Dünya mirasları korunamıyor
28 Haziran 2004
BM Eğitim, Kültür ve Bilim Örgütü UNESCO, 1972 yılında ”Dünya Kültürel ve Doğal Mirasın Korunmasına Dair Sözleşme”yi imzalamıştı. Bugüne değin tüm dünyadan Dünya Mirası listesine 129 ülkeden 754 kültürel ve doğal varlık kaydedildi. Bu listede yer almak ülkeler için aynı zamanda bir prestij meselesi.
8 Haziran - 7 Temmuz arasında Çin’in Suzhou şehrinde toplanan UNESCO Dünya Mirası Komitesi, listeye girmek için sırada bekleyen 41 ülkeyle ilgili kararını açıklayacak. Ancak listeye alınan her yeni varlık, hem UNESCO’ya hem de ülkelere maddi yük getiriyor.
UNESCO, Dünya Kültür Mirası listesini, ortak miras olarak kabul edilen kültürel ve doğal varlıkları dünyaya tanıtmak ve bunların yok olmasını engellemek amacıyla oluşturmuştu. Bunların korunması için gerekli maddi yardımının ise Dünya Miras Fonu’nun yapması kararlaştırılmıştı. Ama fonun yıllık 2 bin dolarlık geliri artık yetersiz kalıyor.
Bütçe yetersiz
UNESCO’nun Almanya’daki merkezinin basın sözcüsü Dieter Offenhäser, bütçenin daha çok fakir ülkeler ve Irak’ta yaşandığı gibi acil durumlara aktarıldığını belirterek, ”Bütçe, 754 varlık için yeterli değil. Bu parayı Venedik’in kültür mirasını korumak için bile harcamaya kalksanız, 2 milyon dolar okyanusta sadece bir damla gibi kalıyor” diyor.
Aslında ülkelerin, Dünya Kültür Mirası Listesi‘nde yer alan varlıklarını korumak için maddi kaynak yaratmaları gerekiyor. Ama fakir ülkeler bir yana zengin ülkeler bile çoğu zaman bunun için yeterli parayı bulmakta zorlanıyor. ”Özel ve tüzel kuruluşların maddi desteği sağlanmalıdır” diyen Offenhässer, Kampoçya’daki Hindu tapınağı Angkor Wat’ın restorasyon çalışmalarını Fransa’dan birçok enstitü ve kurumun üstlendiğini anlatıyor.
Sponsorluk üstlenen şirketler
Berlin’deki Cottbus Teknik Üniversitesi’nden Profesör Marie Therese Albert’in ise başka bir noktaya dikkat çekiyor. Sponsorluk üstlenen şirketlerin tarihi yapılar üzerine astıkları afişlere işaret ederek şunları söyledi:
”Sponsorluk üstlenen büyük şirketler kültür varlıkları arasında yer alan Dom Katedrali ya da Berlin Müze Adası’nın (Museuminsel) üzerine kendi logolarının yer aldığı büyük afişleri asıyorlarsa bunu hoş göremeyiz. Bu şekilde, kültür mirasına zarar verdiğini düşünüyorum. Eğer çalışmalarını duyurmak istiyorlarsa broşür dağıtsınlar.”