Bass: Kimseyi yargıdan kaçırmıyoruz

Ankara’daki büyükelçilik görevi sona eren ABD'nin Ankara Büyükelçisi John Bass, Türkiye’deyken irtibat halinde olduğu herkesle vedalaşıyor. Hafta sonu Ankara’dan ayrılacak olan Bass, salı akşamı büyükelçilik konutunda geniş bir davetli listesi için hazırlanan özel bir veda resepsiyonu verdi. Hükümet yetkilileri vize krizi yüzünden Büyükelçi Bass’i protesto ettikleri için resepsiyona katılmadı. Bass, bu resepsiyonun ardından Çarşamba günü Diplomasi Muhabirleri Derneği üyesi muhabirlerle bir veda toplantısı yaptı. Bass, toplantıda son dönemde ABD-Türkiye arasındaki gerginliği tırmandıran konulara ilişkin açıklamalarda bulundu.

Bass, İstanbul Başkonsolosluğu’nda çalışan Metin Topuz’un Gülen yapılanmasına ilişkin soruşturma kapsamında gözaltına alınıp tutuklanmasının ardından bir başka Türk görevlinin gözaltına alınmamak için konsoloslukta saklandığı iddialarını geri çevirdi. Bass, “Hiçbir çalışanımızı yargıdan kaçırmıyoruz. ABD misyonlarında saklanan kimse yok” dedi.

"Açıklama bekliyoruz"

Metin Topuz'un Gülen yapılanmasına ilişkin soruşturma kapsamında tutuklanmasına ilişkin, Türkiye'nin böyle bir şüphenin doğması halinde öncesinde kendilerine bilgi vermesi gerektiğini belirten Bass, hâlâ açıklama beklediklerini söyledi. "Diplomatik çalışanımızın tutuklanmasından dolayı hayal kırıklığına uğradık" diyen Bass, "Maalesef Türk hükümeti tarafından yerel çalışanımızın neden gözaltına alındığı ya da tutuklandığı konusunda ABD hükümeti ile herhangi bir biçimde hâlâ resmi olarak iletişim kurulmamıştır" dedi. Tutuklanan Topuz'un ABD'nin uyuşturucuyla mücadele biriminde görevli olduğunu belirten Bass, "Görev tanımını aşıp başka irtibatlar kurduysa, bununla ilgili somut bilgileri görmek isteriz” diye konuştu.

Bass, ABD konsolosluğu çalışanlarının terör suçlamasıyla karşı karşıya kalmasının "çok ciddi" olduğunu belirtirken, Türk hükümetinden beklentilerini “Delilleri anlamak istiyoruz” sözleriyle dile getirdi. “Temin ederim ki aynı şey Amerika’da yaşansaydı, biz konuyu önce Türk hükümetinin dikkatine getirir ve durum değerlendirmesi yapardık. Ama Türk hükümeti bize böyle yaklaşmadı. Biz de bu yüzden, olağan görevlerini yerine getirdikleri için konsolosluk çalışanlarımızın tutuklandığını düşünüyoruz” diyen Bass, başka konsolosluk çalışanları da risk altında olmasın diye vize başvurularının durdururulduğunu kaydetti.

Diyalog ve işbirliği vurgusu

Türkiye'deki ABD büyükelçilik ve konsolosluklarında vize hizmetlerinin durdurulması kararının ABD hükümeti tarafından alındığını belirten Bass, iki ülke arasındaki sorunun da hükümetler arasındaki diyalogla çözülmesi gerektiğini belirtti.

Büyükelçi Bass, Washington yönetiminin Türkiye’den yapılan vize başvurularını askıya almasını, Türk hükümetinin de bu duruma aynı şekilde karşılık vermesini "anlaşmazlık ve sürtüşme" olarak nitelendirdi. “Kolay aldığımız bir karar değil. Büyük üzüntüyle aldık. Bazı Türk vatandaşlarının ABD’ye seyahatlerinde sıkıntı yaşadığını biliyoruz. Aynı sıkıntıyı ABD vatandaşları da Türkiye’ye seyahat etme konusunda yaşıyor” diyen Bass’in, “Amacımız iki ülkenin kalıcı işbirliğini, ilişkisini bozmak değil. İlişkilerde bazen öyle zamanlar oluyor ki, görüş ayrılıkları yaşanıyor. Bugün de böyle bir olguyu yaşıyoruz” ifadelerini kullandı. 

Vize krizinden ötürü yaşadığı üzüntüyü dile getiren Büyükelçi’nin ABD’nin müttefiki Türkiye ile yaşadığı bu krizi çözmek için diyalogdan yana tavır alacağını sık sık vurgulaması dikkat çekti. Büyükelçi Bass’in, “Birlikte çalışınca daha güçlü oluyoruz. Amerikan hükümetinin Türkiye ile ilişkilere yaklaşımının temelini bu prensip oluşturuyor” dedi.

ABD’nin Türkiye ile işbirliğini güçlendirmeye kararlı olduğunu anlatan Bass, IŞİD’le ortak mücadeleyi örnek göstererek “Bu işbirliği sayesinde son dokuz buçuk ayda Türkiye’de saldırı yaşanmadı. Bu yüzden, işbirliğini çok önemsiyoruz. Türkiye’yle etkin işbirliğimiz halen de sürüyor” diye konuştu.

Erdoğan’ın sözlerine yanıt

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Büyükelçiyi ABD’nin temsilcisi olarak görmüyoruz” çıkışının hatırlatılması üzerine de Bass, “Her hükümetin yabancı diplomatlarla nasıl ilişki kurduğuna da saygı duyuyoruz” ifadelerini kullandı.

Bass, ABD ile Türkiye arasındaki krizden İncirlik Üssü’nün etkilenip etkilenmeyeceğine dair bir soruya ise “Üs, ikili anlaşmalar çerçevesinde çalışmalarını sürdürüyor. İkili anlaşmalarımız da varlığını ve gücünü koruyor” mesajı verdi. ABD’nin Irak’taki Bölgesel Kürt Yönetimi’nin bağımsızlık referandumunu desteklediği iddialarını reddeden Bass “Ne bağımsız bir Kürt devletini ne de Suriye’de bir Kürt koridorunu destekliyoruz. Gülen’in iadesi konusunda da yaşanan sıkıntıyı aşmaya çalışıyoruz. İade talebini diğer iade taleplerinden ayrı tutmuyoruz. ABD, hukuk sisteminde masumiyet karinesi temel ilkedir” dedi.

Türk Dışişleri’ne ziyaret

ABD Büyükelçisi John Bass, Ankara’daki veda ziyaretleri kapsamında Türk Dışişleri’ne de gitti ve Müsteşar Yardımcısı Ahmet Muhtar Gün’le biraraya geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın vize krizinden kendisini sorumlu tutmasına karşın Bass’in herhangi bir kırgınlık göstermek yerine diplomatik teamülleri yerine getirmesi Dışişleri Bakanlığı’nda memnuniyetle karşılandı. DW Türkçe’nin ulaştığı bakanlık yetkilileri, siyasi gerilimin bir an önce son bulması için ABD ve Türk diplomasinin işlemesini umut verici olarak görüyor. Vize krizinin ne zaman çözüleceği henüz kestirilemese de krizin etkilediği ABD ve Türk vatandaşlarının mağduriyetinin giderilmesi için taraflar tüm diplomatik çözümleri devreye sokmuş görünüyor.

©Deutsche Welle Türkçe

Hilal Köylü / Ankara