Avrupa da Mars'a gitmek istiyor
16 Ocak 2004ABD Başkanı Geroge Bush’un Amerikan Uzay ve Havacılık Ajansı’nda önce Ay’a ardından da Mars gezegenine insan göndermeyi amaçladıkları yeni uzay programını açıklamasının ardından Avrupa Uzay Araştırma Ajansı da yeni plan projelerini kamuoyuna duyurdu. Paris’te gelecekle projelerini açıklayan Avrupa Uzay Araştırma Örgütü ESA da gelecek 20 yıl içinde Mars’a insan göndermeyi hedefliyor.
Genel Sekreter Jean Jacques Dordain’in, ESA’nın en geç önümüzdeki yirmi yıl içinde Mars gezegenine içinde insan bulunan uzay aracı göndermeyi hedeflediğine ilişkin açıklaması, Amerikan Başkanı George Bush’un NASA ile ilgili benzeri açıklamalarıyla neredeyse aynı saatlere denk gelmekteydi. Ancak Dordain bunun bir tesadüf olduğunu belirterek önce şu açıklamayı yaptı:
”Bu basın toplantısının gün ve saatini kesinlikle Mr. Bush tespit etmedi. George Bush’un güçlü bir devlet adamı olduğu malum, fakat bu kadar da değil. Biz bu toplantıyı düzenlerken, Amerikan Başkanı‘nın da aynı saatlerde kendi ülkesinin uzay programıyla ilgili bir açıklama yapacağını bilmiyorduk. Kaldı ki Washington yönetiminin uzay çalışmalarıyla ilgili bu atağını takdirle karşılıyoruz. Açıklanan program, dünyada yaşayanların uzayda olup-bitenle ilgisinin giderek arttığını gösteriyor.”
ABD daha fazla olanağa sahip
George Bush’un açıkladığı NASA’nın yeni hedefleri, zaten ESA yetkilileri için sürpriz değildi. Çünkü Amerikan Uzay Araştırma Merkezi, İSS uluslararası uzay istasyonu projesinde işbirliği yaptığı ESA’nın gerekli ünitelerini gelecekle ilgili niyetleri konusunda zamanında bilgilendirmişti. ABD’nin, İSS uzay istasyonununun tamamlanmasından sonra 2010 yılına kadar bu ortak projeden ve uzay mekiği filosundan ayrılmaya niyetlendiği haberi ise Dordain’i fazla etkilememiş görünüyordu:
”Uluslararası uzay çalışmaları ve araştırmalarında tempoyu Amerikalılar‘ın belirlemesini olağan karşılamak gerekir. Sonuçta, ABD, ortak İSS projesine de en fazla katkıyı sağladığı gibi bu alanda en kapsamlı teknik olanağa ve maddi kaynağa sahip olan ülkedir.”
Bütçe sorunları
Dordain, mekik uçuşlarının sona ermesinden sonra da İSS uzay istasyonunun önünde bir dizi yeni görevin bulunduğuna dikkati çekti ve bu tarihten sonra astronotları uzaya göndermek için Ruslar‘ın Soyuz uzay kapsüllerinden ve malzeme olarak da Ariane 5 füzelerinden yararlanılacağını söylüyor. Ancak bu aşamada İSS projesine katkıda bulunan ülkelerin mevcut programlarla, gelecekte hedeflenen etkinliklerin masraflarını nasıl paylayacakları konusunu açıklığa kavuşturmaları gerekiyor.
Dordain, her iki ülke de bütçe sorunları yaşadığı halde Fransa ve Almanya’nın gelecekte daha etkin bir katılımda bulunmasının beklendiğini de vurguluyor. Avrupa Uzay Araştırma Ajansı Genel Sekreteri, ESA’nın 2004 yılına kadar içinde insan bulunan bir uzay aracıyla Ay’a, ondan 6 ila 9 yıl sonra ise Mars gezegenine ulaşmayı hedeflediğini belirtiyor. Jean Jacques Dordain, seher vakti tanrıçasının adı ”Aurora” ile anılan bu projeyle Avrupa’nın ABD’nin uzay çalışmaları ile rekabete giriştiği görüşlerine ise katılmadığını söylüyor.
”Aurora projesini biz uzay konusunda ABD ile işbirliğini sürdürme niyetimizi göstermek için 2001’de başlatmıştık" diyen ESA Genel Sekreteri, NASA ile bu alanda sürekli iletişim içinde olacaklarını ekliyor.
Beagle 2‘nin akıbeti bilinmiyor
Dordain, ESA’nın Mars projesi kapsamında uzayda kayıplara karışan Beagle 2 aracının ise fazla bir önem taşımadığını savunuyor ve ”Akıbetini kestiremediğimiz Beagle 2’den sinyal alma ümidimiz giderek azalıyor. Fakat Mars 2 misyonumuzun Beagle’dan ibaret olmadığının ve bu projenin genelde başarıya ulaştığının bilinmesi gerekir. Sonuçta aracımızın Mars’ın yörüngesinde seyrettiği kesin ve bunun sevinci de bize yetiyor" diyor.