Afganistan'da Taliban'ın gölgesinde 8 Mart protestoları
8 Mart 2024Afganistan’ın bazı bölgelerinde kadınlar 8 Mart Dünya Kadınlar Günü vesilesiyle küçük çapta protestolar yaptı. "Mor Cumartesi" aktivist grubuna göre protestolara katılan kadınlar Taliban iktidarının koyduğu kısıtlamaların kaldırılmasını talep etti.
Kuzeydeki Takhar vilayetinde ellerinde "Hak, Hukuk, Özgürlük" yazan kâğıtlar tutan yedi kadının fotoğrafları aktivistler tarafından paylaşıldı.
Belh vilayetinde birkaç kadın "Afganistan Kadınlarını Kurtarın" yazılı bir pankartın önünde "Taliban'a fırsat vermeyin" yazılı dövizler taşıdı. Mezar-i Şerif’te 20 kadın protesto gösterisinde bulundu.
Taliban'ın 2021 yılının Ağustos ayında iktidarı devralmasından bu yana Afganistan'da İslam'ı katı bir şekilde yorumlaması nedeniyle kadınlara yönelik kısıtlamalara her geçen gün bir yenisi ekleniyor.
Ülkede kadınların yanlarında bir erkek akrabaları olmadan seyahat etmeleri ve bazı işlere girmelerinin yanı sıra ortaokul ve üniversiteye gitmeleri de yasaklandı. Kadınlar artık spor salonuna ve parka da gidemiyor. Afgan kadınların çalışmasına getirilen kapsamlı yasak, Afgan kadınların yardım kuruluşlarında çalışmasının engellenmesi ve ülke çapında güzellik salonlarının kapatılması da uluslararası tepkiye neden oldu
Afganistan Kadın Protesto Hareketi Bağımsız Koalisyonu Perşembe günü bir açıklama yayınlayarak "Taliban'ın Afgan kadınlarına karşı işlediği açık insan hakları ihlallerine ve bariz suçlara karşı uluslararası toplumu derhal ve ciddi bir şekilde harekete geçmeye" çağırdı.
BM'den çağrı
Afganistan'daki BM misyonu UNAMA, Cuma günü Taliban hükümetini kadınlar ve kız çocukları üzerindeki kısıtlamaları kaldırmaya çağırdı. UNAMA bunu yapmamanın "ülkeyi daha da derin bir yoksulluğa ve izolasyona itme" riski taşıdığını söyledi.
BM Kadın Birimi‘nin Afganistan Özel Temsilcisi Alison Davidian yaptığı yazılı açıklamada "Afgan kadın ve kız çocuklarının alanı ve bununla birlikte Afganistan’ın savaş, yoksulluk ve izolasyon sarmalından kurtulma olasılığı da alarm verici bir hızda giderek daralıyor" ifadelerini kullandı.
Taliban yetkilileri uluslararası eleştirileri görmezden geliyor. Taliban Sözcüsü Zabihullah Mücahid, Tolo News'e verdigi demecte Taliban hükümetinin İslam çerçevesinde kadın haklarına bağlı olduğunu söyledi.
Kadınlar Taliban yetkililerinin koyduğu kuralları birkaç aktivistin aylarca gözaltında tutulmasının ardından genellikle küçük gruplar halinde ve kapalı mekanlarda protesto ediyor.
BM Afganistan İnsan Hakları Özel Raportörü Richard Bennett, Taliban yönetimine Cuma günü "insan haklarını, özellikle de kadın ve kız çocuklarının haklarını savundukları için keyfi olarak gözaltına alınan herkesi derhal ve koşulsuz olarak serbest bırakması" çağrısı yaptı.
BM'e göre Afganistan'da yasayanların yarıdan fazlası insani yardıma muhtaç durumda.
Dpa, AFP / SSB, BÖ