271109 NS Verbrechen Brunner

Köln Savcılığı'ndaki 2. Dünya Savaşı sırasında işlenen savaş suçlarıyla ilgili aydınlatılmayı bekleyen son dosya Nazi subayı Alois Brunner'e ait. Başsavcı Günter Feld 25 yıldan beri Brunner'in peşinde. Feld'in elinde 97 yaşındaki Nazi subayının Suriye'de saklandığına dair kanıtlar bulunuyor. Ancak Şam hükümeti, hakkında uluslararası tutuklama emri bulunan Brunner'i Almanya'ya iade etmiyor. Başsavcı, elinin kolunun adeta bağlı olduğunu belirtiyor.

Feld, "İnsanları arayıp bulamamak ya da daha da kötüsü nerede olduklarını bilip, buna rağmen bir şey yapamamak pek tabii ki çok büyük bir hayal kırıklığı sebebi. Ancak olaya profesyonel yaklaşmak gerekiyor. Benzer olaylar günümüzde de yaşanıyor. Bir cinayet işleniyor ve faili bulunamıyor. Sırf birini yakalayamıyoruz diye köşemize çekilip sızlanacak halimiz yok." açıklamasını yapıyor.

"Süreç çok daha karmaşık"

30 yıldan bu yana savcılık yapan Günter Feld, Buchenwald'daki toplama kampında yaşananların anlatıldığı bir filmin tüm hayatını değiştirdiğini ve bu konuya yönelmesinde itici güç oluşturduğunu kaydediyor. Başsavcı Nazi suçlarıyla ilgili binlerce dosya, protokol ve belge okumuş. Çalıştığı Nazi suçları biriminin kuruluşundan bu yana yaklaşık 500 vaka incelenmiş.

Başsavcı bunları çözebilmek için İsrail, Fransa ve Polonya makamlarıyla ortak çalıştıklarını, ancak bu tip davaların güncel davalardan çok daha karmaşık olduğunu vurguluyor: "Üzerinden çok uzun süre geçtiği için, Nazi suçlarının aydınlatılması ve araştırılması, her ne kadar aynı yöntemleri kullansak da, dün işlenen bir hırsızlık suçunu aydınlatmaktan katbekat zor. Yıllar geçmiş, görgü tanıkları tüm dünyaya dağılmış, hatta bazıları ölmüş. Ayrıca konu hakkında detaylı bilgi sahibi olmak da gerekiyor. Tüm bunlar nasıl oldu? Emir komuta zinciri nasıl işliyordu? Ve toplama kampları nasıl bir idari yapıya sahipti?"

"Etkilenmemek mümkün değil"

Günter Feld incelediği davaların kendisini fazlasıyla etkilediğini, yaşananlara tanıklık edenleri dinleyince etkilenmemenin de zaten mümkün olmadığını dile getiriyor. Bu nedenle Alois Brunner davasının sona ermesi başsavcı için sadece iki durumda mümkün: Brunner'in ölmesi ya da hâkim karşısına çıkması halinde.

Feld şunları kaydediyor: "Bu, insanlara istedikleri gibi davranabileceklerini düşünen dünya üzerindeki herkese olayın öyle olmadığını göstermek açısından çok önemli... Zira güvendiğin güç ortadan kalktığı takdirde, her an kendini mahkeme karşısında bulman mümkün. Buna Lahey'de şu an yaşanan süreç örnek verilebilir. Nürnberg mahkemelerinde, sona ermiş bir rejim sırasında işlenen suçları incelediğimiz davalarla o zamana kadar hiç yapılmamış bir işe imza atılmıştı. Bu, dünyanın bazen biraz daha iyi bir yer haline getirilebildiğini gösteriyor."

© Deutsche Welle Türkçe

Stephanie Gebert / Çeviri: Banu Ertek

Editör: Ahmet Günaltay