Türkiye'deki Ukraynalılar: Savaş bitsin dönmek istiyorum

"Yardım kampanyası yapıyoruz. Ben şu an çok yoğunum."

Ankara'daki Ukrayna Derneği'nde telefonu açan kişinin sesi titriyor. Oldukça yorgun ve endişeli gelen sesin sahibi, yalnız değil. Türkiye'nin dört bir yanında yaşayan Ukraynalılar, Rusya işgaline karşı ülkelerine destek olabilmek için hummalı bir yardım kampanyası yürütüyor. 

Türkiye'de 35 binden fazla Ukrayna vatandaşı yaşıyor. İstanbul'a 12 sene önce taşınan Olha Sorochan, Türkiye'de yaşayan Ukraynalılardan. Sorochan'ın ailesi, Kiev'e birkaç saat mesafe uzaklıkta bulunan Nizhyn şehrinde oturuyor. "Ailem, arkadaşlarım ateş altında. Rus askerleri henüz onların olduğu bölgeye giremedi. İletişim halindeyiz ama çok zor bir durum" diyor. Sorochan şu anda diaspora olarak ellerinden geleni yapmaya çalıştıklarını söylüyor. Türkiye'deki Ukrayna derneklerinin birbirleriyle iletişimde olduğunu, insani yardım kampanyası yürüttüklerini, sadece Ukraynalıların değil, Türkiye vatandaşlarının da kampanyaya destek olduğunu söylüyor. İhtiyaçlar, derneklerin sosyal medya hesaplarından duyuruluyor. Tıbbi malzemeler, en çok ihtiyaç duyulanların başında geliyor. 

Sorochan, "Kimin elinden ne geliyorsa artık, yardım ediyor. Derneklerde ilaçları ayrı, yemekleri ayrı, kıyafetleri ayrı koliliyoruz ve konsolosluk aracılığıyla Ukrayna'ya gönderiyoruz" diye devam ediyor.  

"Kazanmak istiyoruz çünkü haklıyız"

Sorochan'ın çoğu arkadaşı Kiev'de yaşıyor. Küçük çocuğu olanların şehri terk ettiğini, kimisinin ülkenin batısına kimisinin Polonya'ya gittiğini anlatıyor. Tanıdığı bazı gençler ise Kiev'i savunmak için kenti terk etmemiş. Bazı tanıdıkları ise ya köpeğini ya da yaşlı annesini bırakmak istemediği için Kiev'de kalmış. Arkadaşları arasında patlama yokken bile patlama sesi duymaya başlayanlar olduğunu ekliyor:

"İnsanların hayatı sığınağa inmekten ibaret. Şartlar zor çünkü indikleri yer aslında gerçek sığınak da değil. Evde ısınıp yemek yiyip yine sığınağa benzeyen sopuk ve temiz havanın olmadığı bodrumlara gidiyorlar. Herkesin hikayesi çok acı, karışık ve farklı. Biri kalıyor, biri gidiyor. Kazanmak istiyoruz, zafer istiyoruz çünkü haklıyız."

Türkiye'deki Ukraynalılar yardım kampanyasının yanı sıra bulundukları şehirlerde Rus işgaline karşı protestolar da düzenliyor. İstiklal Caddesi üzerinde bulunan Rus Konsolosluğu, Ukraynalıların Rus işgalini protesto ettiği mekanlardan biri.

"Beş saat market sırası, aldıkları bir kutu makarna"

Adana'da yaşayan Olga Varlamova Onat'ın ailesi de Kiev'deki sığınaklarda hayata tutunmaya çalışıyor. Varlomova da "sığınak" diye tabir edilen yerlerin apartman bodrumu olduğuna dikkat çekiyor. Anne ve babası günlerdir bodrumlarda kalıyor. Ailesiyle beraber aynı yere sığınanların arasında yenidoğanların da olduğu onlarca çocuk bulunduğunu aktarıyor: 

"Bombalar atılıyor, dışarı çıkamıyorlar. Yemek için çıkıyorlar. Dün markete gittiler, beş saat market sırasında beklediler. Aldıkları da bir kutu makarna."

Olga Varlamova Onat'ın günleri ağlayarak geçiyor. Her sabah "Annem babam hayatta mı?" sorusuyla uyanıyor. Aklını meşgul eden öncelikli soru bu. Her sabah, ailesinin geceyi Kiev'de nasıl geçirdiğini merak ederek bu soruyla Ukrayna'ya telefon açıyor. Ancak kendi deyişiyle, ağlamak ve boş durmak çare değil. O da yardım kampanyasının koordinasyonunda yer alan isimlerden. Adana'daki Ukrayna Derneği'ne "Nasılsınız?" diye sormak için gelenler olduğunu, bu sorunun bile kendilerine moral olduğunu anlatıyor:

"Derneğe bir kadın geldi. Sadece sarıldı, sonra gitti. O bile bir yardım… Bizim kafa tamamen orada ama yardım etmek istiyoruz. Hiçbir şey yapamadan bu savaşı kazanamayız. Orada değiliz ama buradan da bir şeyler yapabiliriz."

"Savaş haberini şaka sandım ama gerçekti"

Türkiye'ye turist olarak gelen ve savaş haberini burada alan Ukraynalılar da var. Artur Khorunzhyi, onlardan biri. 20 yaşındaki gencin ailesi Ukrayna'nın Rusya sınırına yaklaşık 30 kilometre uzağında bulunan Sumy şehrinde yaşıyor:

"Savaş çıktığını öğrendiğimde şok oldum. Şaka sandım önce ama ne yazık ki gerçekti."

Sumy Devlet Üniversitesi'nde mühendislik okuyan Artur'un aklı, başta ailesi olmak üzere Ukrayna'nın çeşitli şehirlerinde yaşayan sevdiklerinde. "Yaşıtım olan bazı arkadaşlarım ülkemizi savunmak için Ukrayna'da kaldı. Benim gibi 18-20 yaşında gençler bunlar" diyor. Her ne kadar ailesi şimdilik güvende olsa da Rusya'nın sivilleri öldürmeye başladığını, durumun oldukça kötü olduğunu anlatıyor. Artur da Türkiye'deki diğer Ukraynalılar gibi yardım kampanyasına destek oluyor. "Ukrainian Volunteer Service" adlı sivil toplum örgütü için Telegram üzerinden yardım toplanması için koordinasyon sağlıyor. "Savaş bittiği zaman döneceğim" diyen genç, her ihtimale karşı iltica başvuru yapmayı planlıyor. Ailesini şu an Türkiye'ye getirmenin neredeyse imkânsız olduğunu dile getirerek, bir kez daha yineliyor: 

"Savaş bitsin, dönmek istiyorum."

Burcu Karakaş

© Deutsche Welle Türkçe