اگر بین آمریکا و ایران جنگ شود، روسیه چه خواهد کرد؟
۱۳۹۸ اردیبهشت ۳۰, دوشنبه
هنوز آتش جنگ در منطقه روشن نشده که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه گفته است که کشورش قرار نیست آتش هر بحرانی را خاموش کند. این سخنان را رئیس جمهوری روسیه، یک روز پس از دیدار با مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا در مسکو در جمع خبرنگاران در رابطه با تنش موجود بین ایران و آمریکا بیان کرد.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
پوتین صراحتا به ایران توصیه کرد که از توافق اتمی برجام خارج نشود، چونکه نهایتا تهران را به دلیل از بین بردن توافق متهم خواهند کرد و نه واشنگتن را که باعث این فروپاشی شده است.
او گفت که تحولات مربوط به واشنگتن و تهران را به دقت دنبال می‌کند و روسیه نقش مثبت خود را ایفا کرده است و حالا این تحولات به طور کامل وابسته به روسیه نیست و به بازیگران دیگری چون آمریکا، اروپا و ایران، بستگی دارد. این موضع‌گیری رئیس جمهوری روسیه به منزله بیطرفی این کشور در مناقشه ایران و آمریکا تلقی شده است.
ساژین: روسیه در تنش بین ایران و آمریکا بی‌طرف است
ولادیمیر ساژین، خاورشناس مطرح روس، در ارتباط با موضع روسیه در تنش آمریکا و ایران به دویچه وله فارسی گفت: «روسیه موضع بیطرفی اتخاذ خواهد کرد و این سیاست واقعی مسکو است اما از ابزارهایی چون سازمان ملل و دیگر نهادهای بین‌المللی هم برای خاموش کردن آتش تنش بین ایران و آمریکا استفاده خواهد کرد تا جلوی مناقشه گرفته شود.»
به نظر این کارشناس مقیم مسکو بحران ایران و آمریکا را می‌توان از طریق دیپلماسی و سیاسی با مراجعت به سازمان ملل حل کرد. آقای ساژین معتقد است که جنگی که اکنون بین آمریکا و ایران اتفاق افتاده یک جنگ روانی است و فراتر از یک جنگ روانی هم پیش نخواهد رفت.
موخین: با رهبری ترامپ جنگ امکان‌پذیر است
برخلاف ساژین، آلکسی موخین مدیر "مرکز مطالعات سیاسی در مسکو" و مولف "زندگینامه‌ی ولادیمیر پوتین" نظر دیگری را مطرح می‌کند. به گفته این کارشناس روسیه مناسبات سیاسی و اقتصادی خوبی با ایران دارد و در تنش بین ایران و آمریکا نیز موضع بیطرفی اتخاذ نخواهد کرد.
موخین ادامه داد: «روسیه از منافع خود در منطقه دفاع می‌کند، بنابراین اگر منافع روسیه ایجاب بکند ما با ایران همکاری می‌کنیم و اگر منافع ما با ایران یکی نباشد همکاری را قطع می‌کنیم. پوتین می‌خواهد این را بگوید که روسیه قادر نیست همیشه آتشی را خاموش کند که آمریکا و یارانش به صورت فعالی در منطقه روشن کردند.»
با وجود این نظر، موخین تاکید کرد که موضع روسیه بستگی به شرایط بروز بحران و همچنین منافع ملی روسیه خواهد داشت و تحت تاثیر این شرایط می‌تواند مواضع این کشور تغییر یابد.
مدیر مرکز مطالعات سیاسی در مسکو خاطرنشان کرد که سیاست‌های ترامپ قابل پیش‌بینی نیست و با رهبری ترامپ همه چیز امکان پذیر است، بنابراین اگر قرار است آمریکا به ایران حمله کند نیاز به متحدین منطقه‌ای دارد که در حال حاضر چنین اتحادی شکل گرفته است.
دونایوا: ایرانیان انتظار دارند روسیه از ایران دفاع کند
النا دونایوا از انستیتو خاورشناسی مسکو که اخیرا در ایران بوده به دویچه وله فارسی گفت مهم این است که ایران از برجام خارج نشود و تمامی تعهدات خود را اجرا کند. ایران گفته است که اجرای تعهدات را محدود می‌کند و روسیه از این جهت ابراز نارضایتی کرده است. روسیه فکر می‌کند که اگر ایران از چنین روشی پیروی کند اعتبار خود را در سطح بین‌المللی از دست می‌دهد و اعتماد به ایران در میان کشورهای دیگر از بین می‌رود.
او ادامه داد: «به نظر من موضع روسیه را نباید بیطرفی تلقی کرد. روسیه از موضع ایران حمایت می‌کند اما اگر جنگی شروع شود روسیه در این صورت مداخله نظامی نخواهد کرد.»
این کارشناس در صحبت‌های خود به نقش میانجی‌گری روسیه هم در تنش بین آمریکا و ایران اشاره می‌کند و آن را در شرایط فعلی بعید می‌داند. او تاکید کرد که روسیه با آمریکا روابط سختی دارد و کانال‌های همکاری و تماس بسیار محدودی با آمریکا وجود دارد و به این خاطر نمی‌تواند میانجی‌گری کند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
به نظر این کارشناس بین آمریکا و ایران جنگ رخ نخواهد داد. او اما افزود: «در ایران این عقیده را ابراز می‌کنند که روسیه باید از ایران دفاع کند. در بحران یمن مداخله بکند و روابط ایران و عربستان هم جانب ایران را بگیرد. اما روسیه منافع خود را در منطقه دنبال می‌کند و گاهی این منافع با ایران همخوانی دارد. اما در برخی رشته‌ها نیز منافع روسیه و ایران همخوانی ندارند.»
این کارشناس شرق شناسی دانشگاه مسکو ضمن اشاره به قرارداد دوستی و همکاری روسیه و ایران که در سال ۲۰۰۲ امضا شده گفت که ایرانیان درباره همکاری ایران با روسیه تصور اشتباهی دارند. او تاکید کرد: «برخی از ایرانیان تصور می‌کنند که روسیه در مقابل آمریکا و دیگر تهدیدات باید از ایران دفاع بکند. آنها فکر می‌کنند که چون روسیه در امور سوریه مداخله کرده، باید از حزب‌الله و دیگر گروه‌های شیعه در خاورمیانه از جمله یمن و لبنان دفاع بکند. اما در سوریه روسیه از منافع خود دفاع می‌کند و منافع روسیه تا حدی به منافع ایران نزدیک است. اما در نقاط دیگر خاورمیانه روسیه منافع دیگری دارد.»