Köşe başındaki sanat

İşten anlayan biri, büyükşehrin kuytularında da bile olsa, Xoooox'un doğal büyüklükteki eserlerini fark edebiliyor. "Kadın" imgesi, kimliğini gizleyen sanatçının simgesi. Sanatın bu dalına ilgisi, 13 yaşında başlamış:

"Yaz tatiliydi ve bisikletlerimizle semti turluyorduk. Sonra parkta bir sprey boya bulduk. Sanırım biri otomobilinin jantlarını boyayıp, boyayı da orada bırakmış. Boyayı, köprü altındaki gizli sığınağımıza getirdik ve boyayı etrafa püskürtmeye başladık. Öylece sıktık ve sonra boyanın bir sihri olduğunu fark ettik."

19 yıl sonra ise Polonya asıllı sanatçı, Berlin'de bir atölyede çalışıyor. Eserleri Roma, Viyana ya da Londra gibi birçok Avrupa kentinde Xoooox imzasıyla tanınıyor:

"Eski, köhne bir duvarın üstünde, güzel bir elbise içinde, güzel bir kadın. Yavaşça yarılan bir duvar ve kadın duvarla birlikte ayrışıyor. Yani kadın duvarla yaşıyor gibi."

Hedef, ‘galerilere gitmeyenler'

Xoooox eserleriyle galerilere gitmeyen insanları sanatla yakınlaştırmak istiyor.

Tıpkı Timo Schaal gibi. Xoooox ve daha birçok sanatçının eserlerinden ilham alan Mannheimlı müzisyen, bir sokak sanatları fotoğrafçısı olmuş. Arşivinde yaklaşık 200 bin fotoğraf bulunuyor:

"Bu ilgimi çekiyor ve eserlerin böylece biraz daha fazla korunabilmesini harika buluyorum. Çünkü açık alanda kolayca kaybolabiliyor, aşınabiliyor ya da silinebiliyorlar. Bunları sağlam tutmak gerektiğine inanıyorum."

Timo Schaal, sokak sanatçılarının kente, özellikle de kimilerinin öylece geçip gittiği yerlere, karakteristik bir çehre kazandırdıklarını düşünüyor:

"Bu bir ayrıştırma çalışması. Eserler parmaklıkların ya da korkulukların üzerine yapılıyor. Sadece belirli bir bakış açısıyla görülebiliyorlar. Bu tarzı da harika buluyorum."

Sanatçı fotoğraflarını iki yıl önce Polypix rumuzuyla internette yayınladı. Facebook'ta yaklaşık 900 bin takipçisi bulunan "Streetart in Germany" adlı sayfası, kısa sürede dünya genelindeki sokak sanatçılarının paylaşım platformu oldu.

Sağlanan başarıdan yola çıkılarak, bir de fotoğraf albümü hazırlandı. Yakın zamanda aralarında Xoooox'un da eserlerinin bulunduğu 400 fotoğraf yayımlanacak.

Timo Schaal: "İlk Berlin turumda, Xoooox'tan çok şey buldum. Her köşede, hatta Hamburg'a gittiğimde de karşılaştım. Bu beni çok mutlu etti. Her yerde ondan birşey görüyorum. Onun, Almanya'da şablon tekniğini temiz ve iyi kullanan ilk kişi olduğunu ve her yere yaydığını düşünüyorum. O, çok erken başladı."

Ana teması ‘fanilik'

Yeniden Xoooox'un Berlin'deki atölyesindeyiz. Sanatçılar sokakta kendilerini gösterebilmek için çok farklı teknikler kullanıyor.

Xoooox'un motifleri, profesyonel fotomodeller. Motiflerini magazin dergilerinden buluyor. Moda sektörünün tüketicilere yönelik aldatmacalarını sorguluyor. "Fanilik", sanatının konularından biri:

"İnsanların, yüzeysel şeyler, dış görünüm ve statü sembolleri gibi aslında fani olan şeylere dair çok fazla kafa yorduğunu düşünüyorum. Yani şık bir otomobil bugün şık ama 10 yıl sonra değil. Böyle şeylere çok fazla enerji sarfediliyor."

Xoooox'un eserleri şunu açıkca gösteriyor; sokak sanatları çoktan, başlıbaşına bir sanat koluna dönüştü bile...

© Deutsche Welle Türkçe

DW/SB/KS/GA/HS/NH