Londra - Tahran hattında ipler geriliyor

İngiltere Başbakanı Tony Blair, bir televizyon kanalına verdiği demeçte, İran yönetiminin, İngiliz denizcileri salıvermek zorunda olduğunu anlayacağını ümit ettiğini, aksi takdirde sorunun farklı bir aşamaya geçeceğini ifade etti.

Blair, "farklı aşamaya geçmekten neyi kastettiğinin" sorulması üzerine, bunun görüleceğini, ancak karşı tarafın "kadın ve erkek askerlerinin gerçekten Irak karasularında, BM yetkisi altında ve bu yetkiye uygun olarak tamamen doğru biçimde devriye gezerken fiilen ele geçirilip İran'a götürülmesi durumunu kabul edemeyeceklerini" anlaması gerektiği ifadesini kullandı. Şu an, İran hükümetinin bu kişileri salıvermesi gerektiğini anlaması gerektiğine işaret eden Blair, çözümü diplomatik kanallarla sağlamaya çalıştıklarını söyledi.

Beckett Ankara’da

İngiltere, rehinelerin salıverilmesi için Tahran'la iyi ilişkilere sahip olan Ankara'nın kapısını çaldı. Ankara'da temaslarda bulunan İngiltere Dışişleri Bakanı Margaret Beckett'in ana gündem maddesi, "İran" ve “esir askerler krizi” oldu. Ankara'da Dışişleri Bakanı Abdullah Gül ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’la görüşen Beckett, Türkiye’den esir askerlerin salıverilmesi için, Tahran hükümeti nezdindeki etkisin kullanmasını istedi.

Beckett, Ankara’da yaptığı açıklamalarda, kriz konusunda sert ifadeler kullanmaktan özellikle kaçındı. Sorunu, “teknik bir anlaşmazlık” olarak nitelendiren Beckett, Tahran yönetimine “çözüm süreci uzadıkça, spekülasyonlar da artıyor. Sorunu bir an once çözelim” mesajı gönderdi.

Gözaltına alınan askerlerin bölgede rutin devriye görevinde bulunduklarını da vurgulayan Beckett, "İngiliz askerleri, gözaltına alındıklarında Irak hükümetine kaçakçılıkla mücadele konusunda destek olmaya çalışıyorlardı. Dolayısıyla, haklarında casusluk suçlamasında bulunulması mümkün değil" dedi.

Gül, Mottaki’yi aradı

Beckett’in ricası üzerine, Türk Dışişleri Bakanı Abdullah Gül de Tahran yönetimi nezdinde "bizzat" devreye girdi. İranlı meslektaşı Manuçehr Mottaki ile telefon görüşmesi yapan Gül, "sorunda kimin haklı, kimin haksız olduğu tartışmasına girmeyeceğini vurguladı. Ancak Tahran yönetiminin esir aldığı askerleri İngiliz diplomatlar ile görüştürülmemesinin "yanlış olduğunu" söyledi.

Gül, esir asker sorununun "en kısa sürede" ve "barışçı yollardan" çözülmesini istediklerini, bunun için Türkiye’ye düşecek "her türlü görevi yapmaktan memnuniyet duyacaklarını" da Mottaki'ye bildirdi.

İran Devrim Muhafızları, geçen cuma günü, Basra Körfezi'nde 15 İngiliz deniz piyadesini, "sınır ihlali" gerekçesiyle gözaltına almış, İngiltere ise askerlerinin körfezdeki Irak karasularında rutin denetleme sırasında ele geçirildiklerini ileri sürmüştü.