TÜR 2912 Bangladesch Wahlen

Dünyanın en fakir ülkelerinden biri sayılan Bangladeş, 150 milyon nüfusuyla yeryüzünün en fazla Müslüman nüfusa sahip üçüncü büyük ülkesi. Son iki yıldır ordunun desteklediği geçiş hükümetinin işbaşında olduğu ülkede demokrasi yönünde ilerleme kaydedilemedi. Bangladeş'te iki yıl önce yaşanan şiddet olaylarının aktörü, iki ezeli rakip bu seçimlerin de favori adayları. Yolsuzluk ve radikal dinci gruplarla mücadeleyi baş hedefi yapan geçiş hükümeti ise bir arpa boyu yol kaydedemedi.

Yolsuzlukla etkin mücadele

Geçiş hükümetinin işe başlayış koşulları hiç de iyi değildi. Bir kere grevlerin ve şiddet olaylarının ardından karmaşaya sürüklenmiş bir ülkeyi devralmak zorundaydı. İkincisi onu iktidara halk değil ordu getirmişti. Üçüncüsü ise ordu yolsuzlukla etkin mücadele istiyor, başarı bekliyordu. Oysa güçlü parti liderlerinin adının karıştığı yolsuzlukla mücadelenin başarılı olması için politikacıların desteği şarttı ve buna hiç bir politikacı sıcak bakmıyordu.

Tahmin edildiği gibi de oldu. Politikacılar, radikal dinci örgütler ve yolsuzlukla mücadeleyi ana hedefleri olarak duyuran geçiş hükümeti ile işbirliğine yanaşmadı. Üstüne üstlük geçiş hükümetine karşı atağa da geçip, komplo iddiaları ortaya attılar.

Geçiş hükümetine karşı atağa geçen Milliyetçi Bangladeş Partisi'nin lideri Halide Ziya, ertelenmeyip ocak 2007'de seçimler düzenlenseydi iktidara kendilerinin geleceğini iddia ediyor ve kendilerine komplo düzenlendiğini ileri sürüyor.

Favori kadın adaylar

Bugünkü seçimlere katılan ve favori gösterilen iki kadın aday Halide Ziya ve Şeyh Hasina, 1971 yılında Pakistan'dan bağımsızlığını ilan eden ülkede yaklaşık 20 yıldır siyasi yaşamda yer alıyorlar. Her ikisi de adli tahkikat geçiren bu iki aday birbirlerine derin nefret besliyor. Ülkedeki "siyasi hanedanlara" mensup her iki aday da başbakanlık yaptı ve Bangladeş’in 1991 ile 2006 arasındaki siyasi hayatına damgasını vurdu.

İki ezeli rakip kadın adayın bir diğer ortak özelliği de her ikisinin 2007 yılında yolsuzlukla suçlanmış ve gözaltına alınmış olmaları. İki yıl önce 30 kişinin ölümüne neden olan şiddet olaylarının ardından olağanüstü hali yürürlüğe sokan geçiş hükümeti Halide Ziya ve Şayh Hasina'yı geçen yaz şartlı olarak tahliye etti, böylece seçimlere katılabilmeleri mümkün hale gelmiş oldu. Hükümet, yolsuzluğa karşı düzenlenen kapsamlı operasyon kapsamında bu iki kadın politikacıdan Şeyh Hasina'yı sürgüne göndermeye, Halide Ziya'yı da Suudi Arabistan'a sınır dışı etmeye çalışsa da başarı sağlayamadı. Laik ve milliyetçi Avami Birliği'nin lideri Şeyh Hasina ve müttefikleri, asker desteğinde iki yıl görev yapan teknokrat hükümetinin ardından ülkede demokrasi kapılarını açması beklenen bu seçimlerin favorisi olarak gösteriliyor. Şeyh Hasina, seçimlerin ülkenin geleceğini belirleyeceğini söylüyor.

Dilenci gibi yaşamak

Şeyh Hasina, "Bangladeş gelecekte de bir dilenci gibi yaşamaya devam edecek mi" diye soruyor bir mitingde. "Yurtdışından gelecek yardımlarla mı ayakta kalacağız, yoksa kendi ayaklarımızın üzerinde durmayı başaracak mıyız? Ülkemiz terör saldırılarının hedefi olmaya devam edecek mi yoksa barışın beşiği mi olacağız? Bunları, seçim belirleyecek" diye devam ediyor.

Yolsuzlukla mücadele konusundaysa seçim kampanyalarında tek bir kelime sarfedilmiyor. Ülkedeki yolsuzluğu ortadan kaldırmakla görevlendirilen geçiş hükümetinin lideri Fakruttin Ahmed, 17 Aralık'ta olağanüstü halin kaldırıldığını ilan ettiğinde, seçimlere dikkat çekip ülkede demokrasiye geçiş için bütün Bangladeşlilerden destek beklediğini söyledi. Sesi ve tarzı bir çok gözlemcide son iki yıldır verdiği mücadeleden mağlup ayrılan taraf izlenimi uyandırırken, o adil ve bağımsız seçim çağrısına vurgu yaptı.

Dünyanın en fakir ülkelerinden olan Bangladeş'in nüfusu 153 milyon. Uzmanlar, % 3 doğum oranıyla nüfusu dünyanın en hızlı büyüyen ülkelerinden olan Bangladeş’in ekonomisinin düzelmesi için onlarca yıla ihtiyaç olduğu tahmininde bulunuyor. İklim değişikliği ve küresel ısınmadan da en fazla etkilenen ülkede her yıl tropikal fırtınalar can ve mal kaybına neden oluyor.