Türkiye’nin vetosu EULEX misyonuna engel

İlk bakışta Kosova'da NATO ve AB arasında oldukça net bir görev dağılımı olduğunu söylemek mümkün. Bünyesinde 2500 Alman askerinin görev yaptığı 16 bin askerden oluşan NATO'ya bağlı barış gücü KFOR'un görevi, Kosova'da barış, güvenlik ve istikrarı sağlamak. KFOR misyonu BM Güvenlik Konseyi'nin eski Yugoslavya için aldığı 1244 sayılı karara dayanıyor. İlgili kararın muhatabı olarak kendini gören Sırbistan ise, Kosova'nın bağımsızlığına itirazını da yine bu kararla gerekçelendiriyor. AB de Kosova'da sivil kalkınma çalışmaları kapsamında EULEX misyonuyla yer alıyor. Avrupa Parlamentosundan Hristiyan Demokrat parlamenter Karl von Wogau, AB polis ve adalet misyonu EULEX'in, şimdiye kadar üstlenilen sivil misyonlardan en kapsamlısı olduğunu belirtiyor. Sırbistan, BM tarafından görevlendirilmediği için AB polis ve adalet misyonuna karşı çıkıyor. Belgrad ve Moskova misyonun bu yüzden meşru olmadığını savunuyor. Avrupa Parlamenteri von Wogau:“Bu misyon AB'nin, bir ülkede hukuk devleti anlayışının oluşması için güvenlik ve savunma politikaları alanındaki yeni bir açılımı." diyor.

EULEX'in görevi ne?

EULEX misyonu kapsamında 2 binden fazla polis, savcı, yargıç ve idari uzman Kosova'da devlet kurumlarının oluşturulmasına destek verecek. Önümüzdeki günlerde misyon kapsamında Kosova'ya gönderilecek AB uzmanları aynı zamanda sigara ve uyuşturucu kaçakçılığından, insan ticaretine kadar çeşitli organize suçlarla da mücadele edecek ayrıca savaş suçlulularını arayacak. EULEX, sınırlarda da NATO misyonundaki gibi güvenliği sağlayacak.

Kosova'da birbirini tamamlayıcı görevler yürüten NATO ve EULEX misyonları arasında resmi bir işbirliği söz konusu değil. Alman Savunma Bakanı Franz Josef Jung misyonlar arası işbirliğinin gerekli olduğunu savunuyor. Jung, “Uzun zamandır AB ve NATO arasında işbirliği sürecinin işlemesini istiyoruz. Kosova'da NATO'ya bağlı KFOR gücü görev yapıyor ve buna AB misyonu da dahil olacak. İşbirliğinin yapılması zaruridir.” açıklamasını yapıyor.

"En büyük engel Türkiye"

AB'ye göre, Kosova'daki AB ve NATO misyonları arasındaki işbirliğinin yürütülememesinin önündeki en büyük engel Türkiye. Zira Kosova misyonlarına katılan ülkelerin hepsi Türkiye dışında hem NATO'ya hem de AB'ye üye. Ve AB'ye göre, Türkiye Kosova'daki AB misyonuyla NATO arasındaki işbirliğinin resmiyete dökülmesini NATO'daki varlığını güçsüzleştireceğini düşünerek buna yıllardır engel oluyor. Ancak KFOR ve EULEX arasında görünürde resmi bir işbirliği olmasa da, Eulex'in başkanlığına KFOR birliklerinin eski komutanı emekli Fransız General Yves de Kermabon'un getirilmesi misyonlar arası işbirliğinin varolduğunun bir kanıtı.