Altında ve dövizde yükseliş sürecek mi?

Türkiye yeni haftaya, altın ve dövizdeki sert yükselişlerle başladı. Kovid-19’da ikinci dalganın başlayacağına dair haberler ve ABD ile Çin arasındaki diplomatik gerilim, piyasalarda tarihi zirvelerin görülmesine yol açtı. Altının ons fiyatı 1980 dolar seviyelerini görerek son 9 yılın zirvesine çıktı. Türkiye'de ise gram altın 437 TL’yi görerek tarihi rekor kırdı. Avrupa Merkez Bankası’nın koronavirüsün ekonomideki etkilerini kontrol altına almak için 750 milyar euroluk acil destek programı başlatma kararı alması ise, Euro’yu tüm dünyada ABD Doları’na karşı güçlendirdi. Türkiye'de Euro kuru dün gece 8.22 TL seviyelerine kadar yükseldi. Son 1,5 aydır 6,85 seviyelerinde seyreden dolar kuru ise yeniden yükselişe geçti ve 6,90 seviyelerine tırmandı.

Uzmanlara göre, hem altın hem de kurlardaki yükseliş sürecek. Ancak bu durum, Türk Lirası’ndaki değer kaybını ve dış borç faturasını artıracak.

Gram altın 1 yılda yüzde 65 kazandırdı

Piyasalarda “güvenli liman” olarak bilinen altına olan talep, son birkaç günde adeta patladı. Altın fiyatları Kovid-19 salgınında ikinci dalga endişesi ve ABD-Çin gerilimi ile tarihi seviyeleri gördü. Küresel piyasalarda altının ons fiyatı 1980 dolar seviyelerine ulaşırken, Türkiye’de gram altın fiyatı 437 liraya kadar çıkarak rekor kırdı. Böylelikle son bir haftada gram altının fiyatı 37 lira arttı. Son 1 yılda ise gram altın, yatırımcılarına yüzde 65 değer kazandırmış oldu. Bu seviyelerden gelen satışlarla, altın fiyatları bugün içinde 430 lira seviyelerine geriledi. Ancak yine de evlilik dönemi olarak bilinen yaz aylarında rekor üstüne rekor kıran altın fiyatları, altın almak isteyenleri kara kara düşündürüyor.

“Salgın paniği altına talebi artırdı”

DW Türkçe’ye konuşan altın piyasaları uzmanı Mehmet Ali Yıldırımtürk, altın fiyatlarının Amerikan merkez bankası Fed'in faiz indirimi kararı almasının ardından yılbaşından itibaren yükselişe geçtiğini söylüyor. Mart ayı ile birlikte koronavirüs salgınının tüm dünyaya yayılması ile birlikte altında "güvenli liman" algısının daha da güçlendiğini belirten Yıldırımtürk, “Dünya genelinde ekonomilerin durması ile birlikte merkez bankaları durgunluğu aşmak için piyasaya yüklü miktarda para sürdü. Bu paralar büyük oranda altın alımında kullanıldı. Bu da fiyatları giderek artırdı” diye konuşuyor.

“Ons fiyatı 2500 dolara kadar çıkabilir”

Küresel ekonomideki belirsizliklerin devam etmesi, altında yeni rekor beklentilerini de artırmış durumda. Uzmanlara göre, altındaki yükseliş devam edecek. DW Türkçe’ye konuşan Alnus Yatırım Araştırma Müdürü Yunus Kaya, pandemi nedeniyle oluşan parasal genişlemenin 10 trilyon doları geçtiğine işaret ederek şöyle konuşuyor: "Hem parasal genişleme ile gelen taze parada yatırımda çeşitlendirme ihtiyacı, hem virüsün getirdiği kriz korkusu yatırımcıları altına da yönlendirdi. Dünya Altın Konseyi'nin verilerine göre, altın bazlı borsa yatırım fonlarına 2020 yılının ilk yarısında 40 milyar dolarlık 734 ton tutarında rekor giriş gerçekleşti, ki bu rakam bir rekor.”

Küresel piyasalarda olumlu bir hava varken bu seviyelere çıkan altın fiyatlarının, piyasalarda "kötü günler" geldiğinde daha da yükseleceğini kaydeden Kaya, “Çünkü piyasalar kötüleştiğinde altın bu sefer güvenli liman algısıyla daha da fiyat artışını artırabilir. Bu yüzden şu an 1900’ler seviyesinde olan altının ons fiyatında 2500 dolarlar bile gündeme gelebilir” diyor.

Euro 8 TL’yi geçti, Dolar 7 TL’ye dayandı

Hükümetin dolar kurunu sabit tutmak için Merkez Bankası eliyle piyasalara milyarlarca dolar enjekte etmesine rağmen, kurlardaki yükseliş de devam ediyor. Euro/TL dün akşam saatlerinde 8.22 seviyelerine çıkarak tarihi zirvesini yeniledi. Ardından gün içinde 8.08 seviyelerine çekilen Euro kuru, günü 8,18 seviyelerinden kapadı. Dolar kuru ise 6.97 seviyesini test ettikten sonra, gün içinde 6.90-6.95 seviyelerinden işlem gördü. Böylelikle son 1 yılda Dolar kurundaki artış yüzde 22’yi bulurken, Euro kurundaki artış ise yüzde 29 oldu.

 "Dolar ve Euro'da yükseliş sürecek”

DW Türkçe’ye konuşan STRFS Baş Stratejisti Dr. Atahan Çelebi’ye göre, son günlerde döviz kurlarındaki yaşanan hareketlilik devam edecek. Küresel piyasalar dalgalanırken, Kurban Bayramı dolayısıyla Türkiye’de piyasaların kapalı olacak olmasının yatırımcıları tedirgin ettiğini dile getiren Çelebi, “Bu nedenle yatırımcıların Borsa İstanbul ve TL varlıklarından çıkıp belli miktarlarda dövize geçişini görmeye devam edeceğiz. Bu hareketin uzun vadede devam etmesi büyük olasılık” diyor.

“Reel sektör için yıkıcı etkileri olabilir”

Pandemi olsun ya da olmasın küresel risk iştahındaki zayıflamanın döviz kurlarını yukarı taşımaya devam edeceğini kaydeden Atahan Çelebi, bu noktada Türkiye’nin gerek kamu gerek özel sektör dış borçlarına işaret ediyor. Türkiye’de asıl sorunun dövizin yükselmesi değil, aşağı ya da yukarı yönlü şiddetli hareketler göstermesi olduğunun altını çizen Dr. Çelebi, “Özellikle dövizdeki artışın reel sektör üzerinde yıkıcı etkileri olabiliyor” diyor.

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan son verilere göre, Türkiye'nin brüt dış borç stoku, 1 Ocak-31 Mart döneminde 6,6 milyar dolar azalarak 431 milyar dolara geriledi. Bu dönemde özel sektörün dış borcu 17,7 milyar dolar düşüşle 253,5 milyar dolara gerilerken, kamunun dış borcu 11,2 milyar dolar artışla 169,2 milyar dolara ulaştı.

Aram Ekin Duran

© Deutsche Welle Türkçe