‘Harika makineler’ devri

Münih'teki EOS Limited Şirketi'nin kurucusu Hans Langer fizik doktorası yapmış, vizyon sahibi bir işadamı. Sanayi sektöründe yeni, yeni kendinden söz ettirmeye başlayan şirketini bundan 25 yıl önce kurmuş. Üç boyutlu yazıcıyla cisim çıkartmak, asıl üretim sürecini tam olarak yansıtmıyor.

Hans Langer, üç boyutlu yazıcının çalışma prensibini, “Ana başlık, ‘Çok katlı üretim metodu' olarak tanımlanabilir. Konvansiyonel üretimden farklı olarak bu teknolojide katlar halinde birbirine ekleniyor. Klasik üretimde ise parçaya, örneğin frezeyle yontmak suretiyle şekil veriliyor” sözleriyle anlatıyor.

Lazer ışını kullanıyor

Kulağa basit çalınıyor ama öyle değil. Katmanlı fabrikasyon yöntemi ilk kez 1950'li yıllarda ABD'de ortaya çıktığında bilgisayarların kapasitesi yeterli değildi. Bu yöntemin omurgasını oluşturan hesaplama hızı yüksek bilgisayar, parçanın geometrik boyutlarını hafızaya aldıktan sonra lazer ışınına yön veriyor. Lazer de özel bir alaşımdan yapılan parçayı kat kat eriterek hafızadaki cismin şeklini veriyor. Hans Langer sözlerine şöyle devam ediyor:

“Önce üç boyutlu bir lazer işlemi olarak düşündük. Bunun için iyi bir lazer makinesi yapmak gerekti. Ama iş bu makineyle bitmiyordu. Çözüm, işlenen parçanın özelliklerinde yatıyordu. Yani bunun için en uygun alışımdaki parçayı geliştirip mükemmelleştirmek gerekiyordu.”

1990'lı yılların başlarında talih Langer'in yüzüne güldü. Amerikan kimyacılık tröstü Dupont lazer teknolojisi için biçilmiş kaftan olan sentetik parçayı geliştirmeyi başarmıştı.

‘Hızlı prototipleme'

Şirket ilk büyük siparişi BMW'den aldı. Ünlü otomobil imalatçısı eklemeli imalat teknolojisinin yarattığı imkânları çabuk sezmişti. Yeni otomobil modellerinin konsepti o tarihe kadar atölyede kol gücüyle yapılırken, şimdi bu zahmetli işlem bir anda tamamen otomatikleşiyordu. ‘Hızlı prototipleme' sayesinde yeni model otomobillerin prototipini çok daha çabuk ve en ince ayrıntısına kadar üç boyutlu yazıcıdan çıkarmak mümkün oluyordu. Elektronik beyinli lazer ve sentetik sıvı reçine sayesinde büyük bir problem aşılmıştı.

Hans Langer geriye baktığında, şirketinin aldığı ilk siparişin mihenk taşı olmasına rağmen hızlı prototiplemenin aslında yardımcı çözümden başka bir şey olmadığını söylüyor. Müşteri zamanla model ve kalıp değil, işlenmiş mal istemeye başladı. Maketten hızlı üretime geçme zamanı gelmişti. Yeni sentetik maddeler ve metal tozu sayesinde bu zorluk da aşılmaya başlandı. Langer, “2000 yılı başlarında bütün hazırlıklarımızı tamamlamıştık. Artık, elektronik imalat dediğimiz teknolojiye geçme zamanı gelmişti” diye konuşuyor.

Katlı üretim tekniği

Katlı üretim tekniğiyle yapılan ürünler ve bu teknolojinin uygulama alanları artık günlük hayatımıza girdi. EOS şirketi otomotivcilik dışında, hava ve uzaycılık teknolojisiyle takım ve makine imalatından tıp teknolojisi ve bijuteriye kadar birçok branşta faaliyet gösteriyor. Klasik üretim yöntemleri modern üç boyutlu yazıcı teknolojisiyle boy ölçüşemiyor.

Hans Langer, “Kuş kemiği çok hafif ama aynı zamanda da çok sağlamdır. Bunu iç kısmının kompleks yapısına borçludur. Doğanın milyonlarca yılda geliştirdiği bu yapıyı kopya edebiliyoruz. Fabrikasyon teknolojisi kadar tasarım aşamasında da üç boyutlu yazıcının bu fonksiyonundan yararlanabiliyoruz” diyor.

Hans Langer ilerde her evde üç boyutlu yazıcıyla kahve fincanı ya da tabak yapılabileceği şeklindeki iddialara katılmıyor. Ancak bu teknolojinin yaygınlaşacağından emin olduğunu söylüyor. Sayısal tasarım ürünü parçaların stoklama açısından da büyük avantaj sağladığını belirten Langer bundan böyle mal depolamaya ihtiyaç kalmayacağını ve talep üzerine veri bankasından lazer tezgâhına aktarılacak sinyalle istenen her türlü ürünün yapılabileceğini sözlerine ekliyor.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/KU/AG/BÖ/NH