1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Bosna-Hersek'te tam bağımsızlık ertelendi

Bernd Riegert28 Şubat 2008

Yugoslavya'nın dağılmasından sonra kurulan devletlerin tam bağımsızlıklarına kavuşmaları zaman alıyor. Bosna-Hersek'te Uluslararası Yüksek Temsilcinin görevi süresiz uzatıldı.

https://p.dw.com/p/DFCX
Bosna Hersek barış gücünü 2004 yılında AB NATO'dan devraldı
Bosna Hersek barış gücünü 2004 yılında AB NATO'dan devraldıFotoğraf: AP


1995 yılında imzalanan barış anlaşması ile Saraybosna hükümetinin yanısıra Bosna-Hersek'in yönetiminden sorumlu uluslarararası temsilcinin görev süresinin Haziran ayında bitmesi planlanıyordu. Ancak Bosna Hersek Uluslararası Konseyi ülkenin tam bağımsızlığa geçiş için hazır olmadığı görüşünde. Bosna-Hersek'in yönetiminde Saraybosna hükümetinden daha fazla Yüksek Temsilci Miroslav Laycak'ın sözü geçiyor. Slovakyalı diplomat, 1995 yılında imzalanan Dayton barış anlaşmasında öngörülen Bosna-Hersek Yüksek Temsilciliği görevini yürütüyor. Laycak'ın görev süresi dün Brüksel'de yapılan toplantıda süresiz uzatıldı. Aynı zamanda Avrupa Birliği'nin Saraybosna Temsilcisi olan Miroslav Laycak, Bosna-Hersek'de tam bağımsızlık için gerekli istikrarın mevcut olmadığını görüşünde. Laycak'a göre tam bağımsızlık konusunda sürenin dolmasından çok bağımsızlık için gerekli politik koşulların her bölgede ve tam olarak yerine getirilmesi gözönünde bulundurulacak.

Deutsche Soldaten der Nato Schutztruppe in der bosnisch serbischen Stadt Celebici SFOR
Fotoğraf: AP


Uluslararası Konsey'in koşulları


Dayton barış anlaşmasına göre kurulan Uluslararası Konsey'in tam bağımsızlığa geçiş için hedefleri, kısmi cumhuriyetler arasında kamu ve askeri malların paylaşımı, mali ilişkinin düzenlenmesi ve ülkenin tüm bölgelerinde hukukun üstünlüğünün sağlanması bulunuyor. Ayrıca Avrupa Birliği ile istikrar ve ortaklık anlaşmasının imzalanması gerekiyor. Ortaklık anlaşması için Bosna-Hersek'deki farklı grupların ortak sorumluluklar ve emniyet güçlerinin reformu konusunda uzlaşma sağlamaları gerekli.

Blauhelm Friedenstruppe in Bosnien
Fotoğraf: AP


Bosna-Hersek Yüksek Temsilcisi Miroslav Laycak, ülke yönetimindeki üç başlılığı eleştiriyor. AB ile istikrar ve ortaklık anlaşmasının hazırlanması sürecinde doğan olumlu ortamın kısa zamanda kaybolmasının endişe verici bulan Laycak, politik liderliğin Bosna-Hersek'in sorunlarını çözmek için diyalog aramak yerine karşıt pozisyonları ön plana çıkardığına, ülkenin ortak kurumlarının rolü ve anayasası yeniden tartışmalı hale geldiğine dikkat çekiyor.


AB'den kısmi cumhuriyetlere red


Avrupa ülkelerinin yanısıra, Türkiye, ABD ve Rusya'nın da yer aldığı Bosna-Hersek Uluslararası Konseyi üyeleri, kısmi cumhuriyetlerin daha fazla bağımsızlık taleplerini eleştiriyor. Bosnalı Sırplar, Kosova'lı Arnavutların bağımsızlık ilanından sonra özel konumlarında ısrar ediyorlar. Bosna-Hersek Yüksek Temsilcisi Miroslav Laycak bu talebi geri çeviriyor ve "Bosna-Hersek'in kısmi cumhuriyetlerinden hiçbirinin ayrılma hakkı bulumadığını" söylüyor.


Dayton'da imzalanan Bosna-Hersek barış anlaşmasının kontrolünü 2004 yılına kadar NATO üstlenmişti. Daha sonra bu görev Avrupa Birliği'ne geçti. Bosna-Hersek'de 2.500 askerlik uluslararası barış gücü bulunuyor. Avrupa Birliği ayrıca ülkede ortak güvenlik gücü kurulmasına yönelik bir misyona öncülük ediyor. Brüksel, Bosna-Hersek'in uzun vadede AB üyesi olabileceği görüşünde. Bunun ilk adımı ortaklık ve istikrar anlaşmasının imzalanması ile atılacak.