Schröder’in esrarengiz Tahran ziyareti

Gerhard Schröder’in partisi Sosyal Demokratların ortağı olduğu koalisyon hükümeti, eski Başbakan’ın İran’a gitmesini olağan karşılarken bazı partili arkadaşları, ‘Schröder’in yerinde olsam, İran’a gitmezdim’ mealinde demeçler verdiler. Sosyal Demokrat Parti meclis grubu dış politika sözcüsü Gert Weisskirchen, Gerhard Schröder’in tartışmalı İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad ile buluşmasını ve bu ülkedeki Cumhurbaşkanlığı seçiminden önce İran’a gitmesini eleştirdi.

“Hatemi ile buluşmalıydı”

Eski Almanya Başbakanı’nın İran ziyareti Sosyal Demokrat Parti’de yankılanmaya devam ediyor. Schröder’in İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ile bir araya gelmesini doğru bulmadığını söyleyen parti meclis grubu dış politika sözcüsü Weisskirchen, ‘Schröder’in eski İran Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi ile buluşması daha uygun düşerdi’, şeklinde konuştu. Federal hükümet ise Gerhard Schröder’in İran ziyaretiyle ilgili tartışmaları sakin karşıladı. Yardımcı hükümet sözcüsü Thomas Steg, Schröder’in Tahran’a özel ziyarette bulunduğunu ve federal hükümetin ziyaretten haberdar edildiğini söyledi:

“Federal hükümet, Federal Başbakanlık ve Sayın Başbakan, Gerhard Schröder’in ortaklaşa kararlaştırılan İran politikası temelinde istişarelerde bulunduğunu varsaymaktadır. Medya haberlerinden, Schröder’in orada Almanya’nın resmi politikasını temsil ettiği anlaşılıyor. Almanya Başbakanı açısından, İran politikasının federal hükümet tarafından saptanması ve İran’ın nükleer programı hakkında koalisyon ortaklarının görüş birliği içinde olmaları önemlidir.”

Tahran: Schröder mesaj getirmedi

İran hükümetinin açıklamasında da Schröder’in özel bir ziyarette bulunduğu vurgulandı. İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, “Schröder siyasi bir şahsiyet ve eski Başbakan olması hasebiyle doğal olarak İran hükümet temsilcileri ile güncel siyasi gelişmeler hakkında görüş teatisinde bulundu. Ancak Schröder Tahran’a ne özel görevle geldi ne de herhangi bir mesaj getirdi”, dedi.

Gerhard Schröder İranlı bir hekimin daveti üzerine gittiği Tahran’da siyasi zirvenin bütün temsilcileri ile bir araya geldi. İran Sanayi ve Ticaret Odaları Birliği’nde yaptığı konuşmada İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad’ı dolaylı olarak eleştiren Schröder, Hitler Almanya’sında altı milyon Yahudi’nin öldürülmüş olmasının, inkâr edilemeyecek tarihi bir gerçek olduğunu dile getirdi.

“Ticaretle değişim” modeli

Siyasi bakımdan ciddiye alınmayı arzulayan bölgesel bir gücün gerçekleri kabul edip uluslararası kurallara uyması gerektiğini belirten eski Almanya Başbakanı Alman Birinci Televizyonu’na yaptığı açıklamada, İran ile yakınlaşma sağlanması gerektiğini söylerken ‘ticaret vasıtasıyla değişim’ deyimini kullandı.

“Evet bu, Almanya’nın iyi tecrübeleri olan bir deyim. İran gibi bu kadar önemli bir ülkenin dünya ekonomisine entegre edilmesi bence tecrit edilmesinden daha fazla başarı vadeden yaklaşım.”

Berlin yönetimi ise, nükleer politikasıyla ilgili talepleri kabul etmediği takdirde İran’a yaptırım uygulanmasından yana çıkıyor. Dışişleri bakanlığı sözcüsü Jens Plötner, uluslararası devletler topluluğunun önerilerine Tahran’dan yapıcı karşılık beklediklerini söyledi.

Sözcü, ilginç olduğu kadar endişe uyandıran hususlar da içeren Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın son raporunun değerlendirilmekte olduğunu belirtti.

Almanya, İngiltere ve Fransa 2003 yılından bu yana yaptırım uygulayarak İran’ı nükleer programından vazgeçirmeye çalışıyor. 2006 yılından bu yana da Avrupa ülkelerinin çabaları, Dünya Güvenlik Konseyi’nin Avrupa dışındaki üç daimi üyesi, Çin, Rusya ve ABD tarafından destekleniyor.