Faruk Koca: Siyasetin gölgesinde futbol
12 Aralık 2023
Dün akşam oynanan MKE Ankaragücü-Çaykur Rizespor maçının ardından Hakem Halil Umut Meler'e saldıran Ankaragücü Başkanı Faruk Koca, gelen tepkilerin ardından tutuklandı. Salı günü bir özür metni yayınlayarak, kulüp başkanlığı görevinden istifa eden Koca'nın hakeme saldırısı ise siyasetin futbolla olan ilişkisini bir kez daha gündeme getirdi.
AKP kurucu üyesi olan Faruk Koca, TBMM'nin 2002-2011 yıllarını kapsayan 22. ve 23. Yasama Dönemi'nde AKP Ankara milletvekilliği yaptı. Aynı zamanda müteahhit olan Koca, 2011'den bu yana milletvekili emeklisi olarak yaşamını sürdürürken inşaat çalışmalarına da devam ediyor. Peki Koca milletvekilliği boyunca hangi çalışmalara imza attı?
Hiç soru önergesi vermedi
TBMM'nin sitesinde yer alan bilgilere göre Faruk Koca, yaklaşık 10 yılı bulan iki dönem milletvekilliği süresi boyunca tek bir genel kurul ya da komisyon konuşması yapmadı. Koca, kürsüyü yemin etmek dışında kullanmadı. 23. dönemde yazılı ya da sözlü soru önergesi vermeyen Koca, 22. dönemde de sözlü soru önergesi vermezken verdiği tek yazılı önergeyi de geri çekti.
Koca'nın vekilliği boyunca imzasının bulunduğu bir gensoru ya da ilk imzasının olduğu meclis araştırma-soruşturma önergesi de bulunmuyor.
Milletvekilliğinin ilk döneminde, AKP öncesi dönemde görev yapan bakanlarla ilgili Meclis soruşturma önergelerinde imzası bulunan Koca, on yıl boyunca iki kanun teklifinde ilk imzacı olarak yer almış. Bunlardan biri coğrafi işaretlerin korunması diğeri trafik kanununda değişiklikle ilgili.
Koca'nın vekilliği boyunca dönemin Anayasa değişiklikliklerine ilişkin kanun tekliflerinde de imzası var.
Hakem Halil Umut Meler'e maç sonrası sahada saldırması tüm liglerin süresiz ertelenmesine varan bir krize yol açan Koca'nın, 2010 yılında Sivas Milletvekili Hamza Yerlikaya ve 19 milletvekilinin, spor kulüplerininin sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla verdiği meclis araştırma önergesinde imzasının olması da dikkat çekiyor.
Siyasette adı iki olayla duyuldu
Milletvekilliği çalışmaları kapsamında kamuoyunun gündemine gelmeyen Koca'nın adı siyaset sahnesinde iki olayla duyuldu.
Koca, ilk kez 2003'te Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahibi olarak gündeme geldi. Çankaya'daki Başbakanlık konutunda oturmayı reddeden Erdoğan, Keçiören'de Faruk Koca'ya ait apartman dairesini kiraladı. Erdoğan, 2014'e kadar burada ikamet etti.
Koca'nın adı Ekim 2006'da da dönemin Başbakanı Erdoğan'ı kilitli kaldığı zırhlı araçtan çıkaran milletvekili olarak gündemde yer aldı. Aracında rahatsızlanan Erdoğan'ı hastaneye getiren korumalar, kapıların kilitlenmesi nedeniyle Başbakanı araçtan çıkaramazken Koca, hastanenin yakınlarından bulduğu bir balyozla zırhlı aracın camını kırdırarak Erdoğan'ın hastaneye götürülmesini sağladı.
Ağır Ceza'da yargılandı, ihraç edilmedi
Nisan 2010'da ise Keçiören'de, halen milletvekili olan Faruk Koca'ya ait bir inşaatın, açıkta bırakıldığı için suyla dolan hafriyat çukuruna düşen 10 yaşındaki S.Ö. hayatını kaybetti. Ankara 7. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen davada karar Kasım 2014'te çıktı. Koca, taksirle adam öldürmek suçundan 1 yıl 8 ay hapis cezasına çarptırılsa da sabıkasız oluşu ve duruşmalardaki iyi halini gerekçe gösteren mahkeme, cezayı 12 bin 100 TL para cezasına çevirdi ve 20 taksitle ödemesine hükmetti.
Olayın ardından 2011 seçimlerinde milletvekilliğine aday olmayan Koca'nın AKP üyeliği de, inşaat sektöründeki faaliyetleri de sürdü. Kurucusu olduğu Rast Grup ile Ankara'da Gölbaşı Tulumtaş, Çankaya Dikmen, Beykent ve Bilkent başta olmak üzere çok sayıda konut projesi bulunan Koca, 2021'de spor camiasına girdi.
Geçen yıl "Fair Play" ödülü almıştı
Haziran 2021'de MKE Ankaragücü Kulübü Başkanlığı'na seçilen Koca, Temmuz 2022'de tek aday olduğu kongrede yeniden başkan oldu.
Koca, bundan yaklaşık bir yıl önce, 6 Aralık 2022'de Türkiye Futbol Federasyonu tarafından "Fair Play/Adil Oyun Başkan/Yönetici Ödülü"ne layık görülmüştü. AKP, Koca'yı Hakem Halil Umut Meler'e saldırısının ardından 'ihraç' talebiyle disipline sevk ettiğini açıkladı.
Kulüp başkanlarının AKP ile ilişkisi
Peki Süper Lig'de bulunan diğer kulüplerin siyasetle nasıl bir ilişkisi var? Kamuya açık kaynaklarda yer alan bilgilere göre Süper Lig'de oynayan 20 kulüpten çoğunun başkanının, iktidar partisi olan AKP ile organik ya da inorganik bağı bulunuyor.
2014'ten bu yana İstanbul Başakşehir Futbol Kulübü Başkanı olan Göksel Gümüşdağ'ın, kulüp yöneticiliği dışında üstlendiği İstanbul Büyükşehir Belediyesi meclis üyeliği bulunuyor. Politik kariyerine 2002 yılında AKP İstanbul İl Yönetim Kurulu Üyeliği-Mali ve İdari İşlerden Sorumlu Başkan Yardımcısı olarak başlayan Gümüşdağ, İBB Meclisi 1. Başkanvekilliği görevini Ocak 2020'de bırakmıştı.
Pendikspor Başkanı Atakan Yüce, aynı zamanda AKP'li Pendik Belediyesi Başkan Yardımcısı. Yüce, Fen İşleri Müdürlüğü, Hukuk İşleri Müdürlüğü, İmar ve Şehircilik Müdürlüğü, Park ve Bahçeler Müdürlüğü, Strateji Geliştirme Müdürlüğü ve Yapı Kontrol Müdürlüğü'nden sorumlu.
Milletvekili aday adayları
Kayserispor Başkanı Ali Çamlı, Aralık 2022'de başkanlığa seçildi. Aynı zamanda Hunat Camii eski imamı olan Çamlı, 1 Kasım 2015 seçimlerinde AKP'den milletvekili aday adayı olmuştu.
Yılda Taşımacılık şirketinin sahibi olan Gaziantep FK Başkanı Memik Yılmaz da Mart 2019’da yapılan yerel seçimlerde AKP’den Gaziantep-Oğuzeli Belediye Başkan aday adayı olmuştu. Yılmaz'ın önümüzdeki seçimlerde de AKP ya da MHP'den yine Oğuzeli Belediye Başkan aday adayı olacağı konuşuluyor.
Alanyaspor Başkanı Hasan Çavuşoğlu'nun özgeçmişinde ise AKP kurucu üyesi ve eski bakan Mevlüt Çavuşoğlu'nun abisi olduğu belirtiliyor. Hasan Çavuşoğlu ile ilgili bunun dışında kamuya açık kaynaklarda yer alan tek bilgi Antalya'da ticaretle ilgilenmesi.
Kamu ihalelerinin yıldızları
Trabzonspor Başkanı Ertuğrul Doğan da kamuoyunda AKP'ye yakın bilinen isimlerden biri. Doğan'ın yönetim kurulu başkanı olduğu Oltan&Köleoğlu Enerji'nin Afyon, Çorum, Samsun ve Karaman'da biyokütle enerji tesisleri bulunuyor.
Rizespor Başkanı İbrahim Turgut da kulüp başkanlığının yanı sıra kamuoyunda iktidardan aldığı ihalelerle biliniyor. Turgut Müteahhitlik firmasının sahibi olan Turgut, kamu ihalelerinin yükselen yıldızı olarak gösteriliyor. Rize'deki valilik binası, Çayeli Kaymakamlığı Hükümet Konağı, Rize İl Özel İdare Binası, İlçe Emniyet Müdürlüğü binaları, Jandarma Komutanlığı'na bağlı Hizmet ve Lojman Binalarının yapımını üstlenen Turgut Müteahhitlik'in, Karadeniz'de aldığı çok sayıda kamu ihalesinin yanı sıra Adana'da bir kentsel dönüşüm projesi bulunuyor. Şirket, İstanbul'da da Beykoz Tokatköy ve Güngören Tozkoparan kentsel dönüşüm projelerinin sahibi.
AKP'li vekilin ısrarıyla aday oldu
Adana Demirspor Başkanı Murat Sancak da AKP ile yakın ilişkileri olan isimlerden. Kamuoyunda aldığı kamu ihaleleriyle bilinen Ethem Sancak'ın kuzeni olan MT Grup'un sahibi Murat Sancak, Adana Demirspor Başkanlığı'na dönemin AKP Genel Başkan Yardımcısı ve Adana Milletvekili Jülide Sarıeroğlu'nun ısrarıyla aday olduğunu açıklamıştı.
Kasımpaşa Spor Kulübü Başkanı Mehmet Fatih Saraç, 2014 yılında dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı iddia edilen görüşmeler sosyal medyada yayınlanınca medyada "ALO Fatih" olarak anılmış ve uzun süre gündemde kalmıştı.
Samsunspor Başkanı Yüksel Yıldırım, yine AKP'ye yakın olduğu kamuoyunca bilinen Yılport Holding'in yönetim kurulu başkanı.
Geçmişte Galatasaray'da yöneticilik yapan gazeteci Fatih Altaylı ise Galatasaray Başkanı Dursun Özbek'in AKP'nin talimatıyla Galatasaray'da başkan adayı olduğunu öne sürmüştü.