Türkiye'nin davetsiz misafirleri

Avrupa ile Asya arasında bir köprü niteliğinde olan Türkiye’de yasal olmayan yollardan bulunan göçmenlerin sayısının 350 bin civarında olduğu belirtiliyor. İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası’nın (İSMMMO) ”Yabancı Kaçak İşçiler ve Türkiye’ye Göç Hareketi” adlı raporuna göre bu grup içerisinde bulunan yaklaşık 150 bin kişi Türkiye’yi geçici bir durak olarak görüyor. Bu durum Türkiye’nin özellikle Avrupa’ya kayıtsız göçmenlerin geçişinde geldiği noktayı gözler önüne seriyor.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerinde son 15 yılda Türkiye’ye giriş yapan yabancı sayısı ile çıkış yapan yabancı sayısı arasındaki farkın ise 4,5 milyon olduğu görülüyor. Türkiye’nin içinde bulunduğu bölgede yaşanan siyasi ve toplumsal çalkantılar ve ülkenin ekonomik durumu her geçen yıl Türkiye’de kalan göçmenlerin sayısını artıran temel unsurların başında geliyor.

Yılda 300 bin kişi “kayboluyor”

TÜİK’in verilerini Emniyet Genel Müdürlüğü’nün açıkladığı giriş çıkış istatistikleri de destekliyor. Emniyet verilerine göre 2007-2011 arasında 2008-2009 yılları dışında Türkiye’ye giriş yapan yabancıların sayısı çıkış yapanların üzerinde seyrediyor. Son 5 yılda Türkiye’ye giren yabancıların sayısı çıkan yabancıların sayısından 211 bin kişi daha fazla. Son 15 yılın ortalamasına bakıldığında ise yılda 300 binin üzerinde yabancı ülke vatandaşı Türkiye’de “kayboluyor”. 2011 yılı giriş çıkış istatistiklerinden yapılan hesaplamalar, bazı ülkelerden gelen ziyaretçi sayısındaki fazlalık ve ortalama kalış sürelerindeki yükseklik Türkiye'de çeşitli şekillerde çalışma amacıyla uzun süreli ikamet eden bir kesimin varlığına işaret ediyor.

Türkiye’de bulunan göçmenlerin önemli kısmı Gürcistan’dan geliyor. İSMMMO’nun Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine dayanarak yaptığı analizlere göre Türkiye’de bulunan yaklaşık 240 bine yakın göçmenin 154 bininin Gürcistan’dan geldiği görülüyor. Türkiye'ye Gürcistan sınırından giren bu kitlenin içinde Ermenistan kökenli işçilerin de önemli bir payı bulunuyor. Türkiye-Ermenistan sınırının kapalı olması sebebiyle, iki ülke arasındaki geliş-gidişler daha çok Gürcistan üzerinden yapılıyor.

İki ülke ilişkileri kapsamında zaman zaman gündeme getirilen Türkiye'de bulunan kayıtsız Ermeni göçmenlerin sayısının 70 ila 100 bin arasında olduğu tahmini yapılıyor. Rapora göre, Gürcistan’dan gelen 154 bin kişilik göçmen kitlesinin yaklaşık 64 bini Türkiye’de akraba ve arkadaşlarının yanında kalıyor. Bu rakam Gürcistan’dan gelen grup içerisindeki Ermeni göçmenlerin payına ilişkin de bir fikir sunuyor.

Suriyeli göçmenlerin sayısı artıyor

Gürcistan’dan gelen göçmen grubunun ardından Türkiye’deki en kalabalık grubu Suriyeliler oluşturuyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre Suriye’de iç çatışma süreci başlamadan önce bu ülkeden gelen göçmenlerin sayısı 10 bin civarındaydı. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın haziran sonu itibariyle açıkladığı verilere göre ülkede yaşanan çatışma ortamından kaçıp Türkiye’ye sığınanların sayısı 33 bini buldu. Böylelikle Türkiye’de bulunan göçmenlerin sayısının 40 bini geçtiği ifade ediliyor.

Türkiye'ye yasal yollardan giren göçmenlerle birlikte özellikle insan kaçakçılığı şebekelerinin organizasyonuyla Türkiye’ye giren kayıtsız göçmenlerin sayısının da dikkat çekici boyutlarda olduğu görülüyor. Emniyet Genel Müdürlüğü verilerine göre 1997-2011 arasında 17 yılda yakalanan kayıtsız göçmenlerin toplamı 843 bin 410 kişiye ulaşıyor. Sadece 2011 yılında 44 bin yasadışı göçmenin yakalandığı emniyet kayıtlarında yer alıyor. 2011 yılında yakalanan yasadışı göçmen sayısının da bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 35 artış yaşadığı görülüyor. 1998-2010 döneminde insan kaçakçılığı faaliyetlerine karıştıkları gerekçesiyle yakalanan kişi sayısı ise 11 bin 449 olarak açıklanıyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Haber: Selçuk Oktay / İstanbul

Editör: Ahmet Günaltay