ከሩዋንዳዉ አስከፊ ታሪክ ምን እንማር?

በደብረብርሃን ዩንቨርስቲ የእንጊሊዘኛ መምህር መዘምር ግርማ የተናገረዉ ነዉ። መምሕር መዘምር «Left to Tell» የተሰኘ አንዲት ወጣት ሩዋንዳዊት በበሩዋንዳዉ የዘር ፍጅት ጊዜ ቤተሰቦችዋ ሁሉ ሲያልቁ እስዋ በአንድ ጠባብ መፀዳጃ ክፍል ከጓደኞችዋ ጋር ተደብቃ ከሞት የተረፈችበትን  የ 90 ቀናት የሰቆቃ ጊዜን የምታስታዉስበት መጽሐፍ ነዉ። ሁቱትሲ በሚል ርዕስ ስያሜ ሰጥቶና ታሪኩን ተርጉሞ የዛሬ አምስት ዓመት ለአንባብያን ያበቃዉ መምህር መዘምር መጽሐፉን እንደድንገት በሚያስተምርበት በደብረብርሃን ዩንቨርስቲ ካገኘዉ እና ከአነበበዉ በኋላ በታሪኩ እጅግ መበማረኩ ነዉ ፤ ምናልባትም ለኛም አስተማሪ ሊሆን ይችላል ሲል በማሰብ ለመተርጎም የወሰነዉ። መጽሐፉ ተተርጉሞ ሁቱትሲ በሚል ርዕስ አንባብያን እጅ የደረሰዉ የዛሬ አምስት ዓመት ነዉ። መጽሐፉ ዛሬ ኢትዮጵያ ዉስጥ በአማርኛ ብቻ ሳይሆን በኦሮምኛ በትግርኛም ተተርጉሞ ለአንባብያን መቅረቡን መምህር መዘምር ግርማ ታሪኩን ተናግሮአል።

«Left to Tell» በሚል ከሩዋንዳ የዘር ፍጅት በህይወት እንዴት እንደተረፈች በእንጊሊዘኛ እና በኪስዋሂሊ ቋንቋ የተረከችዉ የ 49 ዓመትዋ ሩዋንዳዊት መጽሐፍዋ ማለትም ታሪክዋ በተለያዩ የዓለም ቋንቋዎች ተተርጉሞአል። መፅሐፉ በብዙ የዓለም ቋንቋዎች የተተረጎመ መጽሐፍ መዝርዝር ስርም ተመዝግቦአል።  የ 49  ዓመትዋ ሩዋንዳዊት ኢማኬሊ ሊባጊዛ ስለመጽሐፍዋ ታሪክ ስትጠየቅ ፈጣሪ ያተረፈኝ ይህን ታሪክ ለዓለም ሕዝብ  እንዳወራ እንድመሰክር ነዉ ስትል ትናገራለች። ተርጓሚዉ መምህር መዘምር ግርማ ስለመጽሐፉ ምን ይለን ይሆን።

በተባበሩት መንግሥታት የቀድሞ የሩዋንዳ ፍርድ ቤት ከፍተኛ የሕግ አማካሪ ዶ/ር ያዕቆብ ኃይለማርያም ሁቱትሲ መጽሐፍን አንብበዉ ከተሞክሮአዋቸዉ ጋር በማያያዝ አስተያየት ሰጥተዋል። 

«በደብረብርሃን ከተማ ራስ አበበ አረጋይ የሚባል ቤተ-መጽሐፍት ከከፈተ አምስት ዓመት የሆነዉ የደብረብርሃን ዩንቨርስቲ የእንጊሊዘኛ መምህርና የሁቱትሲ መጽሐፍ ተርጓሚ መምህር መዘምር ግርማ፤ በቤተ መጽሐፍቱ ወጣቶች መጽሐፍትን እንዲያነቡ ለማነቃት አስቦ ቤተ መጻሕፍት እንዳቋቋመም ይታወቃል።  መጽሐፉን ለመሸጥ ችግር ስለገጠመዉ የመጽሐፍ ሽያጭን በራሱ መጽሐፍ መጀመሩንም ነግሮናል።  ዉጭ የሚኖሩ ኢትዮጵያዉያን  መጻሕፍት ሲጠይቁት በፖስታ ቤት በፍጥነት ያደርሳልም።   

በደብረብርሃን ዮንቨርስቲ የኢንጊሊዘኛ ሥነ-ጽሑፍ መምህር መዘምር ግርማ የተለያዩ አጫጭር የኢንጊሊዘኛ ድርሰቶችን የሕጻናት የተረት መጽሐፎችን ከእንጊሊዘኛ ወደ አማርኛ ተርጉሞአል፤ የአፍሪካ የተረት መጻሕፍት መረሃ-ግብር ላይ የሚገኙ በርካታ አጫጭር ታሪኮችንም ተርጉሞአል። መምህር መዘምር ግርማ ለሰጠን ቃለ ምልልስ በዶቼ ቬለ ስም በማመስገን ሙሉ ቅንብሩን እንዲያደምጡ እንጋብዛለን።

አዜብ ታደሰ

ሸዋዬ ለገሠ