Avrupa Birliği'ni zorlu bir yıl bekliyor

2004 yılı, Avrupa Birliği için zor bir yıl olacak gibi görünüyor. Birlik içinde sorunlar bitmek bilmiyor. Bunların başında da anayasa tartışmaları geliyor. Derin görüş ayılıkları, yılın ilk altı ayında görev yapacak İrlanda'nın dönem başkanlığına havale etti. İrlanda, başkanlığı boyunca sorunların üstesinden gelebilmek için arabulucu olmaya gayret gösterecek.

Ancak, AB’nin alacağı kararlarda, ülkelerin nüfus oranına göre oyların dağılımı nedeniyle alevlenen ülkelerarası tartışmalar, yeni yılda iki tehlikeye işaret ediyor. İlk olarak görüş ayrılıkları, "çekirdek Avrupa" tartışmalarını yeniden canlandırarak, iç içe geçmiş birden fazla Avrupa'nın doğmasına neden olabilir. İkinci olarak ise yıl sonunda patlak veren bütçe krizi tekrar alevlenebilir. Birlik bütçesine, aldıklarından daha fazla para yatıran Fransa ve Almanya'nın içinde olduğu altı ülke, bütçenin 2007-2013 yılları arasındaki hacminin, bugünkü düzeyde dondurulması şeklindeki taleplerinde ısrarlı olabilirler.

Genişleme süreci tamamlanıyor

AB ayrıca 1 Mayıs tarihinde, tarihinin en büyük genişleme süreci tamamlayarak 10 aday ülkeyi arasına üye olarak kabul edecek. Bu tarihe kadar, bütün AB ülkelerinin ulusal parlamentolarının üyeliğe katılım anlaşmalarını onaylaması gerekiyor. Böylece, 15 üyeli Avrupa Birliği, resmen, 25'e ulaşacak. Yeni üyelerin arasında, Kıbrıs'ın da yer alacak olması da Ada’daki siyasi sorunun, 1 Mayıs'a kadar sona erip ermeyeceği şeklindeki soruyu da akla getiriyor.

Diğer yandan, Haziran başında yapılacak seçimlerle Avrupa Parlamentosu yenilenecek. Bu kez parlamentoda, yeni yüzler dışında yeni üye ülkelerin de milletvekilleri de görev yapacak. Ayrıca Avrupa ülkelerinde de parlamentoya gönderilecek milletvekillerinin seçimi seçimler yapılacak.

Türkiye’ye yanıt vermesi gerekiyor

Yılın ikinci yarısında dönem başkanlığını devralacak olan Hollanda'nın da görevi oldukça ağır. Çünkü Türkiye ile tam üyelik müzakerelerine başlanıp başlanmayacağı kararını açıklamak Hollanda'ya düşüyor. Türkiye ile ilgili alınacak olan kararı etkileyecek en büyük etken, Ekim ayındaki AB Komisyonu'nun Türkiye için yıllık değerlendirmesini sunacağı İlerleme Raporu.

Raporda müzakerelere başlanması görüşünün belirtilmesi Ankara'ya yeşil ışık yakılmasını sağlayabilir. Ancak Komisyon'un siyasi kararı doğrudan Aralık ayında yapılacak devlet ve hükümet başkanlarına bırakması da mümkün görünüyor. İlerleme Raporu, Romano Prodi başkanlığındaki komisyonun son görevi olacak. Türkiye raporunun hemen ardından 1 Kasım tarihinde komisyonun da görevi sona eriyor. Komisyonun yerine, 25 üyeden oluşan yeni icra organı görevine başlayacak.

Aralık ayındaki devlet başkanları zirvesi ise Türkiye ile ilgili karara son noktayı koyacak. Türkiye'nin birlikten, "hayır" cevabını alması durumunda, Türkiye-Avrupa Birliği ilişkilerinin on yıl geri gitmesi bile mümkün görünüyor. Türk diplomatik kaynaklarının ifadesine göre, bu durumda, iki taraf arasındaki ilişkiler kopma noktasına gelebilir.