1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Azerbaycan-Ermenistan gerilimini yatıştırma çabaları

13 Eylül 2022

Azerbaycan-Ermenistan sınırında gece yarısı başlayan çatışmalar sürerken diplomatik çevreler tansiyonu düşürmek için devreye girdi. Ancak iki ülke arasındaki karşılıklı suçlamalar bu çabalara gölge düşürüyor.

https://p.dw.com/p/4GlVb
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan sınırda bilgi alıyorFotoğraf: Tigran Mehrabyan/PAN/AP/dpa/picture alliance

Azerbaycan-Ermenistan sınırında çatışmaların başlamasının ardından liderler arasında yoğun bir telefon trafiği başladı. Ermenistan Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada Ermenistan Savunma Bakanı Süren Papikyan'ın Rus mevkidaşı Sergey Şoygu ile yaptığı telefon görüşmesinde iki bakanın "durumu istikrara kavuşturmak için gerekli adımların atılması konusunda mutabık kaldığı" bildirildi.

Ancak Bakü ve Erivan Dağlık Karabağ konusunda çatışmaların yeniden alevlenmesi nedeniyle birbirini suçluyor.

Ermenistan'ın yardım çağrısı

Ermenistan, Azerbaycan güçlerinin Ermenistan topraklarına ilerlemeye çalıştığını söylüyor ve dünya liderlerinden yardım istiyor.

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan artan gerilim konusunda AB Konseyi Başkanı Charles Michel ile görüştü. Ermenistan hükümeti tarafından yapılan açıklamaya göre Michel AB'nin "tansiyonun daha da artmasını engellemek için çaba göstermeye hazır" olduğunu ve "bölgede barış ve istikrarın alternatifi olmadığını" söyledi. Paşinyan çatışmalarda 49 Ermeni askerinin öldüğünü açıkladı.

Ermenistan Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada "Azerbaycan güçleri topçu, siper havan topları ve insansız hava araçları kullanmaya devam ediyor... askeri ve sivil altyapıyı vuruyor" denildi.

Ermenistan Başbakanı Paşinyan'ın ofisinden yapılan açıklamada Paşinyan'ın Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'i arayarak "Azerbaycan'ın saldırgan eylemlerine" karşı "uygun bir tepki" talep ettiği belirtildi.

Aserbaidschan russische Soldaten in Karabakh
Azerbaycan ile Ermenistan arasında 2020 yılında yaşanan savaşın ardından Rusya bölgeye barış gücü konuşlandırmıştıFotoğraf: Str/AA/picture alliance

Azerbaycan Ermenistan'ı suçluyor

Azerbaycan Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada Azerbaycan kuvvetlerinin Ermeni "provokasyonuna" karşılık verdiğini söyledi ve sivil altyapıyı vurdukları iddialarını reddetti.

Bakanlıktan yapılan açıklamada "Azerbaycan silahlı kuvvetleri sınırlı ve hedefe yönelik adımlar atarak Ermeni ateş mevzilerini etkisiz hale getiriyor" denildi.

Azerbaycan Savunma Bakanlığı bugün erken saatler yaptığı açıklamada, Ermenistan'ı sınırdaki Daşkesan, Kelbecer ve Laçin ilçeleri yakınlarında "geniş çaplı yıkıcı eylemler" yapmakla suçladı ve ordu mevzilerinin "siper havan topları da dahil olmak üzere ateş altına alındığını" belirtti. Açıklamada rakam vermeksizin, "(Azerbaycan) askerleri arasında kayıplar var" denildi.

Ermenistan ve Azerbaycan'ın ateşkes konusunda yerel saatle 09.00 sularında anlaştığı ancak dakikalar içinde bu anlaşmanın bozulduğu bildiriliyor.

Türkiye'den tepki

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu  Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov ile Azerbaycan-Ermenistan sınırındaki "Ermeni provokasyonlarına" ilişkin telefon görüşmesi gerçekleştirdiğini açıkladı.

Twitter hesabından yaptığı paylaşımda Çavuşoğlu, "Ermenistan artık tahrikleri bırakmalı. Azerbaycan'la vardıkları uzlaşı çerçevesinde barış müzakerelerine ve iş birliğine odaklanmalı" ifadesini kullandı.

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun da konuya ilişkin görüşlerini Twitter hesabı üzerinden paylaştı. Altun, "Azerbaycan-Ermenistan sınırındaki çatışmalar endişe vericidir. Müzakereler devam ederken Ermenistan, tahrik edici tutumlardan uzak durmalıdır. Barış ve istikrar, ancak Azerbaycan'ın toprak bütünlüğü ve meşru hakları temelinde sağlanabilir. Türkiye Azerbaycan'ın yanındadır." dedi.

Komşu ülkeler Azerbaycan'ın Ermeni nüfusunun yaşadığı Dağlık Karabağ bölgesi için 1990'larda ve 2020'de iki kez savaştı.     

Azerbaycan ile Ermenistan arasında 2020 yılında yaşanan ve 44 gün süren Dağlık Karabağ bölgesi nedeniyle çıkan  savaşta 6 bin 500'ten fazla insan hayatını kaybetti. Azerbaycan'ın Türkiye'den de askeri destek aldığı savaş, Rusya'nın arabuluculuğunda sağlanan ateşkesle son bulmuştu. Moskova'nın arabuluculuğunda varılan ateşkes anlaşması sonucunda Azerbaycan, Dağlık Karabağ'da Ermenistan'ın kontrolündeki toprakların önemli bir bölümünü geri alırken Rusya da bölgeye barış gücü konuşlandırmıştı. Ancak bölgede tansiyon devam ediyordu.

Öte yandan Almanya Ermenistan'a kısmi seyahat uyarısı yayımlayarak çatışmaların genişlemesinin ihtimal dışı olmadığını ve çatışmalardan etkilenen bir bölgede bulunan vatandaşlarına dikkatli olmaları ve güvenli bir yere gitmeleri çağrısı yaptı.

Reuters, AFP / SSB, TY