TÜR 0705 Östliche Partnerschaft

AB'nin Doğu Ortaklığı girişimi, yoğun tartışmaların ardından start aldı. Prag'daki zirvede konuşan AB liderleri, girişimin Rusya'yı hedef almadığının altını çizdiler.

AB Konsey Dönem Başkanı Çek Cumhuriyeti'nin Başbakan Yardımcısı Aleksander Vondra, “Bu, Rusya karşıtı bir inisiyatif değildir” derken, AB Ortak Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Javier Solana da bu işbirliğinin Rusya’yı hedef almadığının altını çizdi. Solana şöyle konuştu:

“Bu, Rusya’ya karşı bir girişim değil. Aslında çok iyi bildiğiniz gibi Rusya ve belki Türkiye ile gerçekleştirilecek bazı programlarda işbirliği yapılacak. Bu sürece başlarken sahip olduğumuz felsefe budur.”

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, AB’nin sınırlarında bir güç odağı oluşturmaya çalışmamasını ümit ettiklerini söylemiş ve Avrupa’da yeni ayrıştırıcı sınırların çizilmemesi gerektiği konusunda uyarmıştı.

Moskova Yönetimi’nin kaygılarını gidermeye çalışan AB Komisyonu Başkanı Jose Maunel Barroso ise Prag’da yaptığı açıklamada, Doğu Avrupalı ortaklarına ekonomik, sosyal ve siyasal alanlarda işbirliği sistemi önerdiklerinin altını çizdi. İşbirliği, söz konusu ülkelerle serbest ticaret alanlarının tesisini ve vize düzenlemelerinde gelecekte daha liberal bir yaklaşım sergilenmesini de beraberinde getirebilecek.

Barroso, zirve sonundaki basın toplantısında şunları söyledi:

“Bu ortaklık, söz konusu ülkeleri AB’ne yakınlaştırmak için gerekli olan ekonomik ve politik reformlar için daha fazla yardım sağlayacak. Bazı ülkelerde diğerlerine nazaran yapılması gereken daha fazla şey var. Ve bu Doğu Ortaklığı Girişimi’ni şekillendirmek için partner ülkelerin tam katkısına ihtiyacımız olacak.”

Sarkozy katılmadı

AB Komisyonu’nun 2008 yılının sonunda önerdiği Doğu Ortaklığı Girişimi'nin hayata geçirilmesi için yapılan zirveye İngiltere, İtalya, Fransa ve İspanya gibi Birlik içersinde ağırlığı olan ülkelerin liderleri katılmadı. Zirveye ev sahipliği yapan Çek Başbakan Yardımcısı Vondra “Bu aslında tüm AB’nin çıkarıyla ilgili bir konudur” diyerek hayal kırıklığını ifade etti. Lüksemburg Dışişleri Bakanı Jean Asselborn da Avrupa Birliği’nin kararlı bir imaj sergilemediğini aktardı:

“Yani verdiğimiz görüntü kesinlikle iyi bir görüntü değil. Akdeniz Birliği Projesi için çok ihtişamlı bir şekilde Paris’te bir araya geldik ama şimdi ortada hiçbir sonuç görünmüyor. Bence bir girişim başlatıyorsak, onun arkasında durmalıyız. AB’nin bir bütün olarak görünmemesi yanlış yorumlara yol açabilir. “

Almanya Başbakanı Angela Merkel ise zirveye katılan liderler arasındaydı. Merkel, AB'nin güvenliği için, Doğu Avrupa ülkelerinde istikrarın büyük önem taşıdığını vurguladı.

600 milyon euroluk bütçe

Bölgede siyasi ve ekonomik istikrarın sağlanması yoluyla siyasi gerilimlere son verilmesini öngören Doğu Ortaklığı Girişimi için AB, 600 milyon euroluk mali destek sağlamayı hedefliyor. Desteğin özellikle demokratikleşme, ekonomik uyum ve enerji güvenliğine odaklanması öngörülüyor. AB Komisyonu üyelerinden Benita Ferrero-Waldner, sağlanacak desteğin ayrıntıları hakkında şunları kaydetti:

“Komşuluk politikalarında olduğu gibi ki bu güçlendirilmiş bir komşuluk politikasıdır, her şey, daha çok iş başarıldığında daha çok verilmesiyle ilgilidir. Bizim hedefimiz ekonomik reformlar kadar siyasi reformları desteklemektir.”

DA/BS/AŞ/MÇ/AG , Ajanslar/AFP/AP/Reuters, DW