AB’den Tahran'a çağrı
15 Haziran 2009Lüksemburg’da toplanan AB dışişleri bakanları, İran’daki gelişmeleri masaya yatırıyor.
Toplantı öncesinde açıklama yapan Finlandiya Dışişleri Bakanı Alexander Stubb, İran ile iyi ilişkiler istediklerini ancak öncelikle Tahran rejiminin halkın özgür iradesine saygı göstermesi gerektiğini vurguladı. Stubb, “İlk olarak, bu seçimlerin gerçekten de demokratik olup olmadığı görülmeli. Ardından diyaloğu geliştirmeye devam edilmeli” dedi.
AB Komisyonu’nun Dış İlişkilerden Sorumlu Üyesi Benita Ferrero-Waldner, İran cumhurbaşkanlığı seçimlerinde usulsüzlük yapıldığı iddialarının ciddiyetle soruşturulmasını beklediklerini ifade etti.“Tepkilerini barışçıl bir şekilde gösteren İran yurttaşlarına saygı duyuyorum” diyen Ferrero-Waldner, “Güvenlik güçlerinin göstericilere karşı şiddetten kaçınacaklarını umuyorum. Seçimlerde usulsüzlük yapıldığı yönünde şikâyetlerin ciddiyetle inceleneceğini ümit ediyorum” dedi.
AB’nin Ortak Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Javier Solana da seçimlerde usulsüzlük yaşandığı yönündeki endişeleri paylaştığını ifade ederek, İran halkının özgür iradesine saygı duyulmasını beklediklerini vurguladı.
Steinmeier'den Tahran'a tepki
Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier, seçimde hile yapıldığı yönündeki iddiaların endişe verici olduğunu, bu iddiaları aydınlatmak için Tahran makamlarının derhal gerekeni yapması gerektiğini vurguladı. İran'da seçimlerin ardından göstericilere karşı uygulanan polis şiddetine ve yabancı basın kuruluşlarına getirilen sınırlamalara tepki gösteren Steinmeier, İran Büyükelçisini bakanlığa davet ederek, beklentilerini aktarmayı planladığını ifade etti.
Muhalif liderden çağrı
İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ın yüzde 62 oy aldığı seçimlere hile karıştırıldığını öne süren reformcu muhalifler ülke genelinde protestoları ise sürdürüyor.
Reformcu muhalif lider Mir Hüseyin Musevi’nin bugün Tahran’da düzenlemek istediği büyük mitinge, İçişleri Bakanlığı izin vermedi. Bakanlık yaptığı açıklamayla, gösteri planlarının “yasadışı” olduğunu ve gerekli müdahalenin yapılacağını açıkladı.
İran haber ajansları, mitingin iptal edildiğini duyururken, muhalif liderin yine de yandaşlarıyla birlikte yürüyüşe katılacağı ve muhaliflere “sağduyulu hareket etmeleri” çağrısında bulunacağını duyurdular.
İran yönetiminin, birçok yabancı yayın kuruluşunun çalışmalarını sınırlandırması nedeniyle, ülkeden sağlıklı haber alınamıyor. Tahran rejimi son olarak, İspanyol RTVE televizyonu ekibinden ülkeyi terk etmesini istedi.
Dini lider Hamaney inceleme istedi
Seçim kampanyası sırasında büyük destek toplayan ancak yüzde 33,75 oy alabilen reformcular, sonuçların “şaibeli” olduğunu öne sürüyor. Reformcu lider Musevi, seçimin iptal edilmesi için hafta sonunda Anayasayı Koruyucular Konseyi’ne başvurmuştu.
İran devlet televizyonu, dini lider Ayetullah Ali Hamaney'in, iddiaların incelenmesi için Anayasayı Koruyucular Konseyi’ne talimat verdiğini duyurdu.
Ahmedinejad Rusya ziyaretini erteledi
Öte yandan İran’da artan gerilim üzerine, Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ın bugün Rusya'ya yapmayı planladığı ziyareti ertelediği bildirildi.
İran'ın Moskova Büyükelçiliğinden bir kaynak, Reuters'a yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı bugün kesinlikle gelmeyecek" dedi. Ziyaretin ertelenme nedeni hakkında bilgi vermeyen kaynak, Ahmedinejad'ın Rusya'ya yarın gelmesinin beklendiğini söyledi. Ahmedinejad'ın, Şangay İşbirliği Örgütü'nün Yekaterinburg kentinde yapılacak zirvesine katılması bekleniyordu. Zirve, iki gün sürecek.
AŞ/MÇ, dpa/AFP/Reuters/AA/DW