نبیل: کشورهای منطقه افغانستان را مثل «انبار باروت» می‌بینند
۱۴۰۱ اسفند ۲, سه‌شنبه
با گذشت یک و نیم سال از تصرف قدرت توسط طالبان، همزمان با واضح‌تر شدن شکاف‌های درونی طالبان، نگرانی‌ها در مورد خطرات گروه‌های تروریستی از خاک افغانستان افزایش یافته است. گزارش‌های وجود دارد که همین نگرانی باعث کاهش فعالیت‌های دیپلوماتیک کشورهایی شده است که تا حالا در افغانستان نمایندگی دیپلوماتیک دارند.
در ابتدای تصرف قدرت توسط طالبان، کشورهای منطقه عمدتاَ راه تعامل با طالبان را در پیش گرفتند. حتی هند که طالبان را همواره نائب دشمن تاریخی‌اش پاکستان نگریسته است، در ظاهر سیاست شدیدی در برابر طالبان در پیش نگرفت.
رحمت‌الله نبیل که در این اواخر جریان سیاسی «حزب ملی آزادی» را تاسیس کرده است، می‌گوید که در ابتدا کشورهای منطقه در تلاش بودند از راه تعامل با طالبان منافع خود را تامین کنند، مثلاً پاکستان می‌خواست از این طریق همکاری طالبان را در مبارزه علیه طالبان پاکستانی جلب کند.
مرتبط:اختلاف‌های داخلی طالبان به کجا می‌انجامد؟
کشورهای منطقه هر کدام نگرانی‌های امنیتی خود را دارند. مثلاً ایران، کشورهای آسیای میانه و روسیه نگران افزایش فعالیت‌های داعش اند. پاکستان مدعی است که تحریک طالبان پاکستانی حملات خود را از داخل خاک افغانستان سازمان‌دهی می‌کند. چین نیز نگران شورشیان ایغور است. مقام‌های هند اخیراً از دیده شدن سلاح‌های به جا مانده از نیروهای بین‌المللی در افغانستان در کشمیر ابراز نگرانی کرده اند.
نبیل می‌گوید: «وقتی همه این نگرانی‌ها و حوادث را کنار هم می‌چینیم، دیده می‌شود که منطقه افغانستان را منحیث انبار باروت می‌نگرد. هر کشوری کوشش می‌کند که خطرات این انبار باروت برای خود را کم سازد.»
نبیل می‌گوید که وقتی کشورهای منطقه دیدند که تعامل با طالبان را نتیجه نمی‌دهد، همزمان با ادامه تعامل در جستجوی گزینه‌های به شمول تقابل اند: «کدام نوع تقابل؟ مداخله مستقیم؟ نه، این کار نمی‌توانند. آن‌ها ابزار، گزینه‌ها و بسترهای دیگری دارند.»
ارتباط اختلاف‌های درونی طالبان و تهدیدهای تروریستی
در این اواخر، اختلاف‌های درونی طالبان بیشتر تبارز یافته است. دو هفته پیش سراج الدین حقانی وزیر داخله طالبان و عبدالسلام حنفی معاون رئیس الوزرای این گروه از رهبر شان به صورت جدی انتقاد نمودند که در رسانه‌ها به صورت گسترده انعکاس یافته است.
رحمت‌الله نبیل می‌گوید حتی در مذاکرات دوحه، مذاکره‌کنندگان از سه جانب درونی طالبان نمایندگی می‌کردند، یعنی ملا برادر، ملا هبت‌الله آخندزاده و شاخه حقانی.
نبیل گفت: «به هر اندازه که در افغانستان ناامنی و بی‌اتفاقی باشد، دامن افراطیت گسترده می‌شود و به همان اندازه گروه‌های تروریستی خوب رشد و سرباز گیری می‌نمایند.»
میرویس افغان، خبرنگار و تحلیلگر سیاسی در برنامه آشتی دویچه وله گفت که گروه‌های داعش، القاعده، تحریک طالبان پاکستان، حرکت اسلامی ازبکستان و لشکر طیبه در افغانستان حضور دارند.
بیشتر بخوانید:نگرانی کشورهای غربی از فعالیت و حضور گروه‌های تروریستی در افغانستان
طالبان در مورد چگونگی تعامل با جامعه بین‌المللی هم دچار اختلاف اند. نبیل می‌گوید تلاش‌هایی از بیرون جریان دارد که شاخه طالبان قندهاری ملا هبت‌الله آخندزاده را منزوی سازند. اما این شاخه برعکس تلاش می‌کند که تعداد افرادش را در سطح تصمیم گیری بیشتر سازد.
به گفته نبیل، بعد از مرگ الظواهری القاعده به شاخه قندهار طالبان نزدیک‌تر شده است، چون این احساس وجود دارد که طالبان مستقر در کابل معلومات در مورد محل بود و باش او را با امریکا شریک کرده بودند.
او می‌گوید که ایران نیز هرچند مناسبات خود با کابل را نگهداشته، اما روابط خود با قندهار را گسترش داده است. همزمان مقام‌های امریکا مدعی شده اند که سیف‌العدل رهبر جدید القاعده در ایران است.
رحمت‌الله نبیل موثرترین راه‌حل برای نجات از این وضعیت را برگزاری نشست بین‌الافغانی می‌داند و می‌گوید که افغان‌ها ناکامی‌های گذشته را پشت سر بگذارند و برای یک افغانستان جدید، همدیگرپذیری را پیشه کنند. نبیل افزود: «از این باید بگذریم که خود را به حزب، ملا، گروه‌های قومی و سمتی تقسیم کنیم.»
در طی یک و نیم سال اخیر، بسیاری کشورهای منطقه و جهان تاکید کرده اند که باید طالبان حکومت همه شمول تشکیل بدهند که همه گروه‌های قومی و مذهبی خود را در آن دخیل بدانند. طالبان همواره گفته اند که مقامات حکومت سابق و چهره‌های سیاسی می‌توانند که به افغانستان برگردند و به زندگی عادی ادامه بدهند، اما مذاکره در مورد تشکیل نظام را رد کرده اند.