Obama'dan NASA’ya astronot başkan

ABD Başkanı Barack Obama, Cumartesi günü kısa adı NASA olan Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi’nin yöneticiliğine, emekli astronot ve orgeneral Charles Bolden’ı atadığını açıkladı.

Daha önce dört kez uzaya gitmiş olan ve bir ara NASA’nın başkan yardımcısı vekilliğini de yürüten Bolden, adaylığının Senato’da onaylanması halinde NASA’nın başına gelen ilk siyahi yönetici olacak.

İkinci astronot başkan

Bolden ayrıca, NASA’nın 50 yıllık tarihinde örgütü yönetecek ikinci astronot sıfatını kazanacak. NASA’nın ilk astronot kökenli başkanı, Amiral Richard Truly idi.

2002 yılında da dönemin başkanı George W. Bush, Bolden’ı NASA’nın başkan yardımcısı olarak atamak istemiş, ancak Savunma Bakanlığı (Pentagon), o sırada deniz piyade kuvvetlerinde general olan ve Vietnam savaşında pilot olarak 100’den fazla sorti yapan Bolden’ı bakanlık bünyesinde tutması gerektiğini bildirmişti.

Bolden’ın NASA yöneticiliğine atanması, uzay mekiği Atlantis’in Hubble teleskopunu son kez tamir etmek için çıktığı uzay misyonunun son günlerine denk geldi. Bolden da 1990 yılında Hubble teleskobunu uzaya yerleştiren uzay mekiğinin pilotluğunu yapmıştı.

Önce Ay'a gidelim!

62 yaşındaki Bolden, 1980’de Ay’a yapılan uzay uçuşlardan henüz çıkmış olan NASA’ya fazla benzemeyen ve geleceği belirsizliklerle dolu olan bir uzay programının yöneticiliğini devralacak. Eski başkan George W. Bush, NASA’nın uzay mekiği filosunu gelecek yılın sonunda emekli ettikten sonra, astronotları, 1960’ların Apollo programından esinlenerek hazırlanan bir dizi roket ve kapsülle önce Ay’a, daha sonra Mars'a gönderme planını yürürlüğe koymuştu.

Ancak uzay mekiğinin yerini alacak olan yeni uzay aracı en az 2015 yılına kadar hazır olmayacağı için, beş yıl boyunca Amerikalı astronotları uzaya taşıyacak olan tek araç, Rusya’nın uzay kapsülleri olacak. Bu arada NASA’nın bazı büyük bilim programları da bütçelerinin üzerinde harcama yapmış bulunuyor.

Obama sessiz

Beyaz Saray, bu aybaşında Amerika’nın insanlı uzay programının kapsamlı biçimde ve dışarıdan incelenmesi direktifini vermişti. Obama yönetimi, uzay programı hakkında şu ana kadar ayrıntılı bir açıklama yapmış değil. Beyaz Saray’ın bilim danışmanı John Holdren, yeni politikanın, NASA’nın yeni yöneticisi tayin edildikten sonra belirleneceğini bildirmişti.

Obama, Bolden’ın yardımcılığına, daha önce de bu görevi yürütmüş olan Lori Garver’i getirdi. Obama, atamalarla ilgili yaptığı açıklamada, “bu yetenekli kişiler, NASA’nın 21’inci yüzyılda bilimin, havacılığın ve keşiflerin sınırlarını cesur biçimde zorlama yönünde ilerlemesine ve Amerikan uzay programının uzun dönemde canlı kalmasına yardımcı olacaklar” dedi.

Daha önce Charles Bolden’la birlikte iki kez uzaya gitmiş olan emekli astronot Steve Hawley, “Charlie NASA’yı, NASA’daki insanlar da Charlie’yi tanıyor. Özellikle NASA’nın karşılaştığı belirsizlikler göz önüne alındığında, bu, insanlara büyük bir rahatlık sağlıyor” dedi.

“Bolden gerçek bir lider”

Bolden’ın yakın dostu ve Johnson Uzay Merkezi’nin eski direktörü olan George Abbey de Bolden’ın NASA’ya daha fazla denge getireceğini, havacılık ve çevreye ilişkin misyonlar için ayrılan harcamaları arttıracağını, diğer ülkelerle uzay konusunda daha fazla çalışacağını ve eğitime önem vereceğini söyledi. Bolden’ı “gerçek bir lider” olarak tanımlayan Abbey, “NASA, aynen Charlie gibi güven duyacağı bir lider arıyordu” dedi.

Aslen Güney Carolina eyaletinin Columbia kentinden olan Bolden ve eşinin, Obama’nın geçen yılki seçim kampanyasında 750 dolar bağışta bulunduğu bildirildi.

Sema Emiroğlu - New York (DW)

Editör: Murat Çelikkafa