Kiev’de gerilim had safhada

Batı yanlısı Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko ve Rusya yanlısı Başbakan Viktor Yanukoviç arasında çekişme yeni bir boyut kazandı. Devlet Başkanı ve hükümet, parlamentonun feshi ve erken seçim konusunda restleşiyor.

Ukrayna Başbakanı Viktor Yanukoviç’in parlamentoda giderek güçlenmesine dur demek isteyen Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko, daha önce duyurduğu gibi Pazartesi akşamı parlamentoyu feshetti ve 27 Mayıs’ı da yeni seçim tarihi olarak belirledi.

Yuşçenko, rakibi Başbakan Viktor Yanukoviç'in parlamento grubunu, anayasayı ihlal edecek şekilde iktidar alanını genişletmeye çalışmakla suçladı. Devlet Başkanı görevinin, ülkenin egemenliğini ve toprak bütünlüğünün korunmasını gerektirdiğini, bunun tek hakkı ve yükümlülüğü olduğun ifade etti.

Parlamento direniyor

Ancak devlet başkanlığı kararnamesinin yayımlanmasının hemen ardından parlamento olağanüstü toplanarak, Yuşçenko'nun fesih kararının kabul edilmemesi yönünde bir karar aldı. 261 parlamenterin oyuyla kabul edilen kararda, Devlet Başkanı Yuşçenko'nun kararnamesinin "bir darbeye yönelik adımın tüm işaretlerini taşıdığı" belirtildi. Ukrayna meclisi Devlet Başkanı’nın kararnamesinin hukuken geçerli olup olmadığını saptaması için Anayasa Mahkemesi’ni göreve çağırdı.

Rus haber ajansı Interfax’ın bildirdiğine göre ayrıca Ukrayna parlamentosu, seçim komisyonunun dağıtılması ve seçim için gerekli ödeneklerin kullanımına izin verilmemesi konusunda karar aldı.

Başbakan Yanukoviç de Yuşçenko'dan kararını geri almasını istedi. Yanukoviç, Bakanlar Kurulu’nun olağanüstü toplantısından sonra televizyondan yayınlanan açıklamasında, Devlet Başkanının ülkede istikrarsızlığa izin vermemek için önlemler alma imkanı olduğunu belirterek Yuşçenko'ya kararnameyi iptal etmesi çağrısında bulundu.

Yanukoviç'ten müzakere çağrısı

Ukrayna Parlamentosu’nun da Yuşçenko'nun parlamentonun feshedilmesini ve seçimlerin yapılmasını öngören kararnamesini kabul etmediğini hatırlatan Başbakan Yanukoviç, parlamentonun bu kararının siyasi görüşme sürecine imkan sağladığını belirtti.

Mecliste milletvekillerine hitaben konuşan Rus yanlısı Yanukoviç, Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko'nun ‘ölümcül’ hatasını giderecek tek çarenin, anayasa mahkemesinin alacağı karar olacağını söyledi. Yanukoviç, mahkemenin devlet başkanının kararının meşruiyeti hakkında karar vermesi gerektiğini belirtti. "Mahkemeden bu konuda karar çıkmadığı sürece meclis ve hükümet çalışmalarını sürdürmeli" diyen Yanukoviç, Batı yanlısı Yuşçenko'yu, Rus yanlısı meclis çoğunluğuyla müzakere masasına oturmaya ve ülkenin geleceği için anlaşma zemini bulmaya davet etti.

Devlet Başkanı Yuşçenko ise geri adım atmaya niyetli değil gibi görünüyor. Parlamentonun feshi ve erken seçim karar resmi gazetede yayımlandı ve böylece resmen yürürlüğe girmiş oldu.

Uluslararası toplum kaygılı

Bu arada Yuşçenko yanlısı Ukrayna Savunma Bakanı Anatoli Grytsenko da yaptığı açıklamada, Ukrayna ordusunun Devlet Başkanı Yuşçenko'ya itaat edeceğini söyledi. Zira Ukrayna Anayasası'na göre, Yuşçenko başkomutanlık görevini de yürütüyor.

Uluslararası toplum Ukrayna’daki gelişmelere kaygıyla izliyor. Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada “Rusya Ukrayna’daki gelişmeleri dikatle takip ediyor ve endişe duyuyor” denildi, tarafların bir an öne uzlaşmaya varmaları gerektiği belirtildi.

Avrupa Birliği de iç siyasi çatışmaların anayasal ve demokratik kurallar çerçevesinde çözülmesini istedi, bunun için ra tarafların sağduyulu ve yapıcı yaklaşımlarının şart olduğu uvrgulandı. Benzer bir açıklama ABD’den geldi: Washigton yönetimi de, tarafları soğukkanlılığı korumaya çağırdı.

Devlet Başkanı Yuşçenko, son gelişmeler nedeniyle Moskova’ya yapacağı bir ziyareti iptal ederken, başkent Kiev’de parlamentonun feshine karşı çıkan binlerce kişi protesto gösterilerini sürdürüyor.