Avustralya: Batı Kudüs İsrail'in başkenti
15 Aralık 2018
Avustralya, Batı Kudüs'ü resmen İsrail'in başkenti olarak tanıdığını duyurdu. Böylece İsrail-Filistin sorunu konusunda uzun yıllardır sürdürdüğü politikada önemli bir değişikliğe gitmiş olan ülkenin başbakanı Scott Morrison, Sydney'de gazetecilere yaptığı açıklamada, "Avustralya artık, Knesset (İsrail parlamentosu) ve birçok hükümet kurumuna ev sahipliği yapan Batı Kudüs'ü başkent olarak tanımaktadır" dedi.
Doğu Kudüs'ün de Filistin'in başkenti olacağı iki devletli bir çözüme desteğini yineleyen Morrison, Avustralya'nın bu doğrultuda bir anlaşma sağlanana kadar da Tel Aviv'deki büyükelçiliğini Kudüs'e taşımayacağını açıkladı. Morrison, Avustralya'nın şu an için Batı Kudüs'te sadece ticaret ve savunma ofisleri açacağını belirtti.
Trump'ın tartışmalı Kudüs kararı
Daha önce Rusya, Panama ve Çekya; Batı Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanımıştı. Kudüs'ün statüsü, ABD Başkanı Donald Trump'ın Aralık 2017'de kenti bütünüyle İsrail'in başkenti olarak tanıma kararının ardından uluslararası gündemin ana maddelerinden biri olmuştu. Doğu Kudüs'ü gelecekteki Filistin devletinin başkenti olarak gören Filistinlilerin şiddetle karşı çıktığı bu hamle, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nda onaylanan bir karar tasarısı ile de eleştirilmişti. BM Genel Kurulu'nda alınan kararda, Kudüs sorununun İsrail ile Filistinliler arasındaki müzakereler neticesinde çözülmesi için çağrı yapılmıştı.
ABD, tepkilere rağmen geçen Mayıs ayında Tel Aviv'deki büyükelçiliğini Kudüs'e taşımıştı. ABD'nin ardından Orta Amerika ülkesi Guatemala da aynı yolu izlemişti.
İsrail, 1967 yılındaki savaş sonrasında işgal ettiği Doğu Kudüs dâhil, kentin tamamını başkenti olarak görüyor. Müslümanlar, Yahudiler ve Hristiyanlar için ayrı ayrı kutsal sayılan alanların bulunduğu Kudüs'ün statüsü, İsrail ile Filistin arasında bir barış anlaşması sağlanabilmesinin önündeki en önemli engellerden biri.
Morrison sinyalini Ekim'de vermişti
Avustralya Başbakanı Morrison, Kudüs konusundaki politika değişikliğinin sinyalini geçen Ekim ayında vermişti. Morrison, Sydney'de Yahudilerin yoğun olarak yaşadığı bir bölgede düzenlecek olan kritik ara seçimlerden birkaç gün önce yaptığı açıklamada, Avustralya'nın İsrail'in başkenti konusundaki tutumunu gözden geçireceğini duyurmuştu. Seçimler, Morrison'ın liderliğindeki Liberal Parti'nin yenilgisiyle sonuçlanmıştı.
Morrison'ın Ekim'de yaptığı çıkış o dönem Avustralya'nın, nüfusunun büyük bölümü Müslüman olan komşuları Endonezya ve Malezya'nın tepkisine neden olmuştu. Her iki ülke de İsrail devletini resmen tanımıyor. Bu olay nedeniyle Endonezya ve Avustralya arasında oluşturulmaya çalışılan ikili serbest ticaret anlaşmasının müzakereleri askıya alınmıştı.
DW,rtr,dpa,AFP/CÖ,DÇÜ
© Deutsche Welle Türkçe