1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Şimon Peres hayatını kaybetti

28 Eylül 2016

Kısa bir süre önce felç geçiren İsrail'in eski Cumhurbaşkanı Şimon Peres 93 yaşında hayata veda etti. Peres, Nobel Barış Ödülü sahibi bir siyasetçiydi.

https://p.dw.com/p/2Qfux
Davos Shimon Peres, President of Israel, at the Annual Meeting 2009 of the World Economic Forum in Switzerland
Fotoğraf: picture-alliance/CPA Media Co. Ltd

Bu yılın başında kalp krizi geçiren Şimon Peres'e geçen hafta kalp pili takılmıştı. Son olarak temmuz ayında kamuoyu karşısına çıkan Peres'in sağlıklı görünmediği yorumları yapılmıştı. Ancak iki hafta kadar önce Peres'in felç geçirerek hastaneye kaldırıldığı açıklanmıştı. Peres'in felç geçirdikten sonra Tel Aviv yakınlarında kaldırıldığı hastanede hayata veda ettiği bildirildi.

İsrail'in eski Cumhurbaşkanı ve Nobel Barış Ödülü sahibi Şimon Peres'in hayatını kaybetmesiyle ilgili olarak dünya liderlerinden de art arda açıklamalar geldi. Almanya Cumhurbaşkanı Joachim Gauck, İsrail'de Peres gibi iz bırakan çok az politikacı olduğunu söyledi. Açıklamasında "Farklı özellikleri ile İsrail'e hizmet etmiştir" diyen Gauck, İsrail'in güvenliği söz konusu olduğunda temel ilkelerle hareket ettiğini ve Filistinlilerle barış sürecinin ileriye taşınması için de güçlü bir irade ortaya koyduğunu dile getirdi.

Jassir Arafat und Shimon Peres
Şimon Peres, Filistin lideri Yaser Arafat'la birlikte 1994 yılında Nobel Barış Ödülü'ne layık görülmüştüFotoğraf: picture-alliance/Pressens Bild Scanpix AB

Gauck: Herşeye rağmen Almanya'ya el uzattı 

"Holokost zamanında Almanların ailesine ve halkına uyguladığı vahşete rağmen Peres'in Almanya'ya el uzattığını" dile getiren Gauck, Peres'in 27 Ocak 2010 tarihinde Alman Federal Meclisi'nde yaptığı konuşmada Almanya ve İsrail arasındaki dostluğun eşsiz olduğunu vurguladığını hatırlattı.

Almanya Dışişleri Bakanı Frank- Walter Steinmeier de dünyanın büyük bir devlet adamını, İsrail'in ülkenin kurucu babalarından birini, Almanya'nın da büyük saygı duyduğu bir dostunu ve ortağını kaybettiğini dile getirdi. 

ABD Başkanı Barack Obama da Peres'in ölümü ile ilgili yaptığı açıklamada, çok az insanın tarihin akışında etkili olabildiğini dile getirerek, "Benim dostum Şimon böyle bir insandı" dedi.  

Dünya Yahudiler Kongresi Başkanı Ronald S. Lauder de Peres'i "Mr. İsrail" diye tanımladı. Peres'in akıllı bir devlet adamı, büyük bir entelektüel ve stratejist olduğunu ifade eden Lauder, Peres'in İsrail'i özgür, güvenli ve olgunlaşmış bir devlet haline getirdiğini ifade etti. 

Polonya'dan göçtü, cumhurbaşkanı oldu

Peres 1923 yılında Polonya'nın doğusunda bir kereste tüccarının oğlu olarak dünyaya geldi. Ailesiyle birlikte 1934'te Filistin'e göç etti. Siyasi hayatı boyunca iki kez başbakanlık yaptı. Birçok bakanlık görevi üstlendi. 2007 – 2014 yılları arasında cumhurbaşkanlığı görevinde bulundu.

Nobel Barış Ödülü

Dışişleri Bakanlığı sırasında eski Başbakan İzak Rabin ve Filistin Kurtuluş Örgütü lideri Yaser Arafat ile 1994 Nobel Barış Ödülü'ne layık görüldü. İsrail nükleer geliştirme programının babası olarak adını duyurdu.

Barışı savunmaktan yılmadı

İlerleyen yaşına rağmen İsrailliler ile Araplar arasında diyaloğun gelişmesi için çaba harcadı. Tel Aviv merkezli Peres Barış Merkezi'ni (Peres Center for Peace) kurdu. İsrail ile Filistinliler arasındaki soruna barışçı çözüm bulma umudunu hiç yitirmedi.

İsrail dışında da sevildi

Barışa yönelik ısrarlı tavrı uluslararası kamuoyunda sevilen nadir İsrailli politikacılar arasında yer almasını sağladı. Cumhurbaşkanlığı döneminde İsrail'deki geleneklerin dışına çıkarak sık sık siyasi değerlendirmelerde bulunmasıyla dikkat çekti.

Erdogan in Davos
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "One Minute" krizinin yaşandığı Davos'daki toplantıda Şimos Peres'le birlikte Fotoğraf: AP

Erdoğan ile "One minute krizi"

2009 yılında İsviçre'nin Davos kasabasında düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu'nda dönemin Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ile gerginlik yaşamıştı. "Gazze: Ortadoğu'da Barış" paneline katılan Erdoğan, moderatör David Ignatius'a Peres'e daha uzun süre söz hakkı tanıdığı için tepki gösterdikten sonra salonu terk etmişti. Kamuoyuna Erdoğan'ın moderatöre sarf ettiği ifadeye atfen "One minute krizi" olarak yansıyan gelişme, iki ülke arasındaki ilişkilerin bozulmasına yol açan olaylar arasında yer aldı.   

 

© Deutsche Welle Türkçe

DW/HS/BK