Otomobile karşı bisiklet
24 Nisan 2012Her sabah binlerce otomobil, merkezdeki altı şeritli otoyolda, ağır aksak ilerliyor. Kentin üzerinde gri bir duman görüntüsü göze çarpıyor. Pekin’de geçtiğimiz yıllarda otomobille ulaşımda gözle görülür bir büyüme kaydedildi. Her gün beş milyondan fazla araç yollarda. Bu, beş yıl öncesine kıyasla iki kat artış anlamına geliyor. Genç bir Çinli, bu durumdan şikâyetçi: "Çok fazla otomobil var ve yollardaki durum çekilecek gibi değil. Ulaşım için çözüme ihtiyacımız var."
Ancak bu kolay değil. Çin yönetimi, çeşitli önlemlerle kaosu önlemeye çalışıyor. Örneğin, bir ay içinde piyasaya çıkan yeni otomobillerin sayısına kısıtlama getirildi. Her Pekinli, otomobilini haftada bir gün garajda tutmak zorunda. Ayrıca metro sistemlerinin inşaası için büyük bir gayretle çalışılıyor. Ancak hiçbir kısıtlama ya da zorluk, insanların otomobil sevgisinin önüne geçemiyor. Pekinli ulaşım uzmanı Profesör Duan Liren, "İnsanlar daha fazla otomobil istiyor. Almanya’da her üç kişiden birinin otomobili var, Pekin’de ise her dört kişiden birinin. Bu da bizim daha fazla ihtiyacımız olduğunu ortaya koyuyor" şeklinde konuşuyor.
20 yıl önceye dönüş hayali
Profesörün alınan tüm bu önlemler dışında daha başka bir hayali var. O da Pekin’in ünlü bisiklet kültürünü yeniden canlandırmak. Çünkü daha 20 yıl önce, başkentin sokaklarında yüz binlerce bisikletliyi görmek mümkündü. Sonuçta bunun için altyapı mevcut. Kentte geniş bisiklet yolları bulunuyor. Fakat küçük bir sorun var: Günümüzde bisiklet kullanmak, yoksulluğun bir simgesi olarak görülüyor. Artık otomobil alacak parası olmayanlar bisiklet kullanıyor.
Turistlere bisiklet kiralayan Bai Şiulan, bu durumu üzücü buluyor: "Pekin, bir zamanlar bisiklet kentiydi. Şimdi ise otomobil bir statü sembolü olarak görülüyor. Çevre dostu otomobilleri bile kimse kullanmak istemiyor. Herkes Benz gibi lüks otomobil sahibi olmak istiyor. Bisiklet, statü sembolü olarak görülmüyor."
Statü sembolü
Ancak Pekin’de bu durumu değiştirmek isteyenler var. “Otomobilden daha akıllı“ adlı bir derneğin yöneticisi olan Avustralyalı Sahannon Bufton, bu amaçla çalışıyor. Bufton, "Bisikletin imajını düzeltmek için, yavaş ve uzun bir süreci harekete geçirmeye çalışıyoruz. Bisikletin, ucuz olan ve yoksullukla bağdaştırılan bir şey değil tam aksine yeni orta sınıfla bağdaştırılan bir şey olduğunu göstermeye çalışıyoruz" diyor.
Çoğu Pekinlinin çevre ile ilgili tartışmalara kulak tıkadığını belirten Bufton, başka bir yol izliyor: Bisikletleri şık ve pahalı bir yüksek teknoloji ürünü olarak sunmak… Bu yüzden düzenledikleri bisiklet haftası gibi etkinlikleri, lüks alışveriş merkezlerinde gerçekleştirerek, bisiklete olan ilgili artırmaya çalışıyor.
© Deutsche Welle Türkçe
Ruth Kirchner / Çeviri: Başak Sezen
Editör: Murat Çelikkafa