Neonazi terörü

Alman siyasetinde Meclis'te kurulan bir araştırma komisyonu genelde “muhalefetin en sıkı silahı” olarak tanımlanır. Aslında bu değerlendirme de pek yersiz değil, zira hükümetler normal olarak kamuya açık oturumlarda olası hatalarının tartışılmasına pek sıcak bakmazlar. Ancak Neonazi kaynaklı cinayetler söz konusu olunca durum değişiyor. Kimse, Almanya'da görmezden gelinemeyecek bir şiddette ortaya çıkan aşırı sağcı teröre karşı elinden geleni yapmadığı suçlamasıyla karşı karşıya kalmak istemiyor.

Anayasayı Koruma Teşkilatı'nın ihmalleri mercek altına alınacak

Bu yüzden Federal Meclis'te bir ilk yaşandı ve tüm meclis gruplarının ortak oyuyla, aşırı sağcı ''Nasyonal Sosyalist Yeraltı'' (NSU) terör örgütünün cinayetlerinin aydınlatılması ve güvenlik birimlerinin olası hata ve ihmallerinin ortaya çıkarılması için bir araştırma komisyonu kuruldu. Özellikle Anayasayı Koruma Teşkilatı'nın ihmalleri olduğu iddia ediliyor. Teşkilatın Thüringen Eyaleti'ndeki birimlerinin 1990'lı yılların sonunda terör hücresini takibe aldığı, ancak daha sonra açıklığa kavuşturulamayan nedenlerden dolayı gözden kaybettiği biliniyor. Bu da, 8'i Türk en az 10 kişinin öldürülmesinin muhtemelen ihmaller yüzünden engellenemediği anlamına geliyor. Federal Meclis'in istihbarat servislerinin denetlenmesinden sorumlu özel komisyonunda yer alan Sosyal Demokrat Parti'li Thomas Oppermann, bunun çok moral bozucu bir bulgu olduğunu dile getirdi. "Burada söz konusu olan, devletin vatandaşlarını bu tür suçlardan koruma konusundaki yükümlülüktür." diyen Oppermann, sözlerine "Devlet bu yükümlülüğünü yerine getiremedi. Bu nedenle yaşanan aynı zamanda devletin çok büyük bir başarısızlığıdır." şeklinde devam etti.

Ortak strateji söz konusu değil

Federal Meclis araştırma komisyonunun ne kadar etkili ve ne kadar amaca uygun olduğu tartışmalı bir konu. Federal Meclis'in tüm üyelerinin komisyonun kurulmasından yana olmasına rağmen, ortak bir strateji bulunmuyor. Komisyonun kurulmasının arkasında siyasi taktikler ağır basıyordu. Sol Parti'nin, oturumlarda aşırı sağcılığın ve Neonazi akımların toplumsal nedenlerinin de irdelenmesi yönündeki talebi reddedildi.

Komisyonun bu yasama döneminin sonuna kadar görev yapması öngörülüyor. Ancak, komisyon tek ses olarak hareket etse bile, sınırları belli, zira Anayasayı Koruma Teşkilatı'nın eyalet düzeyindeki birimlerinin Neonaziler tarafından işlenen cinayetlerdeki şüpheli rolünün açığa çıkarılması için, komisyonun eyaletlerin desteğine ihtiyacı var. Fakat bu ihtimal oldukça zayıf. Aşağı Saksonya'nın muhafazakar İçişleri Bakanı Uwe Schünemann şimdiden, eyaletinin dosyaları açmayacağını duyurdu.

"Soruları cevaplandırmak borcumuz"

Komisyona başkanlık edecek olan Sosyal Demokrat Parti milletvekili Sebastian Edathy, Schünemann'ın fikrini değiştirmesini umuyor. Komisyonun dosyaları inceleme ve federal birimlerle eyalet yetkilileri arasındaki işbirliği söz konusu olduğunda tanık çağırma hakkı olduğunu hatırlatan Edathy, birçok soru işaretinin bulunduğuna dikkat çekiyor. Edathy, "Bu soruların peşine düşmek, sadece kurbanların anısına ve kurbanların yakınlarına borcumuz değil. Bu soruları ciddiye alıp cevaplandırmayı, hem bütün topluma, hem de Federal Almanya Cumhuriyeti'nin demokrasi anlayışına borçluyuz.” şeklinde konuşuyor.

"Demokrasi ve hukuk devleti için verilen mücadele"

Edathy, Neonaziler tarafından işlenen en az 10 cinayetin ışığında, tüm partilerin yakın bir çalışma yürütmesini beklediğini belirterek, “Bu mücadele partiler arası bir mücadele değil, demokrasi ve hukuk devleti için verilen bir mücadeledir” dedi.

© Deutsche Welle Türkçe

Marcel Fürstenau / Çeviren: Aydın Üstünel

Editör: Ahmet Günaltay