Endonezya Aceh'te neden yabancı asker istemiyor?

Aceh’te görev yapan yardım kuruşlarının çalışmaları resmi olarak kısıtlanıyor mu? Aceh’in Vali Yardımcısı Azvar Ebubekir ise dün yaptığı basın toplantısında yabancı gazetecilerin konuyla ilgili sorularını yanıtlamadı. Ebubekir, toplantıyı beklenenden daha erken terkettiği sıralarda, afet sonrasında kürek yerine silah taşıyan Endonezya askerleri eskiden olduğu gibi yine askeri kamyonlarla Aceh sokaklarında dolaşıyordu.

Endonezya ordusundaki generallerin eski anıları tazeleniyordu. Generaller, üç yıl önce Doğu Timor’un bağımsızlığını elde etmesiyle son bulan, Endonezya’daki bir başka uluslararası yardımı unutmamışlardı. Özerklik kabusunu. Endonezya hükümeti bir kez daha toprak kaybetmek istemiyordu.

Endonezya’nın Aceh Eyaleti 26 Aralık’a, yani tsunami felaketine kadar yabancıların girmesinin yasak olduğu, olağanüstü halin ilan edildiği bir bölgeydi. Şu günlerde ise Aceh’te yardım çalışanı çok sayıda yabancıya rastlamak mümkün. Hükümet dış yardımları „vazgeçilmez“ diye nitelendirse de ordu burada yabancıların işi olduğuna inanmıyor. Ordu Aceh’in iç savaş bölgesi olduğu görüşünde. Yani Aceh, Özgür Aceh Örgütü’nün hükümete karşı yürüttüğü yıllardır süren kanlı mücadelenin sahnelendiği yer.

Ordu buradaki yabancıların hareket alanını kısıtlarken, bunu yardım çalışanlarının güvenliğini sağlamaktan sorumlu olduğu için yaptığını söylüyor. Ancak bu nasıl inandırıcı olabilir ki? Özgür Aceh Örgütü bugüne kadar sessizliğini korudu, hatta hükümete görüşme teklifinde bile bulundu. Yani Endonezya ordusunun yabancıların güvenliği için bu yola başvurduğu yönündeki iddiasının kanıtı yok.

Mart ayı sonuna kadar Aceh sokakları eski haline dönmüş olabilir ve uluslararası yardım kuruluşlarının helikopterlerine ve havadan köprüler kurmasına ihtiyaç duyulmayabilir. Bu mümkün. Ancak Amerikalı, Avustralyalı, Singapurlu ya da Alman yardım çalışanlarının görevini şimdi sona erdirmek, ihmalcilik anlamına gelir. Endonezya bu kararıyla tsunami felaketi sonrasında kendisine sunulan uluslararası devletler topluluğunun iyi niyetini de kaybetmeyi göze almış oluyor.

“Aceh’te bir daha olağanüstü hale dönülemez”; Endonezya’daki yeniden inşa çalışmalarını finanse eden uluslararası devletler topluluğunun mesajı bu olmalı. Cakarta’nın hoşuna gitsin ya da gitmesin, Aceh’in bir daha dış dünyayla bağlantısı kesilemez. Acil durumda, Endonezya’ya baskı yapmak da işe yarayabilir. Zaten tüm işaretler, Endonezya’nın dış destek olmadan yeniden inşada zorlanacağını gösteriyor. “