آلمان برنده قوانین ناهمگون مهاجرتی اتحادیه اروپا
۱۳۸۸ آبان ۱, جمعهسالهاست که اتحادیهی اروپا به دنبال یکدست کردن سیاست مهاجرتی و قوانین پناهندگی در ۲۷ کشور عضو است. در این راه تاکنون طرحهای بسیاری ارائه شده که یکی پس از دیگری به فراموشی سپرده شدهاند. کمیسیون اتحادیهی اروپا روز چهارشنبه ۲۱ اکتبر، در بروکسل تشکیل جلسه داد و پیشنهاد تغییر در قوانین مهاجرتی موجود در سطح اتحادیه مطرح شد.
ژاک بارو، کمیسر حقوقی اتحادیهی اروپا، یکی از مخالفان ناهمگونی قوانین مهاجرتی در اتحادیهی اروپاست و پیشنهاد انجام اصلاحاتی در این زمینه را داده است. بارو ضمن اصرار بر وضع مقررات یکدست مهاجرتی در کشورهای عضو اتحادیه، این نکته را نیز در نظر دارد که «مسلما عوامگرایانی در برخی کشورها وجود دارند که در تلاشاند به دیگران بقبولانند، مقررات یکدست مهاجراتی در اتحادیهی اروپا یک ریسک است.»
تلنباری از درخواستهای پناهندگی در یونان
روی سخن کمیسر حقوقی اتحادیهی اروپا ایتالیاست. دولت ایتالیا مدتی پیش مهاجران تازهوارد به این کشور را بدون دادن شانس طرح درخواست، به اجبار به لیبی برگرداند؛ مسئلهای که مغایر با موازین حقوقی اروپاست. در حالی که آلمان در سال گذشته تنها ۸ هزار نفر را به عنوان واجدین شرایط برای اخذ پناهندگی به این کشور، به رسمیت شناخته است، در یونان صدهاهزار نفر، غیرقانونی زندگی میکنند، چرا که سازمانهای مسئول دولتی از پس بررسی سیل عظیم درخواستهای پناهندگی برنمیآیند.
ژاک بارو با توجه به این تفاوتها، معتقد است که زمان مذاکره دربارهی یکدست کردن قوانین مهاجرتی کشورهای عضواتحادیه اروپا فرا رسیده است. بارو تصریح میکند که مقررات پناهندگی باید برای متقاضیان در سراسر اتحادیهی اروپا یکسان باشد.
روشن شدن تکلیف پناهجو پس از ۶ ماه؟
این مسئله اگر چه در نگاه اول منطقی به نظر میرسد، اما برای همهی کشورهای عضو امری بدیهی به شمار نمیرود. تصمیم اینکه با تقاضای پناهندگی چه کسی موافقت و درخواست چه کسی رد شود، تا کنون بر عهدهی خود کشورهای عضو بود. با توجه به این تفاوتها، برای مثال، درخواست پناهندگی پناهجویان چچنی راحتتر در اتریش پذیرفته میشود تا در اسلواکی یا شانس اخذ پناهندگی پناهجویان عراقی در سوئد بالاتر از یونان است. مدت رسیدگی حقوقی به این درخواستها هم، خود بحث دیگری است که در کشورهای مختلف بسیار متفاوت است.
اکنون پیشنهاد مشخص بروکسل در مورد طول مدت رسیدگی به درخواستها این است که این زمان در آینده از ۶ ماه تجاوز نکند. بنابراین پیشنهاد، حداکثر پس از گذشت ۶ ماه از ارائهی درخواست، پناهجو باید تصویر روشنی از وضعیت خود دریافت کند. بسیاری از کشورها تا این ایدهآل فرسنگها فاصله دارند. بارو پیشنهاد میکند که استانداردهای یکدست از سال ۲۰۱۲ به اجرا درآیند.
آلمان، مخالف وضع قوانین جدید پناهندگی
مانفرد وبر، نمایندهی آلمان در پارلمان اروپا و کارشناس امور پناهندگی فراکسیون احزاب سوسیال مسیحی و دموکرات مسیحی، یکی از مخالفان یکدستسازی این قوانین است. او معتقد است که باید مقررات جاری را همانگونه که هستند اجرا کرد. وبر با اشاره به حکم دادگاه قانون اساسی آلمان در مورد بازنگرداندن پناهجویان به یونان به دلیل عدم پایبندی به استانداردها در این کشور، معتقد است کمیسیون اتحادیهی اروپا به جای وضع قوانین جدید، باید به دنبال اجرای حداقل استانداردهای تصویب شده دربارهی دفاع از پناهجویان در سراسر اروپا باشد. موضع ولفگانگ شویبله، وزیر کشور آلمان، نیز عدم تغییر قوانین موجود و در عوض اصرار بر اجرای بی کم و کاست آنان است.
یونان، مالتا و قبرس سالانه مقصد صدها هزار پناهجو از کشورهای گوناگوناند. آلمان به شکرانهی قرار گرفتن در قلب اروپا، سالانه با تنها ۲۰ هزار متقاضی پناهندگی روبروست. چند سالی است که در اتحادیهی اروپا در مورد قوانین مهاجرتی دستکم یک قانون یکدست وجود دارد و آن اینکه، نخستین کشور عضو اتحادیهی اروپایی که پناهجو پس از خروج از کشور خود، پا بر آن نهاده است، مسئول رسیدگی به درخواست پناهندگی اوست. آلمان کشوری که هیچ تکهای از خاکش مرز خارجی اتحادیهی اروپا را نمیسازد، تاکنون برندهی این قانون بوده است و مالتا، یونان یا قبرس بازندگان آن.