Almanya, BM’de sandalye istiyor

Almanya Federal Cumhuriyeti’nin Birleşmiş Milletler (BM) nezdindeki daimi temsilcisi Büyükelçi Peter Wittig, Almanya’nın sadece BM’ye en fazla aidat ödeyen üçüncü ülke ve Avrupa’nın da en büyük ülkesi olması değil, aynı zamanda tutarlı politikalar izlemesi bakımından da daimi üyeliği hak ettiğini söylüyor.

Wittig'e göre, Almanya birçok küresel konunun fikir önderi. "Çevre ve iklim politikalarını buna örnek gösterebiliriz" diyen Büyükelçi, Almanya'nın çatışma ve krizlerin önlenmesine de asker, polis ve sivil personeliyle katkıda bulunduğunu, aynı zamanda da kuzey ve güney yarı küreler arasında köprü vazifesi gördüğünü, sözlerine ekliyor.

Uzun vadede daimi üyelik

Almanya’nın BM'deki daimi temsilcisi Afganistan’daki askerlerinin sınırlı yetkiye sahip olmalarına rağmen Almanya’nın, Güvenlik Konseyi daimi üyeliğinin getireceği sorumlulukların üstesinden gelebileceğini söylüyor.

10 yıl önce, BM Güvenlik Konseyi’nin temsil gücünü arttırmak ve Afrika, Asya ve Güney Amerika ülkelerine daimi oy hakkı ve ağırlık kazandırmak için çalışmalara başlanmıştı. Almanya da on yıldır Hindistan, Brezilya ve Japonya ile birlikte daimi üyeler arasına girmeye çalışıyor. Daimi temsilci Büyükelçi Wittig, ‘Dörtler Grubu’ arasındaki dayanışmanın sonuçsuz kalmadığını, ancak daimi üyeliğin "uzun vadeli" bir hedef olduğunu söylüyor.

'Beş Büyükler' statükodan memnun

Farklı çıkarların dengelenmesi kolay değil. Halihazırdaki beş daimi üye ABD, Çin, Rusya, Fransa ve İngiltere Güvenlik Konseyi’ni köklü reformdan geçirme girişimlerini frenliyor. Veto hakkını haiz daimi üyeler bütün Güvenlik Konseyi kararlarını bloke edebiliyorlar. "Daimi üyeler Güvenlik Konseyi’nin değişmesi ve genişletilmesi söz konusu olduğunda, haliyle çekingen davranıyorlar" diyen Peter Wittig, reformdan kayıpla çıkacakları için Büyük Beşlerin değişikliğe ilgi göstermeyeceği kanaatinde.

Ara formül

Çözüm için ortaya atılan ara formül, diğer ülkelere veto hakkı olmaksızın süreli daimi üyelik verilmesi, on beş yıl sonra da durumun revize edilmesi, şeklinde özetlenebilir. Ancak Avrupa’da Almanya’nın ağırlığının artmasını istemeyen devletler de var. Avrupa Birliği’ne Güvenlik Konseyi daimi üyeliği verilmesi ise, BM antlaşmasının sadece devletlere üyelik hakkı tanıması ve Avrupa’nın ortak dış politikası olmaması nedeniyle mümkün değil.

Büyükelçi Wittig Almanya’nın "milli amaçlar" gütmediğini, aksine "Avrupa’ya söz hakkı kazandırmayı" amaçladığını söylüyor.

Oylama Ekim ayında

Almanya şimdilik geçici üyeliği hedef alıyor. Ekim ayında iki yıllık üyelik için seçim yapılacak. Batı Avrupa ile diğer devletlere ayrılan iki üyeliğe Almanya’dan başka Kanada ve Portekiz de aday. Almanya’nın BM’deki daimi temsilcisi oylamadan ümitli.

Sonbahardaki gizli oylamaya 192 devletin katılma hakkı var. Bu nedenle adaylar, oylamadan önceki sözlü mutabakatlara güvenecek durumda değil. Almanya seçilirse, 2011 ve 2012 yıllarında 15 üyeli Güvenlik Konseyi’nin geçici üyeleri arasında yer alacak. Uzun vadedeki daimi üyelik hedefinden ise şaşmayacak.

© Deutsche Welle Türkçe

Christina Bergmann / Çeviren: Ahmet Günaltay

Editör: Ayhan Şimşek