Yorum: AfD'ye son ikaz

Almanya için Alternatif (AfD) şimdi tabii ki mağdur rolüne bürünecektir. Oysa parti (henüz) bir bütün olarak 'radikal' sayılabileceği şüphesiyle izlenmiyor. Federal Anayasayı Koruma Teşkilatı şimdiye kadar yeterli ipucuna rastlanmadığını duyurdu. Genç Alternatif adlı gençlik teşkilatı ile Neonazilerle omuz omuza veren Björn Höckke ve çevresindekilerin yer aldığı parti kanadı ise iç istihbarat tarafından mercek altına alınacak.

Höcke ve gençlik teşkilatı iç istihbaratın haklarında dosya açacağını, hatta doğrudan izlenebileceklerini hesaba katmak zorunda. Anayasayı Koruma Teşkilatı'nın AfD'nin "ırkçı milliyetçi" kanadı hakkında aldığı karar teşkilata bu imkânı tanıyor. İç istihbaratın gerekçeli kararında izleme için yeterli 'belirtilere' rastlandığı belirtiliyor.

Bütün AfD'liler Nazi değildir

Höcke kanadı ile gençlik teşkilatındaki radikalleşme uzun zamandır AfD yönetimini de rahatsız ediyor. Ilımlı kanat sağ uçtaki radikallerin muhafazakâr seçmen kitlesini ürküteceği endişesini taşıyor. Bütün AfD üyelerinin Nazi sempatizanı olduğu iddia edilemeyeceğinden, ılımlı kanadın önemli bir grup oluşturduğu söylenebilir. Aksine AfD'lilerin çoğunluğuna sempatizan yaftası yapıştırmak da doğru olmaz. Ancak onlar da 'radikallere neden ses çıkarmadıkları ve aralarına mesafe koymadıkları' sorusuna yanıt vermek zorundalar.

Bu açıdan değerlendirildiğinde parti ve meclis grup başkanı Aleksander Gauland ve parti zirvesinin iç istihbaratın uzun tereddütlerden sonra harekete geçmiş olmasını olumlu karşılaması gerekir. Böylece sağ popülistlerin eline aşırı uçları elimine etme fırsatı geçmiş oluyor. Bu da ancak demokrasi düşmanlarından yollarını ayırmakla başarılabilir. Böylece bütün partinin istihbarat tarafından mercek altına alınması da önlenmiş olur. Çünkü Anayasayı Koruma Teşkilatı 'özgürlükçü demokratik düzenin hedef alındığına dair ilk somut ipuçlarına ulaşıldığı' görüşünde.

Eski sorunlardan arınıp dilini düzeltmeli

Bu ifade örtülü bir 'sınırı aşmama' uyarısı ya da, AfD'yi hedef alan son ikaz ateşi olarak da okunabilir. Dolayısıyla, AfD'nin bir bütün olarak 'izlemeye alınması' tutarlı bir karardır. Pratik anlamı AfD'nin denenmesi, sınavdan geçirilmesidir. Demokrasiye uygunluklarını kanıtlamak sağ popülistlerin elinde. Ancak bunun için kadrolarındaki safradan kurtulmalı ve retoriği yumuşatmaları şarttır. Sık sık dile getirdikleri ırkçı, milliyetçi, Yahudi ve yabancı düşmanı söylemler de zaten sağ muhafazakâr parti programına tamamen zıt düşüyor.

Marcel Fürstenau

© Deutsche Welle Türkçe