چشمانداز تیرهی خلعسلاح اتمی در جهان
۱۳۹۰ خرداد ۱۸, چهارشنبهدانیل نورد، معاون انستیتوی پژوهش صلح سوئد (SIPRI)، روز سهشنبه (۷ ژوئن/۱۷ خرداد) گفت، خلعسلاح اتمی در آینده نیز نامحتمل خواهد بود، زیرا کشورهای اتمی، زرادخانههای خود را مدرنیزه کردهاند.
بر طبق گزارش سالانهی تازهی موسسهی یاد شده، آلمان پس از آمریکا و روسیه، بزرگترین صادرکنندهی جنگافزارهای متعارف و غیراتمی در جهان است.
دو هزار کلاهک در وضعیت «آمادهباش فوری»
بر طبق این گزارش، هشت کشور دارای جنگافزار اتمی، یعنی آمریکا، روسیه، بریتانیا، فرانسه، چین، هند، پاکستان و اسرائيل، روی هم دارای بیش از ۲۰۵۰۰ کلاهک هستهای هستند. اگر چه این رقم، دو هزار کلاهک کمتر از سال ۲۰۰۹ است، ولی در عوض امروزه بیش از پنج هزار کلاهک اتمی آمادهی استفاده هستند. از آن میان، دو هزار کلاهک اتمی در وضعیت «آمادهباش فوری» هستند.
به گفتهی انستیتوی پژوهش صلح سوئد، بر خلاف اظهارات بینالمللی، چشمانداز واقعی خلعسلاح اتمی تیره و تار است. پنج قدرت رسمی اتمی، یعنی آمریکا، روسیه، بریتانیا، فرانسه و چین، یا در حال استقرار سیستمهای تسلیحات اتمی تازه هستند، یا چنین برنامههایی دارند. کاهش شمار کلاهکهای اتمی، از طریق سرمایهگذاری در فنآوریهای جدید اتمی جبران میشود.
گزارش سالانهی موسسهی یادشده همچنین تصریح میکند که ایالات متحدهی آمریکا و روسیه که با قرارداد تازهی «استارت» متعهد شده بودند زرادخانهی جنگافزار اتمی خود را کوچکتر کنند، بخش بزرگی از کلاهکهای اتمی فعلی را در اختیار دارند.
روسیه در ژانویهی ۲۰۱۱ دارای ۱۱۰۰۰ کلاهک اتمی و ایالات متحدهی آمریکا دارای ۸۵۰۰ کلاهک اتمی بودهاند. در روسیه ۲۴۰۰ کلاهک اتمی و در آمریکا ۲۱۵۰ کلاهک اتمی آمادهی استفاده بودهاند. قرارداد «استارت» این رقم را به ۱۵۵۰ کلاهک محدود ساخته است.
منطقهی خطرناک جنوب آسیا
با این همه، دانیل نورد به خبرگزاری فرانسه گفته است که بزرگترین تهدید اتمی از سوی هند و پاکستان ناشی میشود. وضعیت بویژه از آنجهت خطرناک است که این دو همسایهی متخاصم، به گونهای مداوم زرادخانهی خود را گسترش میدهند.
به گزارش انستیتوی پژوهش صلح سوئد، جنوب آسیا تنها منطقهای در جهان است که امروزه هنوز در آن یک مسابقهی تسلیحاتی اتمی در جریان است. به گفتهی این موسسه، کرهی شمالی نیز به اندازهی کافی پلوتونیوم تولید کرده است، تا بتواند چند کلاهک اتمی برای خود بسازد. نام ایران بر عکس کرهی شمالی، در فهرست کشورهای بالقوه خطرناک نیامده است.
صادرات جنگافزار متعارف
طبق همین گزارش، آلمان جزو بزرگترین صادرکنندگان سلاحهای متعارف در جهان است. سهم این کشور در صادرات اسلحه در سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ حدود ۱۱ درصد بوده است. پیش از آلمان، آمریکا و روسیه با ۳۰ درصد و ۲۳ درصد بیشترین سهم را در صادرات اسلحه دارند.
بزرگترین واردکنندهی سلاحهای آلمانی یونان است که به دلیل بحران اقتصادی پایدار شدیدا مورد انتقاد قرار گرفته است.
انستیتوی پژوهش صلح سوئد (SIPRI) موسسهای است که نیمی از بودجهی آن را دولت سوئد تامین میکند. این موسسه از ۴۵ سال پیش به این سو، مشغول بررسی منازعات در جهان، کنترل جنگافزار و خلعسلاح بینالمللی است.
BM/SI