 yılında yaşanan korkunç tsunami felaketinin ardından kurulan erken uyarı sisteminin devreye girmemesiyse ülkede yoğun tartışmalara neden oldu.

Tsunamiden canını kurtarmayı başarabilenler hâlâ şoku atlatabilmiş değil. Felaketzedeler sörf cenneti kabul edilen adaları silip süpüren tsunaminin beklenmedik bir anda vurduğuna işaret ediyor. Avusturalyalı Robert Marino felaket anında yaşadıklarını şöyle aktarıyor: "Güvertedeki patlamanın ardından tekneden atladık. Ardından karaya ve metrelerce yükseklikteki ağaçlara doğru sürüklendik. Boğulmamak için ağaçların tepesine tırmandık. Çok korkunç bir deneyimdi."

Erken uyarı sistemi uyarmadı

Felaketin ardından tsunami erken uyarı sisteminin arızalı olduğu ortaya çıktı. Ada halkından Ferdinand Salamanang felaket gecesi erken uyarı sisteminin devreye girmediğini aktardı. Salamanang “Burada yani Sukuka’da siren falan duymadım. Hiçbir şey duymadım. Aslında limanda bir tsunami uyarı sistemimiz var. Ancak sistem bizi uyarmadı.” şeklinde konuştu.

2004 yılında 230 bin kişinin hayatını kaybettiği tsunami felaketinden sonra milyonlarca dolar harcanarak kurulan sistemin parçası olan ve deniz seviyesini ölçen yüksek teknolojili şamandıralarından ikisinin çalışmadığı belirlendi. Endonezya Teknoloji Kurumu’ndan Rıdvan Cemalettin BBC televizyonuna şamandıraların zaman içinde bozulduğunu kaydetti. Cemalettin bu cihazların sistemin düzgün çalışması için büyük öneme sahip olduklarını ancak her birinin yaklaşık 300 bin euro tuttuğunu belirtti. Şamandıraların maddi gerekçeler nedeniyle değiştirilmediği tahmin ediliyor.

Merapi Yanardağı da korkuttu

Endonezya, bir yandan tsunami kurbanlarına yardım götürmeye çalışırken, diğer yandan yeniden faaliyete geçen Merapi Yanardağı ile mücadele ediyor. Hafta başında faaliyete geçen yanardağın sicili hayli kabarık... Yanardağ bundan önce 1930 yılında bin 300, 1994 yılında 60, 2006 yılında ise 2 kişinin ölümüne neden olmuştu. Yanardağın püskürttüğü lav ve küller arasındaki arama kurtarma çalışmaları devam ediyor.

Kurtarma ekibine dâhil olan doktorlardan biri afetzedelerin durumuyla ilgili olarak “Kızgın kül yağmurları birçok kişinin soluk borusunun yanmasına sebep olmuş. Bu kişiler solunum yollarıyla ilgili büyük sorunlar yaşıyor. Birçok kişiyi, özellikle de çocuğu bu durumda bulduk.” açıklamasını yaptı.

Yaşanan tüm olumsuzluklara rağmen yanardağ aktivitelerinden etkilenen kurbanlar yavaş yavaş evlerine geri dönmeye başladı. Ancak bölge halkı yanardağın yeniden ve bu kez daha şiddetli bir şekilde patlamasından endişe ediyor.

En aktif yanardağlardan

Merapi, dünya genelindeki en aktif yanardağlardan biri. Bölge sakinleri her birkaç yılda bir Merapi’nin faaliyete geçeceği endişesini taşıyor. Merapi’nin etekleri oldukça yoğun bir yerleşime sahip ve volkanik toprakların verimli olması sebebiyle, yöre halkı her patlamadan sonra yine eski köylerine geri dönüyor.

Merapi Yanardağı ile 2004 yılındaki korkunç tsunamiye neden olan depremin merkez üssü arasında yaklaşık bin 300 kilometre bulunuyor.

© Deutsche Welle Türkçe

dpa, AFP, Reuters BE/MK