Zorla evliliğe sıfır tolerans

İsviçre kamuoyunu uzun süreden beri meşgul eden, zorla yaptırılan evliliklerle ilgili son noktayı Federal Meclis koydu. İsviçre Federal Meclisi tarafından yapılan yasa değişikliği ile zorla evlilik yapana ve yaptırana 5 yıla kadar hapis cezası verilmesinin önü açıldı. Bu duruma aracılık edenler de ayrıca gelirlerine göre para cezası ile cezalandırılacaklar. Bu evlilikler İsviçre sınırları dışında yapılmış olsa bile İsviçre hukukuna göre cezaya tabi olacak.

Hükümet tarafından Federal Meclis’e sunulan yasa tasarısı çerçevesinde toplam altı yasada değişiklikler yapıldı. Medeni kanunda yapılan bir değişiklik de 18 yaşından küçüklerle yapılan evliliklere ilişkin oldu. İsviçre’de yaşayan yabancıların kendi milli kanunlarına göre geçerli olan, 18 yaşından küçük çocuklarla yaptıkları evliliklerin yok hükmünde sayılmasını öngören bir madde kabul edildi. Bu evlilik yabancının kendi ülkesinde geçerli olsa bile İsviçre bu çiftleri 18 yaşına gelene kadar evli kabul etmeyecek. Dolayısıyla bu tür evlilik yapan kişilerin reşit olmamış eşlerini İsviçre’ye aile birleşimi yoluyla getirmesi ve eşlerin oturma izni alması mümkün olmayacak.

Ayrıca evlenen kişiler 18 yaşından büyük olsalar bile yabancılar dairesi veya ilgili kurumlar bu evliliğin zorla yapılan evlilik olmadığının ispatını da isteyebilecekler. Mahkeme tarafından zorla evlendikleri tespit edildiği takdirde hem evlilik bozulacak hem de evliliğin yapılmasına aracılık edenlere para ve hapis cezası verilecek.

Oturma izinleri de iptal olacak

Konu ile ilgili olarak Deutsche Welle Türkçe servisine görüşlerini açıklayan avukat Ali Çivi, yapılan değişikliklerin çocuk yaşta yapılan evliliklerin önüne geçeceğini belirterek şunları söyledi: “Bu düzenleme ile zorla evlilik Ceza Kanunu’nda saptanmış bir suç halini alıyor. Evlendirme dairesi memurları, zorla evlilik şüphesi olan başvurularda, suç duyurusunda bulunacaklar. Suç duyurusu sonrası savcılık tarafından bir ceza soruşturması başlatılacak. Sonrasında da savcılık dava açarsa ilgili kişiler ceza mahkemesinde yargılanacaklar. Suçları sabit olursa ceza alacaklar.”

“İsviçre Medeni Kanunu’nda evlilik yaşının 18 olduğunu” belirten Çivi, “Yeni düzenleme ile 18 yaşın altındakilerin İsviçre’de evlilik yapmaları yasal olarak mümkün olmayacak. Yurtdışında yapılan bu tür evlilikler geçerli sayılmayacak. Böyle bir evliliğin iptali şimdiye kadar tarafların başvurusuna bağlı iken, artık ilgili kurum tarafından, evliliğin hükümsüzlüğü için resen başvuru yapılacak. Reşit olmayan kişilerin yaptıkları ya da zorla gerçekleştirilmiş bir evlilik hükümsüz hale gelirse buna bağlı sonuçlar da iptal edilecektir. Örneğin böyle evlilik yoluyla oturma izni alınması halinde, bu izin de iptal edilecektir” dedi.

Yasalar uygulanabilir mi?

İsviçreli avukat Yetkin Geçer ise yapılan değişikliklerden sadece reşit olmayanların evliliğinin geçersiz sayılmasının olumlu olduğunu bildirerek şunları söyledi: “İsviçre’de zaten mevcut yasalar zorla evlilik veya ilişkiye ilişkin olarak yeterince sert. Bunun daha da sertleştirilmesi uygulanabilirliğini artırmıyor. Özellikle genç kızlar Türkiye örneğinde olduğu gibi genellikle yakın akrabalarıyla zorla evlendiriliyor. Bu genç kızın mahkeme önüne çıkıp, anne babasını yakın akrabalarını suçlamasını beklemek hayalcilik olur. Genç kız, belki sadece para cezası olsa, bunu itiraf edebilir. Ama işin ucunda hapis ve bir tarafın sınır dışı edilmesi gibi tehditler olunca bu itirafı kolay yapamayacaktır. Bunun yanı sıra zorla evlilik iddiası her an kötüye kullanıma açık bir konudur.”

© Deutsche Welle Türkçe

Haber: Selma Güven Stroppel / Basel

Editör: Ercan Coşkun