2015 yılının uzay maceraları

Alexander Gerst, 2014 yılının sonunda Dünya’ya geri döndüğünde, yapacak çok işi vardı: Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki araştırma çalışmalarının üzerinden geçmek, tıbbi kontroller ve dahası… Yine de Deutsche Welle’nin “Projekt Zukunft” (Gelecek Projesi) adlı özel programına katılıp röportaj vermeye vakit bulabildi.

Gerst’i Avrupa Uzay Ajansı (ESA) astronotu Samantha Cristofforetti izledi. İtalyan astronot, yerçekimsiz ortamda da olsa gerçek bir İtalyan cappuccino'sundan vazgeçmek zorunda kalmadı. Uzay mühendisleri ve tasarımcılar, özel bir cappuccino makinesi üretti.

New Horizons uzay aracı, haziran ayında 9 yıllık bir yolculuk sonrası cüce gezegen Plüton’a ulaştı. Plüton’un yüzeyinden oldukça iyi çözünürlükte görüntüler aldı. Fotoğraflarda kumullar, buz kütleleri ve dağlar görünüyordu. Uzay aracının yanında sadece iki kamera değil aynı zamanda toz analizi yapan ve radyasyon ölçen aletler de vardı.

67p/Çuryumov-Gerasimenko adlı kuyruklu yıldız ağustos ayında Güneş’e en yakın noktaya ulaştı. Bu sırada tüm materyaller buharlaştı. Burada kuyruklu yıldızdan çıkan buharlar görülüyor. Fotoğraflar Rosetta tarafından alındı. Uzay aracı kuyruklu yıldızı çok yakından inceleme fırsatı da buldu. Çuri’de Güneş Sistemi’nin ortaya çıktığı dönemlerden kalma antik oksijen tespit edildi.

12 Kasım 2014 tarihinde Çuri’ye inişinden kısa bir süre sonra iletişim kesilen robot Philae, 2015 yılının temmuz ayında yeniden iletişime geçti. Güneş’e yaklaşınca baterilerini yeniden şarj edebildi. Philae, Rosetta’ya bir veri paketi yolladı. O dönemden beri yeniden sessiz. Ancak Philae araştırmacıları vazgeçmedi. Rosetta, 2016 yılında yeniden Philae’yi aramaya başlayacak.

1 Temmuz’dan bu yana Johann-Dietrich Wörner, Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) başkanı. Almanya Uzay ve Havacılık Dairesi’nin eski direktörü olan Wörner’in yeni kurumu için pek çok fikri var. Bunlardan biri de Ay’ın görünmeyen yüzünde bir uzay istasyonu kurulması. Bunun mümkün olup olmayacağı ise tabii ki kurumun 22 üyesine bağlı.

Alman Uzay ve Havacılık Dairesi (DLR) ile Avrupa Uzay Ajansı (ESA), aralık ayında özel bir deney gerçekleştirdi. Kozmonot Oleg Kononenko, DLR robotu Justin’i Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan (ISS) yönetti. Böylece uzay istasyonu ve Dünya arasında gerçek anlamda el sıkışılmış oldu. Çünkü kozmonotun kullandığı kontrol aleti, Dünya’da robotun ellerinde hissettiği basıncı doğrudan kozmonota iletti.

Aralık ayı başında LISA Pathfinder adlı uzay aracı, Güneş Sistemimizin ortasında bir yolculuğa çıktı. Dünya’nın ve Güneş’in yerçekiminin geçersiz olduğu bir noktaya doğru… Uzay aracı orada, yerçekimi dalgalarını ölçecek bir teknolojiyi deneyecek. Daha sonraki misyonu ise birlikte Güneş Sistemi’ndeki yerçekimi dalgalarını arayacak çok sayıda uyduyu harekete geçirmek.

Yanıt hem evet, hem de hayır! Eylül ayında NASA, Mars yüzeyindeki kanalların akan su bulunduğuna dair bir belirti olduğunu bildirmişti. Ancak Fransız araştırmacılar üç ay sonra buna karşı çıktı. “Nature Geoscience” dergisinde yayınlanan araştırmada, bu yapıların donmuş karbondioksit tarafından oluşturulabileceği kaydedildi.

Space-X için ise yıl sonunda güzel haberler vardı. 2015 yılının başından beri özel firma, Falcon-9 roketinin, kalkıştan sonra yeniden inmesini sağlamaya çalışıyordu. Uzun süre deneyler başarısız olmuştu ve hatta haziran ayında ISS’e malzeme taşıyan bir roket patlamıştı. Ancak aralık ayında büyük bir başarı yaşandı. Falcon roketi planlandığı gibi uzaya çıkıp Dünya’ya başarıyla indi.

Yıldız Savaşları serisinin son filminin sinemalara girmesinden kısa bir süre önce Hubble uzay teleskopu yeni oluşan bir yıldız sistemine ait çok özel bir görüntü gönderdi. Fotoğrafta görünenler bizden 1300 ışık yılı uzakta yer alıyor.