IŞİD'in maddi sıkıntısı

Terör organizasyonu IŞİD'in elinde 1 ila 2 milyar Dolar arasında bir meblağ bulunduğu öne sürülüyor. Bu iddianın sahibi İngiltere'de faaliyet gösteren ve ekseriyetle İngiltere Savunma Bakanlığı tarafından finanse edilen bir düşünce kuruluşu olan, Kraliyet Savunma ve Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü'nden Tom Keatinge. Deutsche Welle'ye açıklama yapan Keatinge, IŞİD'in en önemli iki gelir kaynağının petrol ticareti ve kontrolü altındaki bölgelerde topladığı vergi ve haraçlar olduğunu belirtti. Ancak Keatinge‘e göre, örgütün petrol ticaretinden elde ettiği gelir, geçen yaz mevsiminde tahmin edilenden daha az.

2014 yılının yaz döneminde IŞİD'in petrol satışından günde iki, üç milyon gelir sağladığı düşünülüyordu, ancak bu rakamın su anda günde bir milyon dolar civarında olduğu üzerinde duruluyor. Bunun da çeşitli sebepleri var: Petrol fiyatlarında küresel çapta yaşanan düşüş ve Amerika Birleşik Devletleri öncülüğündeki koalisyonun IŞİD kontrolündeki petrol tesislerini bombalayarak buralara büyük zararlar vermesi, bu sebeplerin başında geliyor. Ayrıca denetimlerin arttırılması ile birlikte Türkiye ve Ürdün üzerinden yapılan kaçak petrol ticareti de önemli oranda sekteye uğramış durumda. Almanya Mainz Üniversitesi'ne bağlı Arap Dünyası Araştımaları Merkezi Müdürü Günter Meyer, bir başka noktaya, IŞİD kontrolündeki bölgede uzman eksikliği konusuna değinirken, Suudi Arabistan iş karaborsasında IŞİD'in elindeki petrol rafinelerinde çalışacak uzman personel arandığını ve bu kişilere yıllık 225 bin dolar teklif edildiğini dile getirdi.

Tarihi eser kaçakçılığı

Günter Meyer Suudi Arabistan, Katar ve Kuveyt'ten IŞİD'e yönelik bağışların da yine daha sağlıklı kontroller sayesinde aşağıya çekildiğini dile getiriyor. Meyer'e göre bir başka önemli gelir kaynağı da tarihi eser kaçakçılığı. Antik döneme ait değerli kalıntıların olduğu tahmin edilen bölgelerde özel kişilere sistematik bir şekilde kazı izni verildiğini kaydeden Meyer, bu izni alan kişilerin de buldozerler ile tarihi kazıya başlayıp büyük hasara ve kayba neden olduklarını ifade etti. Çıkarılan bu kalıntıların vergiye tabi tutulduklarını vurgulayan Meyer, bunlardan elde edilen gelirin yüzde 50 ila yüzde 80’inin yine IŞİD’e kaldığını dile getirdi.

Meyer'in analizine göre IŞİD, sahip olduğu kaynakların üçte birini altyapı çalışmalarına ve örgütün kendi deyimi ile ‘hayır işlerine‘, üçte birini silah alımına ve geri kalan üçte birini de 50 bin kişi olduğu tahmin edilen askeri kuvvetlerin finansmanına harcıyor. Ancak askerlerin son derece iyi hayat koşullarına sahip olduğu IŞİD sisteminde normal halk işsizlik ve artan fiyatlarla mücadele ediyor. Bu da Meyer'e göre iki sınıflı bir toplumun oluşmasına ve IŞİD bölgesinde giderek artan bir memnuniyetsizliğe yol açıyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Becker, Andreas