Direk dansı: Mısır'da kadınlar tabuları yıkıyor

Manar el Mokadam, şehvetli şekilde direkte yükseliyor ve ardından kıvrak hareketlerle yeniden camdan yüksek topuklarının üzerine iniyor. Sonra bir kez daha kendisini direkte yukarı çekerek, bacakları spagat halde yere iniyor. Kursa katılan tüm kadınlar, dans öğretmenlerini alkışlıyor…

Mokadam yedi yıldan uzun bir süredir antrenman yapıyor. Başlarda hobi olan direk dansını tam zamanlı bir işe dönüştürmüş. Dört yıl önce ülkenin muhafazakar toplum yapısının dışına bir adım atarak, Mısır'ın ilk direk dansı kursunu açtı. Birçok Mısırlı direk dansının ahlaksızca, tahrik edici ve ayıp olduğunu düşünüyor. Ancak Mokadam için direk dansı, kendisini özgürce ifade etme biçimi ve herşeyden önce, her ne kadar kapalı kapılar arkasında yapılsa da gittikçe daha da sevilir hale gelen bir spor çeşidi.

Göbek dansına evet, direk dansına hayır

Mısır 92 milyonun üzerinde nüfusuyla bir çelişkiler ülkesi. Yoksulluk zenginlik, reformlar muhafazakarlık ve gelenekler ise Batı'nın şekillendirdiği modern bir hayatla iç içe. Bu nedenle yüzyıllardan beri Mısır kültürünün bir parçası olan ve göbek dansından daha az erotik ya da daha az tahrik edici olmayan göbek dansı, birbirinden farklı değerlendiriliyor. Göbek dansı toplumun birçok kesiminde hoş görülmese de bol dekolteli kıyafetler giyen dansözler özellikle de toplumun alt kesimlerindeki düğünlerin olmazsa olmazı durumunda. Direk dansı ise daha ziyade beden işçiliği ile ilişkilendiriliyor.

Manar el Mokadam tüm bunların bilincinde ancak spor olarak gördüğü bu danstan vazgeçmeye niyetli değil. 24 yaşındaki Mokadam direk dansı ile mimarlık öğrenimi için gittiği İngiltere'de tanışmış. Ülkesine geri döndükten birkaç ay sonra ise kadınlar için bir spor salonu açmış. "Başlarda anne ve babam şok oldu. İnsanların ne düşüneceklerinden çekiniyorlardı" diyor Mokadam.

Göze batmadan, provoke etmeden

Mısır'da insanlar daha iç içe bir yaşam sürüyor. Toplumsal yargılardan uzakta kalmak pek mümkün değil. El Mokadam bunu çok iyi biliyor. Bu nedenle de Garden City'de açtığı spor salonunda direk dansı dersi verildiğini bir tek kurs katılımcıları biliyor. "İnsanlar buranın normal bir spor salonu olduğunu düşünüyor" diyor Mokadam. Toplumda göze batmamaya çalıştıklarını ve kimseyi provoke etmek istemediklerini söyleyen genç kadın, kamuya açık etkinliklerin kendisi ve öğrencileri için tabu olduğunu belirtiyor. Kendisi ve tüm kurs katılımcıları için sıkı kurallar olduğunu anlatan Makodam buna rağmen derslerin dolu geçtini söylüyor.

Çarşaf çıkarılıyor, minicik şortlar giyiliyor

Makodam direk dansının yanı sıra aletli jmnastik dersleri de sunuyor. Direk dansı kurslarına 2 bin 600'ün üzerinde kadın katılıyor ve sayı giderek de artıyor. Mokadam iki şube daha açtı. Üyelik kaydı olmadan salona girmek mümkün değil, herkesin bir kaydı olmak zorunda. Salonun reklamı, fısıltı gazetesiyle sağlanıyor. Kurs katılımcıların çoğu 20 ile 56 yaş grupları arasındaki Mısırlılar. Birçoğu çarşaflı kadınlar. Öyle ki bir kişi de yüzü kapatan burka giyiyor. Ancak kurs sırasında tüm bu kıyafetler çıkarılıyor ve dans sırasında tehlike yaşanmaması için onların yerine mini şortlar ve göbeği açıkta bırakan tişörtler giyiliyor. "Ancak bu şekilde direkte tutunabilmek ve aşağıya kaymak mümkün oluyor" diyor Mokadam.

Doktor değil dansçı olmak istiyor

Kurslara düzenli olarak katılan kadınlardan biri Rihan Soliman. 22 yaşındaki tıp öğrencisi yaklaşık 2 yıldır derslere katılıyor. Anne ve babası, direk dansına olan tutkusunu biliyor zira evde de bir direği var. Ancak bilmedikleri şey, Rihan'ın doktor değil dansçı olmak istediği. Ailesini kırmamak için tıp öğrenimini tamamlayacak olan Rihan, direk dansı sayesinde özgüveninin arttığını ve disiplinli bir insan olduğunu anlatıyor. Hiç bilmediği yanlarını ve güçlerini keşfettiğini anlatan Rihan, ayrıca "kendimi çok seksi hissediyorum, tıpkı bir rock yıldızı gibi" diyor. Genç kadın ailesinin bu durumu anlayamayacağını söylüyor.

Klasik rol dağılımına bağlı kalınıyor

Mısır toplumu, 2011 yılındaki Arap Baharı'na rağmen oldukça muhafazakar. Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek'in devrilmesini sağlayan protestolarda kadınlar da bulunuyordu. Kadınlar, daha fazla hak sahibi olup, siyasete daha fazla dahil olabileceklerini ve herşeyden önemlisi daha özgür olacaklarını umuyorlardı. Ancak her ne kadar kadınlar geçmişe oranla çok daha özgür bir iradeye sahip olsalar da, sorunlarında çok fazla şey çözümlenmedi. Artık kadın haklarına yönelik kamuoyunda daha fazla konuşulabiliyor, geleneksel eş, anne ve ev hanımı rolleri azaltılmış olsa da eşitlik konusunda daha uzun bir yol katedilmesi gerekiyor.

Mısır'da parlamentoda artık 90 kadın milletvekili, kabinede dört kadın bakan ve Mısır'da ilk kez bir kadın vali olmasına rağmen, toplumda kadına daha az değer veren ve ataerkil düşünce yapısını savunan düşünce yapısı kökleşmiş durumda. Zorla evlendirme, kadın sünneti ve cinsel taciz hala Mısır'da gündelik yaşamın birer parçası.

Tüm bunlara karşı kadınlar toplumun kendilerine biçtiği rolün dışına çıkmaya çalışmaya devam ediyor. Tıpkı direk dansı yapan Manar el Mokadam ve Mısır'daki spor salonlarında direk dansı yapan diğer birçok kadın gibi...

© Deutsche Welle Türkçe

Katrin El Minawi