Oturma izni için Almanca şartı

Hrıstiyan Birlik Partileri (CDU/CSU) ile Hür Demokrat Parti (FDP) koalisyonu yabancılar hukukunda değişikler yapılmasını öngören bir tasarı hazırladı. Tasarı zoraki evliliklerle mücadele edilmesini, Almanya’da yaşayan mültecilere bazı haklar tanınmasını ve uyum sağlamayan göçmenlerin yönelik yaptırımların daha sıkı denetlenmesini öngörüyor. Bu değişiklerle yabancılar hukukunun sertleştirildiğini savunan muhalefet partileri ise hükümeti eleştiriyor.

Oturma izni Almanca’ya bağlı

Tasarının en çok tepki çeken maddelerinden biri oturma izninin uzatılması için gereken Almanca şartının aranması. Buna göre ilgili Yabancılar Dairesi’nin, oturma iznini uzatmadan önce, o kişinin Almanca öğrendiğini kanıtlaması öngörülüyor. Uyum kursuna katılması zorunlu olan bir yabancı, eğer bu yükümlülüğünü yerine getirmiyorsa, oturma izni en fazla bir yıl uzatılacak. Bir yabancı, uyum kursuna katıldığı halde orta düzeyde (B 1) Almanca öğrendiğini gösteren sınavı başarıyla geçememişse, oturma izni süreli olarak uzatılacak ve yerleşme izni alamayacak.

Tasarıyı hazırlayan milletvekilleri arasında bulunan Hrıstiyan Demokrat Partili Reinhard Grindel, ”Almanca öğrenmek için çaba göstererek, kursa devam etmesine rağmen sınavda başarılı olamayanların memleketlerine geri gönderilme kaygısı taşımasına gerek” olmadığını söyledi. Böylelikle ”uyum sağlamak istemeyen” göçmenleri daha kolay tespit edebileceklerini dile getiren Grindel, bu kişiler bir yılın sonunda da uyum kursuna katılmamışlarsa, oturma izinlerinin uzatılmayabileceğini kaydetti. Almanya’da ”uyum sağlamak istemeyen” göçmenlerin sayısının bilinmediğini hatırlatan Hrıstiyan Birlik Partileri Alman Meclis Grubu İç Politika Sözcüsü Hans-Peter Uhl da bu şekilde kimin uyum sağlamadığının daha kolay belirleneceğine işaret etti. Uhl, bazı göçmenlerin uyum sağlamak için kendiliğinden çaba göstermesine rağmen, bazılarına ”baskı” uygulamak gerektiğini ifade etti.

Zoraki evlilikle mücadele

İktidardaki Hrıstiyan Birlik-Hür Demokrat Parti koalisyonu yapılacak değişiklerle zorunlu evliliklerle mücadelenin artırılmasını ve zorla evlendirilen genç kadın ve erkeklerin korunmasını hedefliyor. Buna göre zorla evlendirilerek, Almanya dışında yaşamaya başlayan bir kişi, Almanya’ya geri dönebilecek. Daha önceki düzenlemeye göre altı ay Almanya dışında kalan bir yabancının, oturma izni geçersiz sayılıyordu. Bunun yanı sıra birini zorla evlendirme suç sayılarak, 5 yıla kadar hapis cezası verilmesi öngörülüyor. Hür Demokrat Parti Milletvekili Hartfried Wolff, zorla evliliğin kurbanlarına, Almanya’ya geri dönme hakkının verilmesinin önemli bir düzenleme olduğunu vurguladı.

Ayrıca yasa değişikliği ile anlaşmalı evliliklerle de mücadele edilmesi hedefleniyor. Bu çerçevede eşlerden birinin, bağımsız olarak oturma izni alabilmesi için gereken asgari evli kalma süresi iki yıldan üç yıla çıkartılacak. Ancak eşlerden biri şiddet görüyorsa, üç yıl evli kalma şartı aranmayacak.

Yasa değişikliği mülteci statüsü ile Almanya’da yaşayanlara da yeni haklar tanınması öngörülüyor. ”Topluma uyum sağlayan mültecilerin çocuklar” ailelerinden bağımsız olarak oturma izni alabilecek. Bu durumda ailelere de çocuklarıyla birlikte Almanya’da kalma izni verilecek. Ancak ailelere oturma izni, iş buldukları takdirde verilecek.

Muhalefetten tepki

Muhalefet partileri ise tasarıya tepki gösteriyor. Sosyal Demokrat Parti Meclis Grubu Uyum Sorumlusu Aydan Özoğuz, göçmenlerin Almanca öğrenebilmesi için uyum kurslarına yeterince bütçe ayrılması gerektiğini belirtti. Göçmenlere Almanca öğrenilmesi için bir yıl süre tanınmasını da eleştiren Özoğuz, yüksek okul mezunu olmayan göçmenlerin Almanca öğrenmesinin daha çok zaman alacağını, bu uygulama ile göçmenler arasında iki sınıf yaratılacağını ifade etti. Geçen yıl yaklaşık 20 bin göçmenin uyum kursuna katılmak için bekleme listesinde olduğunu hatırlatan Yeşiller Partisi Meclis Grubu Uyum Sözcüsü Memet Kılıç da, hükümeti ”popülizm” yapmakla suçladı. Sol Parti Meclis Grubu Uyum Sözcüsü Sevim Dağdelen de, oturma izninin uzatılması için Almanca şartı aranmasını eleştirerek, bu şekilde özellikle eğitim düzeyi düşük, çocuklu, yaşı ilerlemiş kişilerin cezalandırıldığını kaydetti.

Hükümetten savunma

Koalisyon ortakları ise bu yasa paketiyle yabancılar hukukunun sertleştirildiği şeklindeki iddiaları reddederek, paketin göçmenlerin durumunu düzeltecek maddeleri içerdiğini savunuyor. Göç ve Uyumdan Sorumlu Federal Devlet Bakanı Maria Böhmer, bu yasa paketinin uyum politikası açısında bir dönüm noktası olduğunu belirterek, paketin ilerlemeler içerdiğini kaydetti. Böhmer, özellikle uyum sağlamış mültecilerin çocuklarına oturma izni verilecek olmasını ”önemli bir sinyal” olarak değerlendirdi.

Yasa değişikleri Alman Meclisi’nin İçişleri Komisyonu’nda çarşamba gününde görüşülecek. Alman Meclisi’nin genel kurulunda ise perşembe günü ele alınacak olan tasarının, Hrıstiyan Birlik ve Hür Demokrat Parti milletvekillerinin oyları ile kabul edilmesi bekleniyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Haber: Jülide Danışman / Berlin

Editör: Beklan Kulaksızoğlu