ABD ardında güvenlik boşluğu bıraktı

“Bütün Amerikan birlikleri 2011 yılının sonuna kadar Irak’tan çekilecek. Böylelikle Irak savaşı Amerika için bitmiş olacak.” Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Barack Obama, bu sözlerle Irak savaşının Amerika için geçmişte kaldığına işaret ediyor.

ABD ile Irak hükümeti arasında yapılan bir güvenlik anlaşması çerçevesinde, Amerikan askerleri 30 Haziran tarihinden bu yana Irak’tan çekiliyor. Ancak Amerikan birliklerinin aşamalı olarak Irak’tan çekilmesini öngören anlaşma kapsamında, askerler şimdiden şehir merkezlerini boşalttı ve şehir dışındaki karargâhlara çekildi.

Ülkede güvenliğin sağlanmasından artık Irak’ın kendi güvenlik güçleri sorumlu. Amerikan askerlerinin çekilmesi, Iraklılar tarafından sevinçle karşılanmıştı.

Vatandaşlar, "tabii ki bizi koruyabilirler. Şu anda durum çok daha iyi. Özgürce hareket edebiliyoruz", "önceden böyle değildi. Gece dışarı çıkmak gerektiğinde ya da biri hasta olduğunda hep Amerikalılarla sorun yaşanıyordu. Bizim ordumuzla şimdi bunlar daha kolay hallediliyor" sözleriyle yerel güvenlik güçlerinin ülkede güvenliği sağlayabileceğinden emin olduklarını söylüyordu.

Ülkede şiddet tırmanıyor

Ne var ki konuya biraz daha kuşkuyla yaklaşanlar, Amerikan birliklerinin çekilmesi ile Irak’ta şiddetin yeniden tırmanmasından endişe ediyordu.

Irak Başbakanı Nuri El Maliki, bu endişeler karşısında polisin, ordunun ve halkın, ülkede terörün yeniden canlanmasına fırsat vermeyeceğini söylüyordu.

Ancak Irak’ta bir süredir azalan şiddet olayları yeniden tırmanışa geçti. Etnik ve dini gruplar arasındaki çatışmalar ülkede gerginliği tırmandırıyor. Farklı halk grupları arasındaki çatışmalar endişe veriyor

Onlarca kişinin ölümüyle sonuçlanan saldırılar, 250 bin asker ve 500 bin polisten oluşan Irak güvenlik güçlerinin, huzur ve istikrar ortamını tesis etmekte yetersiz kaldığını ortaya koyuyor. Iraklılar ülkede gelecek Ocak ayında yapılması planlanan genel seçimlerden önce, ülkede şiddetin daha da artmasından endişe ediyor.

Özellikle Amerikalı yetkililer, El Kaide ve diğer Sünni gruplar ile Şiiler arasındaki gerginliğin patlamaya hazır bir bomba olduğu kanısında. Şiiler ve Sünniler arasındaki çatışmalar ülkeyi 2006 ve 2007 yıllarında iç savaşın eşiğine getirmişti. Irak’taki ABD birliklerinin komutanı Orgeneral Ray Odierno, ülkedeki durumu şu sözlerle açıklıyor: “Irak’ta hâlâ çözülmemiş pek çok sorun var. Çeşitli halk grupları arasında barışın sağlanması gerekiyor; Araplarla Kürtler arasındaki gerilim, Şii toplumunun kendi içindeki ayrılıklar ve Şiiler ile Sünniler arasındaki gerginlikler başlıca sorunlar. Bütün bunların çözülmesi için somut adımlar atılması gerekiyor, Iraklılar da bu yönde çaba sarf ediyor.”

Kuzey Irak daha sakin

Irak’ın ikinci büyük kenti olan Musul'un nüfusu ağırlıklı olarak Sünnilerden oluşuyor. Ancak şehirde Kürt ve Hrıstiyan azınlıklar da bulunuyor. Bölge özellikle terör örgütü El Kaide’nin yuvalandığı yerler arasında da gösteriliyor. Şiiler, geçmişte El Kaide’nin saldırılarının hedefi olmuştu. Irak'ın nüfusunun yüzde 60’ını Şiiler, yüzde 35’ini Sünniler, yüzde 15’ini ise Kürtler oluşturuyor. Ayrıca Irak’ta sayıları az olmakla birlikte Hrıstiyan azınlıklar da yaşıyor. Farklı etnik ve dinî grupların yaşadığı Musul, Kerkük ve Bağdat’ta sık sık saldırılar meydana geliyor. Bölgesel Kürt Yönetimi’nin kontrolündeki Kuzey Irak'ınsa nispeten daha sakin olduğunu söylemek mümkün.


BÖ/MÇ/DW/Ajanslar