Batık gemi operasyonu

Costa Concordia gemisi… Geminin hazin sonu ve 32 turistin ölümü Giglio adasına canlılık getirmiş. Her gün ortalama bin kişi gemiyi görmeye geliyor.

14 Ocak 2012 gecesi meydana gelen trajik olay, köyün rahibi Don Lorenzo Pasquotti'nin belleğinde tazeliğini hâlâ koruyor. Kilisesine akın eden yüzlerce kazazedeye battaniye ve kıyafet dağıtarak elinden geldiğince yardım etmeye çalışmış.

Pasquotti, „Tam bir kaostu. Kaloriferler yıllardır bozuk olduğundan içerisi buz gibi soğuktu. Birçok kazazede yardım istedi. Ne yapacağımı bilemedim“ diyor.

Gemicilik şirketi teşekkür amacıyla gemideki Meryem Ana heykelini kendisine hediye etmiş. Ne var ki kışın buz gibi olan kilisenin ısıtma sistemini yenileme sözünü tutmamış.

Zira şirketin uğraşması gereken çok daha önemli bir iş var: Geminin enkazını kaldırtmak. Bu belki de tüm zamanların en akıllara durgunluk veren enkaz kaldırma projesi.

8 bin tonluk hurda yığını

Mühendis Gianni Ceccharelli, projenin fikir babası. Güney Afrikalı kaptan Nick Sloane, meslektaşlarının karaya oturttuğu gemilerin enkazını kaldırıyor. 80 bin tonluk hurda yığınını kaldırma planını o uygulayacak.

Gianni ve Nick hemen her gün enkazın olduğu yerde durumu değerlendiriyorlar. İlk palangalar getirildi bile. Concordia’nın gövdesindeki 95 tonluk ağır kaya parçalanıp kaldırıldı. Gemideki yarık olduğu gibi kalacak. Zira gövdenin tamiri imkânsız ama yine de geminin son bir defa daha yüzdürülmesi gerekecek.

Gianni Ceccharelli, „Bu projeyle her şeyden önce çevreyi korumak istiyoruz. Bu nedenle enkaz tek parça halinde kaldırılacak. Geminin dik hale getirilmesi ve çekilmesi gerekiyor“ diyor.

Gemiyi parçalar halinde kaldırmak çok daha ucuza mal olabilirdi. Ancak çok çirkin manzara arz eder ve çevre makamlarıyla çevrecilerin tepkisini çekerdi.

Kablolarla kayalara bağlanacak, yüksek çelik şamandıralar yerleştirilecek ve çekilmeden önce Costa Concordia’nın üzerinde döndürüleceği bir platform dibe sabitlenecek. Bu dâhiyane kurtarma yöntemi, kazanın verdiği utancı telafi etmek için düşünülmüş.

Bu prosedür şimdilik sadece Nick Sloane’nin bilgisayarındaki bir animasyon. Sloane 150 dolayındaki palangayı bağlatmak için kayaları deldiriyor.

Nick Sloane, „Geminin gövdesinin altından geçen kol kalınlığındaki yaklaşık 100’er metrelik 36 çelik halat karaya böyle tutturulacak. Bunlar küpeşteye bağlanacak ve Concordia tekrar dik duruma gelecek. Bunun için ağır vinçlere ihtiyaç olacak. Her yönüyle dev boyutlardaki bu projeyi başarmakta zorlanacağız” diyor.

100 teknisyen ve 200 dalgıcın aralıksız çalışacağı enkaz kaldırma çalışmaları en az 5 ay belki de 1 yıl sürecek.

Maliyet de haliyle büyük, projenin 300 milyon euroya mal olacağı belirtiliyor. Mühendis Ceccharelli açısından ülkesinin onuru söz konusu.

"İtalya'nın itibarı zarar gördü"

Ceccharelli, „İtalya’nın itibarının büyük zarar gördüğünü düşünüyorum. Böylesine çirkin bir sorununun gerekli tekniği kullanarak nasıl çözülebildiğini göstermek boynumuzun borcu“ diye konuşuyor.

Cesur teknisyenlerle yürüyen bu iddialı projenin nasıl sonuçlanacağını kimse bilmiyor. Bir fırtına enkazın daha da zarar görmesine ve döndürülürken kırılmasına da neden olabilir.

Armatörlük şirketi çevrecilerin eleştirilerine muhatap olmamak için, Roma Üniversitesi profesörlerinden Andrea Belluscio ve deniz biyologlarından oluşan ekibini devreye sokmuş. Uzmanlar tarafından denetlenmek enkaz kaldırma ekibinin hoşuna gitmiyor.

Andrea Belluscio, „Başlangıçta bizi ciddiye bile almadılar. Ama yaptığımız işi görünce ikna oldular. Şimdi her şey uyum içinde ilerliyor. Buradaki muazzam çalışmanın, çelik ya da demir işlerinin çevreye olabildiğince az zarar vermesine özen gösteriyoruz” diyor.

Denizin ve deniz dibinin kontrolü şirkete yaklaşık bir milyon avroya mal oluyor. Andrea Belluscio bunun için pahalı ölçüm cihazları getirtmiş. Böylece enkaz çevresinde kesin ölçümler yapabiliyor. Belluscio, „Bu oldukça detaylı bir harita ve enkaz çevresinde korunması gereken yosunların ve mercan resiflerinin yerini gösteriyor“ diye konuşuyor.

Şimdilik su altındaki dünya için herhangi bir tehdit söz konusu değil. Enkaz altındaki yosunlar tekrar kendine gelecek. Profesör Belluscio tehlike altındaki istiridyelerin yerlerini bizzat değiştirmiş. Akdeniz’in en büyük istiridyeleri, adeta insanoğlunun kibrini simgelemek istercesine Giglio açıklarının dibinde yatıyor.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/KH/EC/AG