Okyanuslarda nüfus sayımı

Dünya denizlerinde 80 ayrı ülkeden 2 bin 700 bilim insanının oluşturduğu araştırma grubunun yaptığı ortak çalışma sonucu, daha önceden bilinmeyen binlerce deniz canlısı keşfedildi. Yaklaşık 10 yıl süren çalışmanın sonuçları, Londra'da ''Okyanuslarda Nüfus Sayımı'' başlığıyla dün tanıtıldı.

Boksör eldivenli yengeç

Bu bilimsel çalışmayla bin 200'ün üzerinde yeni keşfedilen deniz canlısı daha ayrıntılı olarak tanım ve isim kazandı. Ancak keşfedilen 5 binin üzerindeki diğer canlıların ayrıntılı tanımlanması yapıldı.

Araştırmayı başlatan okyanus bilimcilerden Jesse Ausubel, yeni saptanan türler arasında en çok ilgi çekenlerden birinin "Beyaz Yeti Yengeci" olduğunu söyledi ve bu yengeçlerin, sanki beyaz kıllı bir boks eldiveni giymiş gibi göründüklerini belirtti.

Dokuz bin gün süren çalışma

Bilimsel amaçlı yaptıkları toplam 540 yolculukta 9 bin gün süren çalışmanın sonuçları 3 ayrı kitapta toplandı. Bilim insanları, dünya denizlerinde toplam bir milyon canlı türünün mevcut olduğunu tahmin ediyor.

Bu canlı türlerinin sadece 250 bininin bilimsel tanımı yapıldı. Okyanusların çok işlek olmayan Baltık Denizi ya da Kuzeydoğu Amerika gibi bölgelerinde sayıları 4 bine varan değişik deniz hayvanı türünün yaşadığı tahmin ediliyor.

Oşinografların deniz sularında yaptıkları kapsamlı araştırmaya göre, denizlerde yaşayan hayvan türlerinin 5'te birini yengeç ve ıstakoz gibi kabuklu hayvanlar, yüzde 17'sini de mürekkepbalığı gibi yumuşakçalar oluşturuyor.

Okyanusların değişen ekolojik dengesi

Araştırmadan ortaya çıkan bir diğer dikkat çekici sonuç da birçok türün tahmin edilenden daha geniş alanlarda yaşıyor olması. Örneğin balina gibi deniz memelilerin, hayatları boyunca bütün dünyayı yüzüp dolaştığı daha önce de biliniyordu.

Ama uzun dişlerinin demir kafes görüntüsü verdiği ağzıyla çok tehlikeli bir görünüşe sahip "Chauliodus" adlı yılan balıklarının okyanusların yüzde 25'inde yaygın olduğu bilinmiyordu. Oşinograflar, bazı bölgelerde köpek balıklarının yüzde 99'unun yok olduğunun ise altını çizdiler.

Araştırmacılar, denizdeki besin zincirinin ilk halkası olan planktonların ise yaklaşık yüzde 40'ının son 50 yılda ortadan kalktığını, bunun da okyanusların giderek ısınmasıyla açıklanabileciğini vurguladılar.

"Büyük sırrın küçücük bir parçası''

Okyanus bilimci Jesse Ausubel, "Okyanuslardaki nufüs sayımına türlerin çeşitliliğini, yaygınlığı ve zenginliğini saptamak amacıyla başlamıştır'' diye konuştu. Ausubel, okyanuslarda düşünülenden çok daha fazla deniz canlısı yaşadığını ve insanların denizaltı yaşamına tahmin edilenden çok daha büyük etkisi olduğunu belirtti.

Araştırmacılardan Nancy Knowlton da ''Okyanuslar o kadar büyük ki, 10 yıllık zorlu bir çalışmanın sonucunda elde ettiklerimiz, büyük bir sırrın sadece küçücük bir parçası'' diye konuştu.

© Deutsche Welle Türkçe

dpa/ap/AA, BD/HK