NATO'da nöbet değişimi

Hollanda Dışişleri Bakanlığı görevi sırasında ABD’nin Irak politikasını destekleyen bir tutum sergileyen Jaap de Hoop Scheffer’in NATO Genel Sekreterliği için adı ilk kez gündeme geldiğinde özellikle Almanya ve Fransa’dan tepki sesleri yükselmiş, 55 yaşındaki muhafazakar politikacıya yönelik ”aşırı Amerikancı” eleştirisi getirilmişti. Scheffer Hollanda Başbakanı Jan Peter Balkenende’nin yakın bir çalışma arkadaşı ve kendini Atlantik ittifakının bir savunucusu olarak görüyor. Bir yıl boyunca Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Başkanlığı görevini de yürüten Scheffer’in diplomatik kariyeri, 70’li yılların sonunda Brüksel’deki NATO Merkezi'nde başladı. 1978 ile 1980 yılları arasında İttifak’ın Hollanda temsilciliğinde başarıyla görev yaptı. Bu nedenle de NATO kulislerinde iyi tanınan bir isim.

Güvenilir bir diplomat

Hristiyan Demokrat kökenli yeni genel sekreter, aynı zamanda sağlam ve güvenilir bir diplomat olarak da biliniyor. Almanya ve Fransa’nın Jaap de Hoop Scheffer’e karşı direnişlerine son vermesinde de bu durumun etkili olduğu söyleniyor. İttifak’ın Enformasyon ve Basın Direktörü Jamie Shea yeni genel sekreterin diplomasi alanındaki tecrübesine dikkat çekiyor ve şöyle konuşuyor:

”Jaap de Hoop Scheffer, diplomasi alanında muazzam bir birikime sahip. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Başkanlığı sırasında özellikle insan hakları konusundaki hassasiyetiyle ön plana çıktı. İlişkilerin sağlamlaşması konusunda büyük katkılar yapacağına inanıyorum. Engin tecrübesi kendisine bu konuda büyük yarar sağlayacaktır."

NATO'da sorunların aşılması gerekiyor

Shea, ”ilişkilerin sağlamlaşması” derken, sadece Rusya ya da Ukrayna gibi İttifak’ın ortağı olan ülkeleri kastetmiyor. 19 NATO üyesinin birbirleriyle olan ilişkilerinde de son dönemde yaşanan bazı sorunların aşılması konusunda yeni genel sekretere büyük görevler düşüyor. Washington yönetiminin onayı olmaksızın, Jaap de Hoop Scheffer’in NATO Genel Sekreterliği görevine getirilmesinin mümkün olamayacağı biliniyordu. ABD, Irak krizi sırasında hangi ülkenin nasıl bir politika izlediğinin adeta bir çetelesini tuttu. Almanya, Fransa ve Belçika gibi ülkeler savaş karşıtı bir tutumda ısrar ederken, Hollanda hükümeti, ABD ve İngiltere’nin yanında yer alarak Irak’a askeri müdaheleden yana tavır koydu. Hollandalı Scheffer’in Washington’dan onay alması, bu yüzden pek de zor olmadı.

Dışişleri Bakanlığı döneminde hassas ve uzlaştırıcı bir politikacı portresi çizen Jaap de Hoop Scheffer’in yeni görevinde de bu iki unsuru ön plana çıkarması bekleniyor.

”Her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır” diyen NATO Sözcüsü Jamie Shea yeni genel sekreterin zaman zaman farklı konulara öncelik verebileceğini vurguluyor ve ekliyor:

”Jaap de Hoop Scheffer’in, selefi Lord Robertson’dan devralacağı çizgide çok önemli bir değişikliğe gideceğini sanmıyorum. Aslında başka şansı da yok. Afganistan’a girdik bir kere ve bir çırpıda oradan çıkmamız mümkün değil.