Tahran'a kritik ziyaret
28 Mart 2012Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, Seul'deki Nükleer Güvenlik Zirvesi'nden dönüşte İran'ın başkenti Tahran'a uğradı. Başbakan Erdoğan iki günlük temasları sırasında İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad tarafından da kabul edilecek. Türkiye Başbakanı'nın Tahran gündeminde İran'ın nükleer programıyla, şiddetin devam ettiği Suriye'deki gelişmeler bulunuyor. Türk medyasında yer alan haberlerde Recep Tayyip Erdoğan'ın İran yönetiminden çeşitli taleplerde bulunacağı belirtiliyor.
Öncelikli konu, Türkiye'yi de olumsuz etkileyen Suriye'deki kanlı olaylar. Türkiye İran'dan, Beşar Esad yönetimine verilen desteğin kesilmesini ve askeri yardımlara son verilmesini istiyor. Başbakan Erdoğan'ın aynı zamanda Tahran yönetiminden nükleer programını daha fazla şeffaflaştırmasını ve uluslararası kurallara uyulmasını talep edeceği de gelen haberler arasında.
Görüşme tarihi açıklandı
Nükleer programla ilgili görüşmelerin 13 Nisan'da devam edileceğine dair haberler İran tarafından resmen doğrulandı. Dışişleri Bakanı Ali Ekber Salihi, Başbakan Erdoğan ile yaptığı buluşma sırasında, bir yıl önce kesilen görüşmelere nisan ayı ortasından itibaren devam edileceğini söyledi. Salihi, İstanbul'un görüşmeler için en isabetli yer olacağını ancak diğer opsiyonların da bulunduğunu belirtti. Beş BM Güvenlik Konseyi daimi üyesi ve Almanya'nın İran ile sürdürdüğü nükleer diyalogun İstanbul'daki son turu 2011 yılının Ocak ayında başarısızlığa uğramıştı. İran'ın sivil araştırma maskesi altında nükleer silah geliştirmekle suçlayan ABD ve Avrupa ülkeleri, sertleştirilmiş yaptırımlarla İran'ı uranyum zenginleştirme faaliyetlerinden vazgeçirmeye çalışıyor. Başbakan Erdoğan'ın Pazar günü Seul'de baş başa görüştüğü ABD Başkanı Barack Obama'dan Tahran'a mesaj götürdüğüne dair spekülasyonlar yapılıyor. Türk tarafı ise, Başbakan Erdoğan'ın Tahran'a herhangi bir mesajla gitmediğini ve Türkiye'nin tek mesajının şimdiye kadar söyledikleri olduğunu duyurdu.
Suriye krizi ön plana çıktı
İran'ın nükleer enerjiden sivil amaçlarla yararlanma hakkını savunan Türkiye, muhalefetin kanla bastırıldığı Suriye'ye Tahran yönetiminin destek vermesini ise eleştiriyor. Suriye konusunun abartılmaması gerektiğini belirten Türk diplomatları, Türk – İran ilişkilerinin iyi gelişme gösterdiğini ve Tahran'ın bölgeye istikrar kazandırmaya çalıştığını söylüyorlar. Bazı gözlemciler ise Suriye krizinin ikili ilişkilere zarar verdiği ve Başbakan Erdoğan'ın Tahran temaslarının en kritik konusunun Suriye olduğuna işaret ediyorlar. Tahran'daki bir diplomat, “Suriye krizinin, nükleer anlaşmazlıktan daha önemli bir konu haline geldiğini, İran'ın, Türkiye'nin bakış açısını kabul etmediğini ve krizin çözümünün Çin ve Rusya'nın tutumuna bağlı olduğunu” söyledi.
© Deutsche Welle Türkçe
DW/RTRE/DPA/AFP, AG, BÖ