Castro'nun ardından hüzün ve sevinç bir arada
26 Kasım 2016Küba’nın efsanevi lideri Fidel Castro’nun cumartesi günü hayatını kaybettiğini duyurulmasının ardından dünya liderleri, 47 yıl iktidardaki Castro için taziye mesajları yayınladı.
ABD Başkanı Barack Obama, Castro ailesine taziyelerini ileterek, Küba halkına "ABD'de bir dost ve ortakları" olduğunun güvencesini verdi. Obama, mesajında Fidel Castro için "eşsiz bir kişilik" ifadesini kullandı. Demokrat Parti'nin yazılı açıklamasında da, "Bu anın Kübalılarda büyük bir duygu yoğunluğuna yol açtığını biliyoruz" ifadesi kullanıldı.
ABD’nin müstakbel Başkanı Donald Trump ise Castro’nun ölüm haberinin ardından Twitter’dan kısaca “Fidel Castro öldü!” sözlerini paylaştı.
Donald Trump yaptığı açıklamada ise Fidel Castro'nun ölümünün ardından "Küba halkının özgürlüğü ve refahı için elinden geleni yapacağını" belirtti.
Kolombiya Devlet Başkanı ve Barış Nobeli sahibi Juan Manuel Santos taziye mesajında, "Fidel Castro'nun ölümünden büyük üzüntü duyduklarını ve Castro ailesi ile Küba halkının yanında olduklarını ifade etti. Santos, Kolombiya'da silahlı çatışmaların bitirilmesinde Fidel Castro'nun payını takdir etti. Santos, "Fidel Castro son günlerinde silahlı mücadelenin gidilmesi gereken yol olmadığını kabul etti. Bu sayede de Kolombiya'daki silahlı çatışmanın sonlanması için devreye girdi" dedi.
Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, yayınladığı mesajda şunları söyledi:
"Soğuk savaşın bir aktörüydü... Kübalılar için dış hâkimiyeti reddetmenin gururunu temsil ediyordu."
Hollande bu sözleriyle Castro'nun 1950'li yıllarda ABD ile arasına mesafe koymasına gönderme yaptı. Castro hiç bir zaman "ezeli düşmanı" ABD'yi eleştirmekten yorgun düşmezdi. Castro, 2012 Nisan ayındaki konuşmasında "Yankee'ler hiç bir zaman ülkelerimizdeki toprağın, suyun, maden ocaklarının ve doğal kaynaklarının kontrolünü sağlayamayacak" demişti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin devrimci lideri överken "Bu seçkin devlet adamının adı modern dünya tarihinin bir döneminin sembolü olarak kabul edilmektedir... Fidel Castro Rusya'nın samimi ve güvenilir bir dostuydu," dedi.
Küba'nın eski Sovyetler Birliği'yle olan ilişkisi, 1950'lerin sonlarında ve 1960'ların başında, Küba'nın ABD ile yolları ayırmasını takiben nükleer savaşa en yakın olarak görülen yeni zirvelere yükseldi.
Washington yönetimi Küba'ya ekonomik ambargo uyguladığı dönemde Sovyetler Birliği de Küba'yı mali olarak destekledi ve 1962 yılında adada orta menzilli füzeler konuşlandırdı.
Çin Cumhurbaşkanı Şi Jinping kısaca "yoldaş Castro sonsuza dek yaşayacak" açıklamasını yaptı.
İspanyol hükümeti yayınladığı açıklamada lideri "tarihi önemi çok büyük bir şahsiyet" olarak tanımladı. Açıklamada, "İspanyolların oğlu olan eski başkan Castro İspanya ile her zaman yakın ilişkileri devam ettirdi ve ailesi ve kültürel bağlarına büyük bağlılık gösterdi. Bu nedenle İspanya Küba hükümeti ve yetkililerinin acısını özellikle paylaşıyor" ifadeleri kullanıldı.
Farklı tepkiler
Castro'nun ölümü farklı tepkilere neden oldu. Ağlayanlar olduğu gibi sevinenler de vardı. Havana'da Castro'nun ölümü üzerine mikrofon uzatılan bir genç "öldüğü iyi oldu" dedi. "Şimdi sadece kardeşi kaldı" diye devam etti. Genç adam Castro rejimine karşı öfke dolu olduğunu çünkü iş bulamadığı için fuhuş yapmak zorunda kaldığını söyledi.
ABD'de sürgündeki Kübalılar Miami'de kutlama yaparken, İspanya'da sürgünde olan Kübalıların da üzülecek bir nedeni yoktu. Küba'ya Hemen Demokrasi Platformu Sözcüsü Rigoberto Carceller "İnsan bir diktatörün ölümü nedeniyle üzülemez, bu Küba için büyük bir an" dedi.
© Deutsche Welle Türkçe
DW/dpa/AFP/AP/SSB/GA