İran hipersonik füze geliştirdiğini duyurdu

İran, tüm savunma sistemlerini aşabilecek hipersonik füze geliştirdiğini öne sürdü. Fars Haber Ajansı'nın aktardığına göre açıklamayı yapan Devrim Muhafızları Hava Kuvvetleri Komutanı General Emir Ali Hacızade, "Bu hipersonik balistik füze, hava savunma kalkanlarına karşı geliştirildi" dedi. Füzeyi durdurabilecek bir sistemin geliştirilmesinin onlarca yıl alacağına inandığını ifade eden İranlı komutan, füzenin kendi alanında büyük bir atılım olduğunu iddia etti.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı  (UAEK) Başkanı Rafael Grossi, Tahran'dan gelen açıklamaların, İran'ın nükleer programıyla ilgili endişeleri artırdığını ve dikkatleri bu yöne çektiğini ifade etti. Mısır'ın Şarm El Şeyh kentinde devam eden COP27 iklim zirvesi sırasında konuşan Grossi, buna rağmen hipersonik füze açıklamasının İran'ın nükleer programına ilişkin müzakereler üzerinde "herhangi bir etkisi olacağını" düşünmediğini söyledi.

Takibi ve imhası balistik füzelere göre daha zor

Hipersonik füzeler, nükleer silah taşıyabilen geleneksel balistik füzeler gibi ses hızını beş kat geçerek uçabiliyor. Diğer yandan balistik füzelerin aksine, hipersonik füzeler atmosferde alçak bir yörüngede uçarak hedefe daha hızlı ulaşma potansiyeline sahip. 

Manevra kabiliyetleri sayesinde hipersonik füzelerin takibi ve bu füzelere karşı savunma zorlaşıyor. ABD gibi askeri teknolojide önde gelen ülkeler, seyir ve balistik füzelere karşı savunma sistemleri geliştirmiş olsalar da, hipersonik bir füzeyi izleme ve imha etmede yeterli düzeye ulaşılabilmiş değil.

Kuzey Kore'nin geçen yıl hipersonik füze denemesi, şu anda Rusya'nın liderliğini yaptığı, ardından Çin ve ABD'nin takip ettiği teknolojiyi edinme yarışıyla ilgili endişelere yol açmıştı.

İran'ın hipersonik füze geliştirdiği iddiası, 5 Kasım'da uzaya uydu fırlatabilen bir roketin başarılı şekilde test uçuşunu gerçekleştirdiğini duyurmasının ardından geldi.

Washington yönetimi, bu tür denemelerle Tahran'ın balistik füze teknolojisini geliştirerek nükleer başlık taşıma potansiyeline erişmesinden endişe ediyor. ABD geçen Mart ayında İran'ın füze teknolojileriyle ilgili faaliyetlerine karşı yaptırım kararı almıştı. İran ise nükleer silah sahibi olmak istediği suçlamalarını reddediyor, nükleer teknolojinin sadece enerji gibi barışçı alanlarda kullanıldığını vurguluyor.

ABD, Donald Trump'ın başkanlığı döneminde İran'ın nükleer programıyla ilgili 2015 yılında imzalanan uluslararası anlaşmadan tek taraflı olarak çekilmiş, ancak AB ülkeleri anlaşmaya bağlı kalacaklarını bildirmişti. Joe biden'ın başkan seçilmesi sonrasında ABD anlaşmaya geri dönme sinyali vermiş, görüşmeler başlamıştı. Anlaşma, nükleer silaha sahip olmayacağı garantisi karşılığında Tahran'a yönelik yaptırımların aşamalı olarak hafifletilmesini öngörüyordu.

Suudi Arabistan'a misilleme tehdidi

Yeterince örtünmediği gerekçesiyle ahlak polisi tarafından gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybeden Mahsa Amini için düzenlenen kitlesel protestolarla sarsılan Tahran yönetimi, ülkedeki istikrarsızlıktan diğer ülkeleri sorumlu tutuyor. Son olarak Çarşamba günü İran İstihbarat Bakanı İsmail Hatib, Suudi Arabistan dahil komşu ülkeleri uyararak, protestolar aracılığıyla İran'ı istikrarsızlaştırmaya yönelik hamlelere misillemede bulunacaklarını açıkladı. Hatib, "Suudi Arabistan'a bizim ve bölgedeki diğer ülkelerin kaderinin birbirine bağlı olduğunu söylemek isterim" demişti.

AFP / GY, BK