AB "aşı patentleri kaldırılsın" fikrini görüşmeye hazır
6 Mayıs 2021
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) pandemi ile daha iyi mücadele edebilmek için koronavirüs aşılarının patentlerini askıya alma girişimi hakkında açıklamalarda bulundu. Brüksel’in ABD’nin önerisini görüşmeye hazır olduğunu dile getiren von der Leyen, "Ancak kısa vadede, aşı üreten tüm ülkelere ihracatlara izin verme çağrısında bulunuyoruz" dedi.
ABD Ticaret Temsilcisi Katherine Tai, pandeminin olağanüstü önlemler gerektirdiğini belirterek, Çarşamba günü sürpriz bir şekilde koronavirüs aşıları ile ilgili patent haklarının geçici olarak kaldırılmasını talep etmiş ve bunun için Dünya Ticaret Örgütü’nde (DTÖ) girişimlerde bulunacaklarını ifade etmişti.
Büyük ilaç şirketlerine ev sahipliği yapan sanayi ülkeleri ise patentlerin üzerindeki korumanın askıya alınması fikrine bugüne dek karşı çıktı. Uluslararası İlaç Üreticileri ve Dernekleri Federasyonu (IFPMA) ABD'nin kararını "hayal kırıklığı" olarak nitelendirirken çok sayıda yardım kuruluşu, Washington’un açıklamalarından duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Aşı üretiminin zorluğu
AB Komisyonu ise konuyla ilgili değerlendirmelerinde şu ana dek koronavirüs aşısı üretimindeki zorluğa dikkat çekiyordu. Patent hakları kaldırılsa bile söz konusu aşıların farklı firmalar tarafından üretilebilmesi için en az bir yıl zaman gerektiğini dile getiren Komisyon’un iç pazardan sorumlu üyesi Thierry Breton pazartesi günü yaptığı açıklamada, bugün itibariyle önceliğin, "sipariş edilen tüm aşıların teslim edilmesi" olması gerektiğini vurgulamıştı.
Koronavirüs aşılarının üretimi konusunda dünyanın en önemli bölgelerinden biri olan AB, burada üretilen aşıların yaklaşık yarısını dünyanın geri kalan ülkelerine ihraç ediyor. ABD ise kendi sınırları içinde üretilen koronavirüs aşılarına ihracat yasağı uyguluyor.
Uğur Şahin: Patent hakkından feragat basit bir konu değil
Geçen hafta Almanya'daki Yabancı Gazeteciler Cemiyeti’nin (VAP) zoom üzerinden düzenlediği sohbet toplantısında DW Türkçe'nin patentlerin kaldırılmasına yönelik sorusunu yanıtlayan BioNTech'in kurucularından Uğur Şahin, "İçinde bulunduğumuz durum, hayatın kendisi gibi aslında. Her şey kontrolünüz altında değil her şeyi etkileyemiyorsunuz" demişti.
Patent hakkından feragatın basit bir konu olmadığını ve "sorunun lisans vermekle bitmediğini" dile getiren Şahin, aşı üretiminin 20 yıllık bir tecrübeye dayandığını ve Afrika’da ya da Irak’taki aşının, Avrupa’da kullanılan aşı ile aynı kalitede, aynı nitelikte olması gerektiğini, bunun büyük önem taşıdığını vurgulayan Şahin, "Bu nedenle gerçekten yetkin olan üreticilere özel lisanslar vermeyi değerlendiriyoruz ifadesini kullanmıştı.
AFP,DW / ET,JD
© Deutsche Welle Türkçe