1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git
ÇatışmalarPeru

Aydınlık Yol lideri Guzman hayatını kaybetti

12 Eylül 2021

Perulu Marksist gerilla örgütü Aydınlık Yol'un kurucusu ve lideri Abimael Guzman tutuklu bulunduğu cezaevinde hayatını kaybetti.

https://p.dw.com/p/40DUR
Abimael Guzman
Abimael GuzmanFotoğraf: picture-alliance/ZUMA Wire/El Comercio

Perulu Marksist gerilla örgütü Aydınlık Yol'un kurucusu ve lideri Abimael Guzman'ın tutuklu bulunduğu cezaevinde hayatını kaybettiği açıklandı.

86 yaşındaki Guzman'ın öldüğü haberi Callao kentindeki yüksek güvenlikli cezaevi tarafından kamuoyuna duyuruldu. Guzman'ın ölüm nedeni olarak "sağlık durumuna bağlı komplikasyonlar" gösterildi. 29 yıldır cezaevinde tutuklu olan Guzman ömür boyu hapis cezasına çarptırılmıştı.

Peru Devlet Başkanı Pedro Castillo Twitter hesabından yaptığı açıklamada "Sayısız vatandaşımızın ölümünden sorumlu olan terörist lideri Abimael Guzman öldü" ifadelerini kullandı.

Felsefe profesörü olan Guzman 1960'lı yıllarda Maocu gerilla örgütü Peru Komünist Partisi - Aydınlık Yol'u (Sendero Luminoso) kurdu. Grup adını Latin Amerika Marksizmi'nin temellerini atan düşünürlerden Jose Carlos Mariategui'nin "Marksizm-Leninizm devrime giden aydınlık yolu açacak" sözünden aldı.

Yoksul Ayacucho bölgesinde faaliyet gösteren grup 1980 yılında kırlardan şehirlere doğru ilerleyen bir köylü devrimi hedefiyle ülkenin siyasi ve ekonomik seçkinlerine karşı "halk savaşı" ilan etti.

Untergrundgruppe Leuchtender Pfad
Fotoğraf: picture-alliance / dpa

70 binden fazla can kaybı

Peru devleti, Aydınlık Yol ve Tupac Amaru Devrimci Hareketi'nin müdahil olduğu iç savaşta, Peru Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu'nun verdiği sayılara göre 70 binden fazla insan hayatını kaybetti. 600 binden fazla kişinin de iç savaş sırasında yerini terk etmek zorunda kaldığı belirtiliyor.

Ülkede çeşitli sabotaj ve suikast eylemleri düzenleyen Aydınlık Yol'un silahlı gücü 1980'li yıllarda 10 bin kişiye kadar yükseldi.

Peru, Japonya, ABD, Avrupa Birliği ve Kanada'nın terör örgütleri listesinde yer alan Aydınlık Yol sivillere yönelik şiddet eylemleriyle de suçlanıyor. Vanderbilt Üniversitesi öğretim görevlisi Noam Lupu "Bölgede bulunan diğer sol kanat isyancı gruplardan farklı olarak (Aydınlık Yol) sivilleri hedef aldı, kentlerde ve kırsal bölgelerde onları etkin bir biçimde terörize etme yoluna başvurdu" diyor. Bu eylemler arasında 16 Temmuz 1984 tarihinde And Dağları'ndaki Soras köyünde halka yönelik, 117 kişinin öldürüldüğü katliam gösteriliyor. Guzman, katliamın emrini vermekten de suçlu bulunmuştu.

Peru Abimael Guzman wird in Gefängnis überführt
Fotoğraf: picture-alliance/dpa

Fujimori döneminde yakalandı

Peru eski Devlet Başkanı Alberto Fujimori döneminde (1990-2000) güvenlik güçlerinin gerilla grubuna karşı operasyonları sertleşti. Guzman'ın 1992 yılında yakalanmasının ardından Aydınlık Yol'un gücü de azaldı. Ancak örgütün tamamen dağılmadığı ve halen birkaç yüz üyesi olduğu belirtiliyor.

Guzman 2010 yılında cezaevindeyken uzun yıllar aynı mücadelenin içinde olduğu Elena Yparraguirre ile evlendi. Yparraguirre de Lima'da ömür boyu hapis cezasıyla cezaevinde bulunuyor.

Fransız haber ajansı AFP'ye açıklama yapan Guzman'ın avukatı Alfrede Crespo, Yparraguirre'nin, eşinin ölümünü haber aldığını ve cenazesini alma talebinde bulunduğunu söyledi.

AFP, AP / EC, CÖ

© Deutsche Welle Türkçe