Kompjuter koji nepogrešivo otkriva bolesti
18. februar 2019
Ko radi taj i griješi. Ali u nekim oblastima greške su opasne i mogu koštati života. U medicini, na primjer, pogrešna dijagnoza može biti fatalna – stoga naučnici uveliko rade na tome da stopa grešaka u budućnosti bude bitno smanjena i to uz pomoć vještačke inteligencije (VI).
Iako su mnogi iskusni ljekari kritični prema upotrebi VI u bolnicama i praktičnoj medicini, naučnici u laboratorijama širom svijeta neprestano istražuju mogućnosti primjene ove tehnologije, čiji je dijapazon iznenađujuće raznolik.
Prepoznajte na vrijeme bolesti koje će naslijediti vaša djeca
Sredinom februara 2019. godine, istraživanje kineskih naučnika izazvalo je senzaciju. Ljekari su uz pomoć vještačke inteligencije proučili bolesničke kartone 1.362 miliona djece i adolescenata starosne dobi do 18 godina. Pokazalo se da je VI u stanju da identifikuje pacijente, koji moraju hitno na liječenje. Vještačka inteligencija to očigledno može da ustanovi bolje od neiskusnih doktora.
Takođe, tehnologija bi mogla da ukaže na rijetke ili teško prepoznatljive nasljedne bolesti, koje porodični ljekari često ne prepoznaju, spoznaja je do koje su došli naučnici sa Medicinskog fakulteta Guangzhou i objavili je u časopisu "Nature Medicine". Riječ je o grupi ljekara okupljenih oko čuvenog profesora i eksperta za genetiku Kang-Zhanga.
Ljudski dah sadrži mnoge supstance koje se mogu koristiti za otkrivanje različitih bolesti. Ali ljudski nos nije dovoljno osjetljiv da u potpunosti sagleda stotine jedinjenja u dahu. Britanski istraživači su razvili tehnologiju vođenu vještačkom inteligencijom, koja radi bolje od ljudskog nosa.
Disanje pacijenta se detektuje različitim senzorima. Na osnovu toga računar izračunava 3D grafiku koristeći vještačku inteligenciju. Tako određeni molekuli u dahu pokazuju da pacijent ima rak.
Senzori to rano mogu prepoznati i naprosto su žedni znanja. Čuvajući informacije o pacijenatima i upoređujući ih sa medicinskim nalazima, računari mogu da postave sve preciznije dijagnoze.
Percepcija bola
Gdje boli? To je standardno pitanje prilikom posjete ljekaru. Ali, nije uvijek lako precizno locirati bol ili je prikladno opisati ljekaru. Na primjer, djeci ili pacijentima s demencijom je vrlo teško pravilno opisati i locirati svoj subjektivni osjećaj bola. Vještačka inteligencija bi trebala pomoći i u automatskom lociranju i razotkrivanju bola.
To funkcioniše ovako: senzori visoke rezolucije mjere kako pacijent fizički reaguje na stimulans bola. Uz pomoć reakcija kože, mišića, disanja i konačno cirkulacije kompjuter izračunava subjektivno iskustvo bola.
Dijagnosticiranje genetskih bolesti kompjuterskim očitavanjem lica
Druga aplikacija za rano otkrivanje bolesti je očitavanje lica. Veštačka inteligencija je osmišljena da pomogne ljekarima da identifikuju rijetke genetske poremećaje kod djece i to preciznim biometričkim mjerenjem lica. Izmjereni podaci se upoređuju sa informacijama od ranije, pohranjenim u banci podataka dotičnog pacijenta, koja obuhvata specifične, genetičke predispozicije. Neke rijetke genetske bolesti mogu biti prepoznate na osnovu oblika glave ili položaja očiju.
Rano prepoznati rizike
Greške u dijagnozi su fatalne. Vještačka inteligencija može smanjiti njihovu stopu. Iako ne može da zamijeni doktora, ona je od velike pomoći. Posebno u dijagnostici raka kože, vještačka inteligencija se pokazala izuzetno korisnom. Jedna studija je pokazala da je „istrenirana" mašina, u čiji kompjuter su pohranjene brojne slike veoma opasnih tipova raka kože, u puno manjem obimu može da previdi opasne melanome nego iskusni dermatolozi.
U međuvremenu se vještačka inteligencija koristi i u gastroenterologiji. Na primjer, kada treba efektivnije detektovati da li je potrebno ukloniti polipe u sluznici crijeva.
Zamjena za psihoterapeuta?
Ako vam je potreban termin kod psihoterapeuta, moraćete biti strpljivi. Čekanje na termin i po mjesec dana često onemogućava pogođenim osobama da brzo dobiju pomoć. VI bi u takvim slučajevima trebala privremeno zamijeniti psihijatra ili psihoterapeuta.
Tehnika se zasniva na kognitivnoj teoriji ponašanja: Pacijenti, koji pokazuju simptome depresije, mogu komunicirati s chatbot-om, kojim upravlja vještačka inteligencija. Mašina tako pita pacijenta kako se osjeća, daje savjete o tome na koji način bi osoba trebala pristupati svojim problemima i dostupna je za razgovore 24 sata dnevno. Jedna studija, koju su proveli američki studenti, pokazuju povlačenje depresije kod pacijenata koji su redovno koristili chatbot.